العربیه - دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا به صورت غیر منتظرهای تصمیم گرفت به تمام معافیتهای داده شده به هشت کشور برای ادامه خرید نفت از ایران پایان دهد.
این اقدام پس از آن صورت گرفت که مشاوران اقتصادی و امنیتی از کهنهکاران دولت آمریکا، از نگرانی ترامپ نسبت به افزایش قیمت نفت در صورت پایان دادن به معافیتهای نفتی ایران، فروکاستند.
این گام همچنین نشان از نفوذ شخصیتهای دارای موضع سختگیرانه علیه ایران در حلقه نزدیک دونالد ترامپ دارد؛ کسانی که از ماهها پیش خواستار تشدید تحریمهای ایران بودند، در حالی که برخی از مسئولان وزارت امور خارجه خواستار دادن اجازه به بعضی از شرکا و متحدان واشینگتن برای ادامه خرید نفت از ایران بودند.
در نهایت هم تصمیم بر اقدام بی سابقهای شد که دولت آمریکا اعلام کرد، یعنی قطع شاهرگ مالی تهران که روز ۲۲ آوریل اعلام شد.
یک مقام مسئول بلندپایه در دولت آمریکا در این باره به خبرگزاری رویترز گفت: «واقعا کسی تلاش بزرگی نکرد تا اوضاع را به سمت توقف کامل صادرات نفت (ایران) پیش ببرد». او ادامه داد: «دست یابی به توافق میان ادارههای دولت نیازمند کار زیاد بود».
ترامپ از زمان آغاز اعمال تحریمها علیه ایران در نوامبر گذشته برای نخستین بار پس از سال ۲۰۱۵، به دنبال متوقف کردن صادرات نفت این کشور بود؛ گامی که به گفته او به دنبال مجازات ایران به خاطر فعالیتهای هستهایش و همچنین پشتیبانیاش از گروههای مسلح شبهنظامی «تندرو» در خاورمیانه بود.
ترامپ ابتدا سیاستی آهسته اتخاذ کرد و به شرکایی تجاری همچون چین، هند و ترکیه، برای ادامه خرید نفت از ایران معافیت داد.
اکنون آمریکا با اعمال تحریم نفتی علیه ایران و ونزوئلا، روزانه حدود دو میلیون بشکه نفت از بازار جهانی خارج کرد. اما واشینگتن امیدوار است که تولید نفت آمریکا به میزان تولید نفت خود که بالاترین سطح در تاریخ است و روزانه از ۱۲ میلیون بشکه فراتر میرود، ادامه دهد. این روند به بازار جهانی کمک میکند تا قیمت نفت را کنترل کند.
چند منبع که خواستند نامشان فاش نشود، گفتند با رسیدن روز ۲۰ آوریل و نزدیک شدن زمان پایان معافیتهای داده شده برای ادامه خرید نفت از ایران تا اول مه، مشاوران بلندپایه اقتصادی و امنیتی، ترامپ را متقاعد کردند که زمان برای متوقف کردن کامل صادرات نفت ایران فرا رسیده است.
منابع گفتند که وزارت امور خارجه آمریکا در این زمینه با پنج کشور دریافت کننده معافیت یعنی چین، هند، کره جنوبی، ژاپن و ترکیه، گفتوگو کرد.
ترامپ همچنین موضوع را با جان بولتون مشاور امنیت ملی، استیون منوچین وزیر خزانهداری، ریک بری وزیر انرژی و مایک پومپئو وزیر امور خارجه آمریکا به بحث گذاشت.
منابع میگویند در حالی که بولتون و بری با پایان دادن معافیتها موافقت کردند، برخی در وزارت امور خارجه باز هم از افزایش احتمالی قیمت نفت ابراز نگرانی کردند. آنها اما در نهایت مخالفت خود را پس گرفته و سیاست سختگیرانهتر در قبال ایران را تایید کردند.
اعلام ناگهانی
تصمیم آمریکا متحدان این کشور از خریداران نفت ایران را شگفت زده کرد. چین در این باره رسما به ایالات متحده اعتراض کرد.
دیپلماتهایی از دو کشور وارد کننده نفت ایران به خبرگزاری رویترز گفتند که مذاکرات برای تمدید معافیتها تا چند روز پیش از اعلام متوقف کردن آن ادامه داشت؛ مسالهای که نشان میدهد تنها زمان کوتاهی به وزارت امور خارجه آمریکا فرصت داده شد تا این تصمیم را به شرکا ابلاغ کند.
برخی مسئولان میگویند که دولت ترامپ از ابتدا به دنبال متوقف کردن صادرات نفت ایران بود اما زمان برای این اقدام مناسب نبود.
دو منبع گفتند که شورای امنیت ملی آمریکا، نقش مهمی در سوق دادن گفتوگوها به پایان معافیتها ایفا کرد، به ویژه به دلیل مباحثی که ریچارد گولدبرگ عضو جدید دولت آمریکا مطرح کرد.
گولدبرگ طرفدار سیاست سختگیرانه علیه ایران است. یکی از منابع گفت که او نقش «تاثیرگذاری» در این زمینه داشت.
گولدبرگ از سوی بولتون برای عضویت در شورای امنیت ملی انتخاب شد. او پیشتر مشاور موسسه دفاع از دمکراسیها بود که در سال ۲۰۱۸ در جلسه کنگره گفت: «مقابله با فعالیتهای هستهای ایران نیازمند سیاستی سختگیرانه، سریع و بدون قید و بند است؛ سیاستی که جنگی سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک را شامل میشود و به آن عملیاتی سری برای بیرون راندن نیروهای ایرانی از سوریه و یمن همراه میشود».
یک مقام مسئول دیگر هم گفت: «کِوِن هاست و لری کدلو دو مشاور اقتصادی کاخ سفید نیز خواستار پایان معافیتها شدند».
در ایران انقلاب نمیشود
اینقدر با اعصاب مردم بازی نکنید