کیهان لندن - به دنبال تشدید تنشهای نظامی در خلیج فارس برونو فوشر سفیر فرانسه در لبنان، شنبه ۲۸ اردیبهشت، به حزبالله هشدار داد که در یک جنگ احتمالی بین آمریکا و رژیم ایران دخالت نکند.
وی گفت، «حزبالله با رژیم ایران در ارتباط است و میداند وضعیت تا چه حد خطرناک است. به این دلیل ما میخواهیم حزبالله نسبت به درگیر شدن در یک واکنش که لبنان را به خطر میاندازد هوشیار باشد.»
فوشر همچنین از جمهوری اسلامی خواست همچنان به برجام پایبند بماند.
یک روز بعد، یکشنبه ۲۹ اردیبهشت، برونو اوبیر و ایرج مسجدی سفیران فرانسه و رژیم ایران در بغداد در سفارت جمهوری اسلامی جلسهای برگزار کردند. جزئیات این دیدار منتشر نشده و معلوم نیست آنها بر سر چه مسائلی گفتگو کردهاند. خبرگزاری ایسنا با انتشار تصویری از این دیدار خبر داد پنجشنبه هفته گذشته جان ویلکس سفیر انگلیس در عراق با حضور در سفارتخانه جمهوری اسلامی ایران با ایرج مسجدی دیدار کرده است.
با ادامه راکتپرانیهای شبهنظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی، برخی تحلیلگران و سیاستمداران وقوع یک درگیری در خاورمیانه را محتمل میدانند.
ارتشهای آلمان و هلند اعلام کردهاند که فعالیتهای آموزش نظامی خود در عراق را به دلیل وجود تنش در منطقه متوقف کردهاند.
به گزارش دویچهوله سخنگوی وزارت دفاع آلمان، چهارشنبه ١۵ ماه مه (٢۵ اردیبهشت)، اعلام کرد ارتش برنامههای آموزشی خود را در عراق به حالت تعویق درآورده است. او گفت که دلیل این تصمیم تنشهایی است که در ارتباط با ایران ایجاد شده و تاکید کرده نظامیهای آلمان در عراق به هوشیاری خود افزودهاند.
وزارت دفاع هلند نیز در اقدامی مشابه با تاکید بر وجود تهدیدها در عراق نیروهای خود را خارج کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه ارتش آلمان ١۶٠ مربی نظامی در عراق دارد که اکثراً در اربیل مستقر هستند و به پیشمرگههای کُرد آموزش میدهند. ارتش هلند نیز در چارچوب ائتلاف بینالمللی ضد داعش ۵٠ نفر را به عراق اعزام کرد که آنها نیز در اربیل مستقر هستند.
رسانههای انگلیسی گزارش دادند با افزایش تهدیدها از سوی جمهوری اسلامی ایران کوماندوهای انگلیسی به نیروهای ویژه آمریکا در خلیج فارس بپیوندند.
وبسایت روزنامه سان، یکشنبه ۱۹ ماه مه (۲۹ اردیبهشت)، نوشت نیروهای ویژه انگلستان بهعنوان بخشی از یک مأموریت سرّی برای مقابله با هر گونه حمله رژیم ایران علیه کشتیهای تجاری به خاورمیانه پرواز کردهاند. اعضای نیروهای قایقی ویژه (SBS) به نفتکشهای بریتانیا پیوستهاند که به خلیج فارس تردد دارند.
در این گزارش تاکید شده، یکی از ماموریتهای نیروهای آمریکایی و انگلیسی در خلیج فارس مانیتور فعالیتهای نظامی جمهوری اسلامی در جزیره قشم است که بخشی از یگان قایقهای تندرو در آن مستقر هستند. نقش اول نیروهای انگلیسی که به خلیج فارس اعزام شدند، شناسایی هدف و «گراگیری» برای توپخانه نیروی دریایی و مقابله با تروریسم است.
طبق آخرین گزارشها ناو آبراهام لینکلن که از حدود سه هفته پیش عازم منطقه شده اکنون به دریای عرب مجاور دریای عمان رسیده است.
همسویی بیشتر اتحادیه اروپا با آمریکا
سابقه نشان داده با وجود رقابت و اختلاف میان آمریکا و اروپاییها در منافع سیاسی و اقتصادی، آنها در مواجهه با تهدیدات امنیتی نظامی فصل مشترک دارند. آنچه اعضای اروپایی برجام و آمریکا را به میز مذاکرات اتمی و امضای توافق در ژوئیه سال ۲۰۱۵ کشاند تامین امنیت و مقابله با ماجراجوییهای اتمی جمهوری اسلامی بود اما برجام در عمل به تقویت توان موشکی جمهوری اسلامی و گسترش دستدرازیهای منطقهای رژیم با حمایت مالی و تسلیحاتی از شبهنظامیان منجر شد.
به گفته مقامات نظامی حکومت ایران در حال حاضر بیش از ۲۰۰ هزار نیروی مسلح در آنچه «جبهه مقاومت» خوانده میشود در جغرافیای موسوم به «هلال شیعه» از سوریه و عراق و یمن تا افغانستان و پاکستان عضو هستند.
تا پیش از این در مورد تهدید بالستیکها و «مهار موشکی» جمهوری اسلامی و مقابله با خرابکاریها و اقدامات تروریستی رژیم در خاک اروپا تقریباً تمام کشورهای عضو این اتحادیه مواضع مشترکی با واشنگتن داشتند. اروپاییها آغاز به کار کانال مالی اینستکس را منوط به تصویب کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) و کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمانیافته فراملی (پالرمو)، توقف فعالیتهای موشکی ایران و پایان دادن به تهدید اسرائیل کردهاند که هنوز جمهوری اسلامی تن به پذیرش آنها نداده و در عمل خبری از راه افتادن اینستکس نیست. یقیناً افزایش تنشها و ماجراجوییهای نظامی رژیم ایران توسط شبهنظامیان مورد حمایت در منطقه برای اروپاییها قابل قبول نخواهد بود و به همسویی بیشتر آنها با آمریکا خواهد انجامید. بریتانیا، آلمان و فرانسه که همچنان پایبند برجام هستند از اعضای اصلی پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هستند و در کنار آمریکا و کانادا و دیگر اعضا در شرایط اضطراری زیر یک ائتلاف در کنار هم قرار خواهند گرفت.
اوایل آوریل ۲۰۱۹، سه کشور اروپایی در نامه به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل به پرتاب موشک ماهوارهبر و رونمایی از دو موشک بالستیک اشاره کردند و آن را مغایر با قطعنامه شورای امنیت دانستند. آنها خواستار گزارش سازمان ملل در این زمینه شدند.
انفعال اتحادیه عرب در مقابل تهران
اما آنچه در حال حاضر در خاورمیانه جلب توجه میکند انفعال کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در واکنش به حملات نظامی شبهنظامیان وابسته به رژیم ایران است. این ضعف میتواند به نگرانی اتحادیه عرب از تشدید درگیریها با رژیم ایران و شبهنظامیان آن مربوط باشد. رژیمهای عرب گرچه اعلام کردند تهدیدات ضدامنیتی از سوی تهران را از طریق شورای امنیت پیگیری میکنند اما در اظهار نظرها جانب احتیاط را در مورد موضعگیریهای خود علیه تهران رعایت میکنند و حتی از ظرفیتهای دیپلماسی برای عقبزدن تهران استفاده نمیکنند.
روز یکشنبه ۲۹ خرداد، پادشاه عربستان رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب را به برگزاری دو نشست اضطراری در مورد وضعیت منطقه فرا خواند. او خواستار برگزاری این دو نشست در تاریخ ۳۰ ماه مه (نهم خرداد) در مکه شدهاست. تاخیر طولانی برای برگزاری این نشست از جنبههای مختلف قابل بررسی است. به نظر میرسد آنها نمیتوانند بدون آمریکا تصمیم مستقل بگیرند و یا ترجیح میدهند که ساعت خود را با واشنگتن تنظیم کنند.
در گذشته وقتی روابط دولتهای عربی با تهران بحرانی میشد دستکم ابزار فشارهای سنتی مثل صدور بیانیه مشترک و تعطیلی موقت سفارتخانهها و کنسولگریهای خود در تهران را در دستور کار داشتند که امروز خبری از این دست اقدامات نیست و پیداست چشمانتظار تصمیمات آمریکا هستند. انفعال دیپلماتیک کشورهای عربی در اتحادیه اروپا و همینطور اختلاف آنها بر سر مسائل مختلف که در آخرین نشست شرمالشیخ مطرح شد و همچنان حل نشده باقی مانده است از دیگر دلایل انفعال دولتهای عربی و ضعف آنها در مواجهه با حکومت ایران میتواند باشد.