ایران اینترنشنال - بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، شرایط فعلی را سخت‌تر از دوره جنگ با عراق توصیف کرد و با تاکید بر اینکه «آمریکایی‌ها در این پنج،شش سال اخیر در موضوع تحریم‌های هوشمند به بلوغی شیطانی رسیده‌اند»، گفت که «این دوره از تحریم‌ها با تحریم‌های دوره گذشته بسیار متفاوت است» و اکنون با «شدیدترین تحریم‌های سازمان‌یافته تاریخ» مواجه‌ایم.
وزیر نفت ایران ضمن تاکید براینکه «آمریکا در دوره جدید راه‌های دور زدن تحریم ها را سخت‌تر کرده است و ما برای گذر از این شرایط مبارزه سنگینی میکنیم»، گفت: «در حال حاضر اگر یک کشتی به سمت بنادر ایران حرکت کند ازسوی بنادر کشورهای دیگر تحریم می‌شود»، درحالی که «در دوره قبلی تحریم‌ها سازمان ملل متولی و پیگیر بود، اما در حال حاضر شخص آمریکا پیگیر است و اراده‌اش برای اعمال این تحریم‌ها چندین برابر گذشته بوده و سازماندهی مفصلی کرده است.»
بیژن زنگنه در گفت و گویی مفصل با خبرگزاری رسمی مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد که «آمریکایی‌ها در این پنج،شش سال اخیر در موضوع تحریم‌های به اصطلاح هوشمند به بلوغی شیطانی رسیده‌اند»، گفت: آنها «به نقطه‌ای رسیده‌اند که می‌خواهند جلوی تمامی راه‌های ما برای مقابله با تحریم‌ها را بگیرند، البته ما نیز برای مقابله با اقدامات آمریکا فکر کرده و مرتب راه‌های جدیدی پیدا کرده و میکنیم و به هرحال این جنگی است که ما در آن محکم ایستاده‌ایم و عقب‌نشینی نمی‌کنیم.»
وزیر نفت دولت روحانی با اشاره به اینکه «فرق این دوره با زمان جنگ در این است که آن زمان اگر صدام بمباران نمی‌کرد ما می‌توانستیم هر میزان، نفت مورد نظر خود را بفروشیم، از نظر تامین کشتی نیز مشکلی نداشتیم و البته می‌توانستیم پول نفت را از هر بانکی در جهان دریافت کنیم و با آن، هر کالایی را هم خریداری کنیم»، گفت: جمهوری اسلامی اکنون در «فروش نفت، تامین کشتی و جا به جایی پول و حتی خرید بسیاری از کالاها با مشکل رو به رو شده است.»
زنگنه تاکید کرد «باید بدانیم با چه جنگ شدیدی درگیر هستیم. اگر این شدت و سختی درک نشود، که به نظرم برخی‌ها آن را درک و حس نمی‌کنند، دچار ارزیابی‌های غلط می‌شویم.»
وزیر نفت ایران حاضر نشد در خصوص وضعیت فروش نفت ایران «پس از لغو معافیت‌های نفتی کشورهای خریدار نفت» سخن بگوید و تاکید کرد که «من در مورد عدد نه در دوره قبل و نه در حال حاضر چیزی نمی‌گویم تا روزی که تحریم‌ها برداشته شود.»
دوره قبل «میعانات گازی» تحریم نبود
بیژن زنگنه درباره «فرق تحریم‌های این دوره با دوره‌های قبلی»، با تاکید بر اینکه «تحریم این دوره با دوره قبل تفاوت بسیار و تعیین‌کننده‌ای دارد»، گفت: «در دوره قبل میعانات گازی مشمول تحریم نبود و ۲۰ کشور از آسیا، اروپا و آفریقا شامل ژاپن، چین، هند، مالزی، آفریقای جنوبی، کره جنوبی، سنگاپور، سریلانکا، ترکیه، تایوان، بلژیک، چک، فرانسه، آلمان، یونان، ایتالیا، هلند، لهستان، انگلیس و اسپانیا دارای معافیت از سازمان ملل برای واردات نفت از ایران بودند و عدد و رقمی برای صادرات نفت ایران اعلام نکرده بودند، بلکه به این کشورها گفته بودند که تغییرات جدی در واردات نفت از ایران ندهید، اما در حال حاضر حتی یک کشور هم وجود ندارد که معافیت نفتی برای خرید نفت از ایران داشته باشد.»
وی گفت که در این دوره از تحریم‌ها «حتی میعانات گازی نیز به لیست تحریم‌ها اضافه شده و تحریم‌های کشتیرانی و بانکی هم شدیدتر از دوره قبل شده است.»
چین هم از ماه مه خرید نفت از ایران را متوقف کرد
وزیر نفت ایران توقف خرید نفت چین از ایران را یکی دیگر از ویژگی‌های این دوره از تحریم‌ها عنوان کرد و گفت: «چین در دوره قبلی تحریم‌ها، واردات نفت خود از ایران را کاهش نداد، اما در این دوره بعد از ماه مه هیچ برداشتی نداشته است، به هرحال زمانی که امکان فروش نفت براساس معافیت‌ها وجود داشته باشد، راه‌های دسترسی برای فروش غیرمتعارف بیشتر می‌شود، اما زمانی که همه راه‌های فروش متعارف بسته بشود، فروش‌های غیرمتعارف نیز سخت‌تر می شود.»
زنگنه درباره مشتریان اروپایی نفت ایران هم گفت: «من در جلسه غیرعلنی مجلس گفتم که یونان و ایتالیا حتی در شش ماهی که معافیت داشتند «تلفن همکاران ما را که با آنها تماس می‌گیرند، جواب نمی‌دادند تا مشخص شود که وضعیت معافیت‌شان چگونه است، مسائلشان چیست و چرا نمی‌آیند نفت خریداری کرده و به کشور خود منتقل کنند.»
او گفت «البته مساله به این شکل نبود که مثلا فردی به خانه کسی زنگ بزند و چون قهر هستند جواب تلفنش را نمی‌دهد، بلکه این دو کشور به این دلیل که نمی‌خواستند نفتی خریداری کنند، جواب نمی‌دادند و تا آخر هم نفتی خریداری نکردند.»
در اوپک می مانیم
وزیر نفت ایران تاکید کرد که «در اجلاس آتی اوپک شرکت می کنم» چون « تنها سازمان جهان سومی‌ها که در آن حرفی برای گفتن دارند، اوپک است.»
زنگنه با بیان اینکه «عربستان هم از اوپک خارج نمی شود» گفت: «ما در اوپک می مانیم، اما مسائلی به حیثیت، کلیت، استحکام و ثبات اوپک آسیب می‌زند و مسئولیتش با کشورهایی است که این کار را می‌کنند.»
وی با تاکید براینکه «نفت سلاح نیست و نباید نفت را سیاسی کرد»، گفت: «ما همیشه گفته‌ایم بازار نفت باید غیرسیاسی باشد و نباید از نفت به عنوان سلاح استفاده شود، چراکه دود این کار به چشم اوپک و اعضای آن می‌رود و اعتقاد من این است که این کشورها اوپک را به سمت فروپاشی می‌برند، ولی ما می‌خواهیم اوپک حفظ شود، این دو کشور با دعوا در داخل اوپک و ستیزه‌گری بین اعضا، این سازمان را تضعیف کرده و به سمت فروپاشی می‌برند.»
وزیر نفت ایران با تاکید براینکه «ایران برنامه‌ای برای خروج از سازمان اوپک ندارد و ابراز تاسف می کند از اینکه بعضی از اعضای اوپک، این سازمان را به یک کانون سیاسی برای مقابله با دو عضو بنیانگذار اوپک یعنی ایران و ونزوئلا تبدیل کرده‌اند»، گفت: «دو کشور منطقه، در این سازمان با ما دشمنی می‌کنند، ما دشمن آنها نیستیم اما آنها با ما دشمنی می‌کنند و اوپک را تبدیل به سازمان سیاسی کردند و از نفت به عنوان سلاح در بازار جهانی و جهان علیه ما استفاده می‌کنند.»
قیمت نفت را به زور پایین نگه می‌دارند
زنگنه درباره اینکه «آیا عربستان و امارات می‌توانند خلاء نفتی ایران را در بازارهای جهانی تأمین کنند»، گفت: «هیچ کس نمی تواند این خلاء را جبران کند» اما «بازار بی‌ثبات و شکننده است و این کشورها تمام تلاش‌شان را می‌کنند تا با تبلیغات و کوچک‌نمایی اتفاقات، اجازه ندهند قیمت نفت افزایش یابد و قیمت را به زور پایین نگه می‌دارند.»
وی گفت که «این نوسانات قیمتی که ظرف ۲۴ ساعت پنج،شش دلار قیمت نفت کاهش می‌یابد، به نفع هیچ کس نیست، فکر نکنید این به نفع مصرف‌کننده است چراکه در این شرایط هیچ فردی تکلیف خود را نمی‌داند و کشوری که تولیدکننده نفت بوده نمی‌داند نفت را نگه دارد یـا بفروشد، لذا نوسان کم بازار نفت به نفع همه است و نوسان زیاد به نفع هیچ کس نیست.»
زنگنه با تاکید براینکه «باید دست سیاست را از سر نفت بردارند و نفت نباید سیاسی باشد»، گفت: «نفت کالایی است که باید در بازار ورود و خروج داشته و آزاد باشد، نفت اسلحه نیست و کالای مورد نیاز اقتصاد جهانی است و آمریکا باید نفت را از سیاست رها کند و خرید و فروش آن باید در اقتصاد آزاد اتفاق بیفتد.»
بازاری غیر از «بازار نامتعارف و قاچاق» نداریم
بیژن زنگنه درباره دور زدن تحریم ها، گفت: «هر جا می‌روم می‌گویم بیایند و کمک کنند، اما کسی که بیرون کاسبی نداشته باشد. وزارت نفت جایی است که باید نسبت به آن به شدت حساس بود. هر کسی که می‌خواهد باشد اما باید کار کند نه اینکه اینجا بیاید و کار دیگری هم کند. از همه هم استقبال میکنم و از همه نیز استفاده کرده‌ام، از همه افرادی که حاضرند وقت بگذارند، آبرو بگذارند استفاده میکنم، چراکه اینجا مسئله آبرو مطرح است.
او درباره همکاری «رستم قاسمی» از فرمانده پیشین سپاه و وزیرنفت دولت محمود احمدی نژاد، برای دور زدن تحریم‌ها گفت: «رستم قاسمی صد در صد کنار ما است. نمی‌گویم ۹۰ درصد بلکه می‌گویم؛ ایشان اکنون صد در صد کنار ما است.»
زنگنه درباره سخنان «معاون بین‌الملل وزارت نفت درباره کشف یک بازار خاکستری برای فروش نفت ایران»، گفت: «فکر کنم او خواسته اصطلاحی در مقابل بازار سفید و سیاه خلق کند. بازار سفید بازار شفاف است و بازار سیاه بازار قاچاق و غیرقانونی است. او خواسته یک چیز مابین خلق کند و راست هم می‌گوید. بالاخره ما فروش‌های غیررسمی یا غیرمتعارفی داریم که همه این فروش‌ها غیرعلنی است چراکه اگر علنی باشد، آمریکا فورا جلوی آن را می‌گیرد، احتمالا آقای زمانی‌نیا می‌خواستند چنین چیزی را بیان کند.»
وزیر نفت درباره اینکه «برخی می‌گویند این بازار همان شیوه قاچاق است»، گفت: «هر چه می‌خواهند بگویند ما جز این بازار، بازاری نداریم»، اما درباره «میزان فروش» در این بازار «نمی‌توانم هیچ چیزی بگویم.»
اطلاعات سواپ نفت « سرّی» است
بیژن زنگنه اقدامات وزارت نفت در حوزه سوآپ نفتی و گازی را «سرّی» عنوان کرد و درباره استفاده ایران از «ظرفیت سوآپ نفتی و گازی با ترکمنستان و عراق»، گفت: منتقدان داخلی «از کجا می‌دانند که ما برای استفاده از این ظرفیت‌ها اقدام نکرده‌ایم؟ توضیحی بیشتر درباره این موارد نمی‌دهم چراکه سرّی است.»
او همچنین گفت که «برخی منتقدان می‌گویند چرا نفت ایران را برای تصفیه به پالایشگاه‌های دیگر کشورها نمی‌برید که بعد از پالایش فرآورده آن را بفروشید» اما «این سوال مطرح می‌شود که چطور نفت را به این کشورها صادر کنیم؟ کدام پالایشگاه حاضر است نفت ما را تحویل بگیرد، بعد هم این مدعیان محترم از کجا می‌دانند که ما در این حوزه اقدامی انجام نداده‌ایم؟»
وزیر نفت ایران درباره برخی طرح‌ها درباره ساخت پالایشگاه‌های کوچک در مناطق مرزی و صادارات فراورده‌های نفتی به کشورهای همسایه برای دور زدن تحریم ها، گفت: «اگر درمرزهای‌مان با افغانستان و پاکستان، پالایشگاه احداث کنیم، باید با کامیون نفت خام را حمل کنیم چراکه در این مناطق خط لوله نداریم، حال حتی اگر این نفت را منتقل کردیم، مصرف قابل تامین افغانستان و پاکستان از ایران ۵۰ هزار بشکه در روز هم نمی‌شود که بخواهیم در مناطق مرزی پالایشگاه احداث کنیم، در حالی که حجم صادرات نفت ایران در اردیبهشت ۹۷، حدود ۲میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز بود.»
او البته گفت که «ما در حال حاضر به بسیاری از این کشورها فرآورده صادر میکنیم و خیلی هم نمی‌خواهیم تبلیغ کنیم. مشکل این است که نمی‌توانیم درباره مهمترین کارهایی که انجام می‌دهیم حرفی بزنیم و با هر فردی هم مشورت میکنم می‌گوید؛ حرف نزن چراکه مسائل افشا می‌شود.»
هر چه به سمت جلوتر حرکت کنیم، اوضاع خوب نمی‌شود
وزیر نفت ایران درباره اینکه «چرا با اتفاقاتی که در منطقه افتاد و کاهش صادرات نفت ایران، مثل دوره قبلی تحریم‌ها قیمت نفت افزایش نداشت»، گفت: «در دوره قبلی تحریم‌های ایران قیمت نفت افزایش پیدا نکرد و در این دوره نیز افزایشی نداشته است که به نظر من آمریکا با تکیه بر جریان امپراطوری رسانه‌ای سعی می‌کند که نگذارد قیمت نفت افزایش یابد.»
او تاکید کرد که «افزایش نفت در دولت قبلی به دلیل تحریم ایران نبود، بلکه مسائل دیگری وجود داشت که قیمت جهانی نفت در دنیا افزایش یافت، اما در حال حاضر نفت شیل تقویت شده و وضعیت آمریکا با ۱۰ سال قبل تفاوت زیادی دارد» و «وابستگی ایالات متحده به واردات نفت بسیار کم شده است.»
بیژن زنگنه درباره چشم انداز بازار نفت در صورت تداوم تحریم‌ها گفت: «بحث‌های سیاسی و روانی یک مساله و فیزیک واقعی بازار نفت مساله‌ای دیگر است، در حال حاضر نیز وضعیت نگران‌کننده است و هر چه به سمت جلوتر حرکت کنیم، اوضاع خوب نمی‌شود و با کاهش حضور ایران در بازار شرایط بازار بدتر می‌شود.»
وی با تاکید براینکه «بحث‌های روانی و سیاسی هر دو سبب شده‌اند قیمت نفت افزایش نیابد»، گفت: «در واقع رسانه‌های همسو با سیاست‌های آمریکا سعی می‌کنند تمام اتفاقات را کوچک‌نمایی کنند و سهم نبودن ایران در بازار را کمرنگ کرده و ذخایر دنیا را زیاد نشان دهند و به دروغ قدرت و ظرفیت مازاد نفت عربستان را بیش از آن که هست، نمایش دهند تا بازار ملتهب نشود و این‌ها کارهای روانی در بازار است.»
