بی بی سی - رضا اردکانیان، وزیر نیروی ایران، "بدعادتی در مصرف" ایرانیان را دلیل ضربه خوردن از تحریمهای خارجی عنوان کرده است.
آقای اردکانیان به خبرگزاری کار ایران، ایلنا گفته است: "علت اینکه تحریم شدیم همین بدعادتی در مصرف است، تحریمکنندگان فهمیدهاند نقطه ضعف ما مصرف است. ما جامعهای مصرفی هستیم."
او ایران را با چین مقایسه کرده و گفته دلیل بیاثر بودن تحریمها بر چین و تحریم نکردن این کشور این است که "آنها با یک وعده غذا هم رفع گرسنگی میکنند."
اظهارات آقای اردکانیان در شبکههای اجتماعی با واکنش عمدتا منفی روبرو شده و بسیاری از او به این دلیل که تقصیر وضعیت اقتصادی و پیامدهای تحریمها را به گردن مصرفگرایی مردم انداخته انتقاد کردهاند.
دولت ایران امیدوار بود بعد از امضا و اجرای توافق هستهای (برجام) گرههای اقتصادی گشوده شود و وضعیت معیشتی مردم بهبود یابد.
اما در ابتدا احتیاط بانکها و شرکتهای بزرگ خارجی و بعد از آن خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمهای ایران باعث شد این امیدواری تا حد زیادی از بین برود.
شاخصهای اقتصادی مانند تورم در ماههای اخیر نشان داده که وضع معیشتی عموم مردم بدتر شده است.
"باید چارچوبهای ذهنی را اصلاح کنیم"
آقای اردکانیان روز یکشنبه ۱۸ خرداد به ایلنا گفت: "۴۰ سال فرصت داشتهایم خودمان را از شیر نفت جدا کنیم و نکردیم، آنها نقطه ضعف ما را فهمیدهاند و دائم از همان ناحیه فشار وارد میکنند."
او در این صحبتها به سیاستهای حکومتی و دولتی اشارهای نکرده بلکه از الگوی مصرف جامعه انتقاد کرده است: "بیشتر از متوسط کشورهای صنعتی و توسعه یافته غذا میخوریم، بیشتر میپوشیم و سرانه مسکونی بالاتری داریم، در مقابل احساس رضایتمندی و خوشبختیمان هم یک صدم است."
او گفته برای مقابله با تحریمها "باید چارچوبهای ذهنی را اصلاح کنیم."
در سالهای گذشته آیتالله علی خامنهای همواره بر پیادهسازی سیاستهای "اقتصاد مقاومتی" برای مقابله با تحریمها و فشارهای خارجی تاکید کرده است.
پیش از امضای برجام هم احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان در اظهار نظری مشابه وزیر نیرو گفته بود "گرسنگی خوردن که از شهید دادن بدتر نیست. گوشت خوردن خیلی چیز خوبی نیست و میتوان یک وعده غذا در روز خورد و کافی است. چرا که ما ترجیح می دهیم آبرو و عزتمان حفظ شود اما شکم ما گرسنه بماند."