یورونیوز - آلمان، فرانسه و بریتانیا در نظر دارند تا پیش از رسیدن به پایان مسیر دیپلماتیکی که از ۱۵ سال پیش آغاز شده، آخرین طرح خود را برای وادار کردن ایران به ادامه حضور در توافق هستهای حاصل شده در سال ۲۰۱۵ میلادی، به اجرا بگذارند.
همزمان با افزایش تنش میان ایران و آمریکا در خاورمیانه، سازمان انرژی اتمی ایران روز دوشنبه اعلام کرد که این کشور در ادامه برنامه خود برای کاهش تعهداتش در چارچوب برجام تا ۶ تیر (۸ روز دیگر) از سقف ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده عبور میکند. در همین حال بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، روز چهارشنبه اعلام کرد که مهلت دو ماهه به اروپایی ها برای نجات برجام قابل تمدید نیست.
در واکنش به این تصمیم ایران، سران اتحادیه اروپا از جمله آلمان و فرانسه این کشور را به خویشتنداری بیشتر دعوت کردهاند، هر چند که همزمان هشدار دادهاند که در صورت خروج از برجام، ایران مشمول تحریمها و سختگیریهای این اتحادیه خواهد شد.
با این وجود، آلمان، فرانسه و بریتانیا معتقدند که همچنان با تقویت مناسبات دیپلمایتک و مذاکره با مقامهای ایرانی امکان نجات توافق هستهای و وادار کردن این کشور به پایبندی به مفاد برجام وجود دارد.
بر همین اساس، مقامهای ارشد سیاسی این سه کشور روز پنجشنبه و حول محور نجات توافق هستهای با ایران مذاکرات خود را با همتایانشان از سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل آغاز خواهند کرد.
همچنین به گفته برخی دیپلماتهای اروپایی، مقامهای ارشد سیاسی سه کشور ارشد اتحادیه قصد دارند در روز ۲۷ ماه ژوئن که با پایان مهلت تعیین شده از سوی ایران برای پایبندی به برجام، مصادف است با برایان هوک، رئیس «گروه اقدام ایران» در وزارت خارجه آمریکا در پاریس دیدار کنند.
در همین حال، اروپا گزینه دیدار وزارء خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا از تهران و مذاکره در خصوص توافق هستهای را نیز در دست بررسی دارد.
سه دیپلمات اتحادیه اروپا نیز به رویترز خبر دادهاند که احتمال دارد جلسه کمیسیون مشترک برجام که پس از خروج آمریکا از آن با حضور ایران، روسیه، چین، آلمان، فرانسه و بریتانیا همچنان فعال است، طی دو هفته آینده بار دیگر برگزار شود.
با این وجود، ایران بارها اعلام کرده که اروپا پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای اقتصادی علیه این کشور، تلاش کافی برای نجات برجام نکرده است. مقامهای ایرانی از اروپا انتظار دارند، خرید نفت از این کشور را آغاز کنند و معاملات تجاری فیمابین را از طریق فعالسازی کانال مالی اینستکس برقرار کنند.
حسن روحانی رئیسجمهوری ایران ۸ ماه مه گذشته در اعتراض به اقدام آمریكا در خروج از توافق هستهای و آن چه که کندی اروپا در عمل به تعهداتش عنوان شد، دو گام اعتراضی ایران شامل «توقف فروش اورانیوم غنیسازی شده و آبسنگین برای ۶۰ روز» را به اعضای برجام اعلام كرد.
آقای روحانی تاکید کرده بود که اگر اروپاییها در این مدت به جبران بپردازند ایران نیز به شرایط قبل بازمیگردد؛ در غیر این صورت، ۲ اقدام دیگر را در پیش خواهد گرفت. اقداهایی که سازمان انرژی اتمی ایران، افزایش سطح غنیسازی اورانیوم و فعالسازی راکتور آب سنگین اراک عنوان کرده است.
مقامهای ایرانی طی روزهای اخیر نیز بارها اعلام کردهاند که حفظ یکجانبه برجام دیگر ممکن نیست.
با این وجود، اروپا امیدوار است که ایران همچنان قصد خروج از برجام را نداشته باشد و آن چنان که فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اعلام کرده، معیار اصلی این اتحادیه برای پذیرش ادعای خروج از برجام، گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که همواره پایبندی ایران به تعهداتش را تائید کرده است.
گزارش آتی آژانس در مورد عملکرد هستهای ایران در پایان ماه اوت منتشر خواهد شد.