سمیرا محی‌الدین در توصیف عکس مادرش می‌نویسد: «مادرم در این عکس ۲۸ ساله است. همیشه می‌دانستم او کمی سرسخت است. او یک کت زیتونی رنگ پوشیده و در میان ردیفی از زنان ایستاده است. او لبش را می‌جود و عصبانی و مصمم به نظر می‌رسد.»

زرین محی‌الدین برای حضور در آن گردهمایی اعتراضی علیه انقلاب، چند تن از زنان همکار خود را متقاعد می‌کند. اکنون یکی از این زنان هنوز در ایران زندگی می‌کند و تمایلی ندارد که شناسایی شود.

تنها ۱۰۰ روز پس از ثبت این عکس، زرین محی‌الدین به همراه همسر و دو دختر ۴ ساله و ۸ ساله‌اش، ایران را به مقصد کانادا ترک می‌کنند.

با این حال، سمیرا وقتی از مادرش می‌پرسد آیا دلش می‌خواهد به ایران بازگردد یا نه، وی می‌گوید: «آرزویم است به کشورم برگردم و در خیابان‌ها قدم بزنم ولی با حکومت کنونی که به زور حجاب بر سر من می‌گذارد به آنجا باز نخواهم گشت. من نمی‌پذیرم که چارقد بر سرم بگذارم و تبدیل به چیزی شوم که آنها به من تحمیل می‌کنند. هیچ چیز ارزش این را ندارد. هیچ چیز ارزش مقام مرا به عنوان یک زن ندارد.»

زرین محی‌الدین تعریف می‌کند که «ما آن روز به ورزشگاه رفتیم تا بتوانیم خودمان را آزادانه بیان کنیم و به فاجعه آینده «نه» بگوییم. هر روز کسانی‌که حامی خمینی و انقلاب اسلامی بودند، در خیابان‌ها اعتراض می‌کردند.»

دختر زرین در مقاله خود نوشته است که انقلاب علت مهاجرت خانواده آنها به کانادا در ۴۰ سال پیش بود که دقیقا ۱۰۰ روز پس از گرفته شدن این عکس از مادرش اتفاق افتاد. در این مقاله همچنین تصویری از گذرنامه زرین در سال ۱۹۷۹ با دخترانش سمیرا (چهارساله» و سالومه (هشت‌ساله) منتشر شده است.

این روزنامه‌نگار ایرانی- کانادایی پیدا کردن این عکس را یک شانس توصیف کرده و نوشته است که برای هر کسی اتفاق نمی‌افتد که عکسی متعلق به ۴۰ سال پیش والدینش را در یک کتاب پیدا کند، آنهم تصویری تاریخی که در یکی از لحظات سرنوشت‌ساز خانواده‌شان به ثبت رسیده است.

وی نوشته که مادرش زرین محی‌الدین زندگی خود را برای مبارزه با وقوع انقلاب اسلامی به خطر انداخت و این عکس این موضوع را اثبات می‌کند.

سمیرا روزنامه‌نگار رادیو سی‌بی‌سی کانادا پس از کشف تصویر مادرش، تصمیم می‌گیرد تا پس از ۴۰ سال ترتیبی برای ملاقات دیوید برنت و مادرش بدهد.

ابتدا سمیرا نسبت به اینکه دیوید برنت آن روز را به خاطر داشته باشد، چندان امیدوار نیست ولی پس از مدتی کوتاه، برنت ایمیل او را پاسخ داده و می‌نویسد که آن روز را خیلی خوب به یاد می‌آورد.

برنت می‌گوید: «من ۱۰ یا ۱۵ سال گذشته را با خودم فکر می‌کردم که چطور می‌توانم آن افراد را، اگر هنوز هم باشند، پیدا کنم و با آنها تماس بگیرم.»

برنت در این‌باره که چرا آن ردیف از زنان را بطور خاص برای عکاسی انتخاب کرده، می‌گوید: «فقط به دلیل شور و شوقی بود که در چهره آنها وجود داشت. در رویدادهای بزرگی مانند این، شما همیشه به دنبال چیزی برای دست پیدا کردن به منظور خود هستید. در رویدادهای بزرگ شما به دنبال یک یا چند چهره می‌گردید که دارند داستان آن اتفاق را روایت می‌کنند.»

سمیرا نوشته است که دیوید برنت چهره مادر او را برای روایت داستان انقلاب انتخاب کرده است.

در این ملاقات، پس از چهار دهه، زرین محی‌الدین به عکاس آمریکایی می‌گوید «دیوید، عکس تو هویت من است!» این جمله به شدت برنت را هیجان‌زده می‌کند.

زرین محی‌الدین پس از انقلاب مانند دیگر زنان ایرانی امکان اینکه بدون پوشاندن مو و سر و بدن خود، به کار مشغول باشد را نیافت و ایران را ترک کرد. او می‌گوید: «ایران دیگر جایی نبود که می‌خواستم باشد و من دیگر نمی‌دانستم که چه اتفاقی دارد می‌افتد.»

اما حجاب تنها مسئله‌ی زرین نبود؛ دخترانش نیز بودند: «من دو دختر کوچک داشتم و خودم را سرزنش می‌کردم اگر آنها را در کشوری بزرگ می‌کردم که از حقوقی برخوردار نبودند.»

در این مقاله، نویسنده با اشاره به اینکه حجاب اجباری زنان در ایران موضوعی بحث‌برانگیز است، نوشته است که هزاران زن ایرانی هر ساله برای برداشتن قانون حجاب اجباری دستگیر و جریمه می‌شوند. موهای زنان در ایران به موضوع امنیت ملی بدل شده است!

سمیرا محی‌الدین نوشته است که با اینکه فکر می‌کرده همه چیز را در مورد انقلاب ایران می‌داند و موضوع پایان‌نامه تحصیلی خود را نیز بر آن قرار داده و بسیار درباره آن مطالعه کرده است ولی پیدا کردن این عکس باعث شده تا متوجه شود که نسبت به بسیاری از وقایع آن دوره از زندگی مادرش نیز بی‌اطلاع است و با این عکس دلیل انتخاب او را برای ترک ایران بیشتر دریافته است. او در گزارش خود نوشته است: «این عکس مادرم یک لحظه بزرگ از تلاش‌های وی برای برابری حقوقی زنان و مردان است.» این در حالیست که مادر سمیرا، زرین محی‌الدین فعالیت سیاسی خود را پس از خروج از ایران نیز در تمام ۴۰ سال گذشته پی گرفته است.

*منبع: سی‌بی‌سی کانادا
*ترجمه و تنظیم از آزاده کریمی