بی بی سی - با وجود آنکه آمارهای رسمی چین نشان میدهد این کشور واردات نفت از ایران را ماه به ماه کاهش داده است، اما اطلاعاتی که یک شرکت ردیابی نفتکش در اختیار روزنامه فایننشال تایمز قرار داده نشان میدهد که چین به خرید نفت از ایران ادامه میدهد.
صادرات نفت ایران از آبان پارسال با بازگشت تحریمهای آمریکا رو به کاهش گذاشت. اردیبهشت امسال بعد از آنکه آمریکا اعلام کرد دیگر معافیت خرید نفت از ایران را تمدید نمیکند، حجم صادرات ماهانه ایران باز هم کمتر شد تا آنکه شرکت ردیابی نفتکشهای کپلر، اعلام کرد در ماه ژوئیه، ایران تنها حدود ۴۰۰ هزار بشکه را به قصد صادرات بار نفتکشهای خود کرده که بخش عمده آن بدون خریدار مانده است. این آمار نشان میدهد که فروش نفت ماهانه ایران نسبت به ماه مشابه پارسال نزدیک به ۹۰ درصد کاهش یافته است. نمودار زیر این کاهش را نشان میدهد.
صادرات* ماهانه نفت خام ایران
ستونهای قرمز حجم صادرات بعد از بازگشت تحریمهای آمریکا را نشان میدهد.
با این حال، موسساتی که نفتکشها را ردیابی میکنند، میگویند ایران همچنان با استفاده از روشهای غیرمعمول در تلاش است نفت خود را به خریداران برساند. البته تا اینجا چین به عنوان خریدار اصلی نفت ایران در دوران تحریم معرفی شده و هنوز مشخص نیست که هند و ترکیه هم بعد از پایان صدور معافیتهای آمریکا از ایران نفت خریده باشند.
شرکت "تنکرترکرز"، که با استفاده از تصویرهای ماهوارهای و ابزارهای دیگر نفتکشها را دنبال میکند، تصویرهای ماهوارهای از دو نفتکش ایران را منتشر کرده که در حال انتقال نفت به چین هستند.
نفتکش "سالینا" متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران، با ظرفیت حدود یک میلیون بشکه نفت خام، در روز ۲۰ ژوئن در بندری در خلیج جیانجو چین پهلو گرفته و بارش را خالی کرده است. این کشتی در ۲۸ مه، بعد از آنکه آمریکا اعلام کرد معافیت خرید نفت از ایران را تمدید نمیکند، در جزیره خارک بارگیری کرده بود.
در مورد دیگر، تصویرهای ماهوارهای نشان میدهد که در روز ۱۰ ژوئیه، یک نفتکش ایران به نام فلیسیتی ایران، در ۵۵ کیلومتری جزیره پنانگ مالزی،در ورودی تنگه مالاکا، در حال انتقال نفت خود به یک نفتکش چینی به نام "شین زوآ" بوده است. بعد از انتقال محموله، نفتکش فلیسیتی راهی ایران شده و نفتکش چینی به سمت چین حرکت کرده است. هر دو کشتی قبل از بارگیری ترنسپوندرهای خود را خاموش کرده بودند.
در یک مورد دیگر، یک تاکنر چینی دیگر به نام "پسیفیک براوو" که نفت ایران را که در خلیج فارس بار کرده بود، در تنگه مالاکا به یک نفتکش ایرانی به نام "هیومنیتی" منتقل کرده که این نفتکش هم بار خود را به چین برده است. این اقدام ظاهرا برای گم کرد رد نفت ایران انجام شده است.
ردپای بانک کونلون
بانک کونلون، مرتبط با شرکت نفت دولتی چین است که ظاهرا برای تسهیل یا "پوشاندن" ارتباط مالی چین با ایران به وجود آمده است. این بانک در سال ۲۰۱۲ میلادی به دلیل ارتباط مالی با ایران در فهرست تحریم آمریکا قرار گرفت. روزنامه فایننشال تایمز، گزارش کرده است که دو کشتی "پسیفیک براوو" و "شین زوآ" متعلق به بانک کونلون هستند. البته این بانک گفته صاحب این نفتکشها نیست. با این حال دفتر اطلاعات ثبت کشتیها لیبریا که مقرش در نیویورک است به فایننشال تایمز گفته است که این دو کشتی و دو تانکر دیگر طی یک سال اخیر توسط بانک کونلون خریده شده و پرچمشان را به پاناما تغییر دادهاند.