ایندیپندنت فارسی - وجود یک تهدید مشترک به نام ایران در منطقه، نه تنها به پیشبرد ایده ایجاد یک ائتلاف نظامی در خلیج فارس کمک کرده، بلکه زمینه‌ساز همکاری دو کشوری شده که اتحاد آنها هدفی دور دست به نظر می‌رسید: اسرائیل و امارات متحده عربی.
اسرائیل قبلا اعلام کرده بود که به ائتلاف امنیت دریایی پیشنهادی آمریکا محلق می‌شود. ائتلافی که به ادعای واشینگتن قصد دارد، در زمان افزایش آنچه که اقدامات بی‌ثبات کننده از سوی ایران خوانده می‌شود، حرکت آزادانه کشتی‌ها در خلیج فارس را تضمین کند.
اما اکنون نمایندگان اسرائیل و امارات متحده عربی برای همکاری‌های نظامی و تبادل اطلاعاتی با یکدیگر پای میز مذاکره نشسته‌اند. میز مذاکره‌ای که واشینگتن آن را ترتیب داده و انگیزه آن نیز مقابله با با تهدید‌های فزاینده از سوی ایران اعلام شده است.
مقامات آمریکایی که از نزدیک در جریان روند رایزنی‌ها قرار داشته‌اند به وال استریت ژورنال گفتند، در ماه‌های اخیر نشست‌هایی برگزار شده و دو طرف در مورد همکاری‌های اطلاعاتی و هماهنگی تلاش‌ها برای مقابله با تهدید ایران، رایزنی کرده‌اند.
میری رگف، وزیر ورزش و فرهنگ اسرائیل(وسط)، در کنار محمد بن دراعی، رئیس فدراسیون جودو امارات (چپ) و ماریوس ویزر، رئیس فدراسیون بین‌المللی جودو. ابوظبی ۲۷ دسامبر ۲۰۱۸
***
به گزارش این روزنامه آمریکایی، برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، این نشست‌ها را هماهنگ کرده است. دیدارهایی که نشانه‌ای از تقویت روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی بر مبنای دیدگاه مشترک آنها در مورد تهدیدآمیز بودن نفوذ منطقه‌ای ایران، به شمار می‌رود.
یکی از این نشست‌ها در بهار سال جاری برگزار شده و دیگری نیز همین اخیرا. دقیقا در زمانی که رسانه‌های داخلی ایران ملاقات مقامات بندری امارات و طرف ایرانی را نشانه‌ای از بهبود روابط دوجانبه و ایستادگی امارات متحده عربی در مقابل آمریکا ارزیابی کرده بودند.
دیدارهای نمایندگان اسرائیل و امارات متحده عربی با حضور چند تن از مقامات آمریکایی از آن جهت حائز اهمیت است که اسرائیل غیر از مصر و اردن با دیگر کشورهای عرب منطقه روابط دیپلماتیک ندارد. یکی از مهمترین موضوعاتی که بر روابط اسرائیل و کشورهای عربی سایه انداخته، مجادله اسرائیل و فلسطین است.
نقش ایران در بهبود روابط اسرائیل و اعراب
مقامات جمهوری اسلامی یکی از اهداف عالی خود در صدور انقلاب و شیعه‌گری را نابودی اسرائیل تعریف کرده‌اند. رهبر جمهوری اسلامی بارها در سخنان خود آرزو کرده که اسرائیل به زودی از صفحه روزگار محو شود. از سوی دیگر روابط تهران با اغلب کشورهای عربی بسیار سرد است و تنها معدودی از این کشورها، شامل قطر به دلایل مختلف به روابط خود به جمهوری اسلامی ادامه می‌دهند.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
اما سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی برخلاف آنچه که مقامات تهران انتظار دارند، به نزدیکی اعراب و اسرائیل و صفآرایی شماری از کشورهای منطقه علیه تهران منجر شده، نه بهبود جایگاه منطقه‌ای ایران.
به بیان دیگر در حالی که کمتر کشوری در منطقه دوست ایران به شمار می‌رود، در سال‌های اخیر اعراب و اسرائیل، دست کم در محافل خصوصی به یکدیگر نزدیک‌تر شده‌اند.
جرقه این تغییر رویکرد، علنی شدن برنامه‌های هسته‌ای ایران بود و پس از آن نقشی که تهران در بحران عراق، سوریه و یمن ایفا کرد.
برخی بر این باور بودند که تماس‌های محرمانه مقامات اسرائیل و کشورهای عربی از جمله امارات متحده عربی بیشتر سمبولیک است تا اقدامی عملی در جهت توسعه روابط.
اما آنچه که امروز اتفاق افتاده هماهنگی مواضع در طرف در موضوعات خاص است. مقامات آمریکایی می‌گویند، در نتیجه این تماس‌ها، تمایل به تقویت روابط دیپلماتیک، نظامی و اطلاعاتی برای هماهنگی مواضع در برابر ایران، افزایش یافته است.
عمیق‌تر شدن سطح همکاری‌ها بین اسرائیل و امارات متحده عربی، تا حدودی جبران شکست کنفرانس امنیت خاورمیانه است که بهمن‌ماه گذشته در ورشو، پایتخت لهستان برگزار شد. در این کنفرانس شماری از کشورهای عربی و اسرائیل حاضر بودند، اما نتوانستند هدف تعریف شده صفآرایی علیه ایران را محقق کنند.
نقش‌آفرینی هوک
هوک در نشست ورشو نیز تلاش کرد مواضع امارات و اسرائیل را به یکدیگر نزدیک‌تر کند. دو کشوری که از متحدان اصلی آمریکا در منطقه به‌شمار می‌روند. نماینده ویژه آمریکا در امور ایران پس از این نشست، پای میز مذاکره نشاندن دو دشمن قدیمی برای مقابله با تهدید مشترک ایران را در دستور کار قرار داد.
هوک به عنوان رئیس «گروه اقدام ایران» در دولت آمریکا با کشورهای متعددی برای هماهنگی فعالیت‌های دیپلماتیک، امنیتی و اطلاعاتی در واکنش به اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران، رایزنی کرده است. به گفته مقامات دولت ترامپ، این تلاش‌ها به پیش‌گیری و مقابله به تهدید‌های ایران در کشورهای ثالث، شامل حمله‌های سایبری و تروریستی، حمله به خطوط کشتی‌رانی بین‌المللی و تجارت غیر قانونی سلاح، کمک کرده است. از سوی دیگر هوک تلاش می‌کند با کمک اسرائیل و امارات،دیگر کشورها در خاورمیانه و اروپا را نیز به حمایت از این دستور کار ترغیب کند.
با این وجود موضع امارات متحده عربی در مقایسه با اسرائیل محافظه‌کارانه‌تر است. همچنین این کشور کانال‌های محرمانه خود با ایران را باز نگاهداشته است. نمونه اخیر موضع‌گیری همراه با احتیاط امارات، خودداری از نشانه رفتن انگشت اتهام به سوی ایران در ماجرای انفجار نفتکش‌ها در دریای عمان است. از سوی دیگر امارات هنوز اعلام نکرده که به ائتلاف دریایی مورد نظر آمریکا- که تا کنون حضور اسرائیل و بریتانیا در آن قطعی شده- ملحق می‌شود یا خیر.
اسرائیل بهبود روابط با کشورهای عربی را همواره در دستور کار داشته است. از سال ۱۹۴۸ که اسرائیل بنا نهاده شد، جهان عرب به آن پشت کرد، هرچند که این روابط با کشورهای سنی به اندازه رابطه با کشورهای شیعه مانند سوریه، متشنج نبود.
وزیر امور خارجه اسرائیل در سفر اوایل سال جاری به امارات متحده برای شرکت در کنفرانس سازمان ملل، با برخی مقامات دولت این کشور ملاقات کرد. کتز ما گذشته نیز با همتای بحرینی خود، خالد بن خلیفه در واشینگتن دیدار کرد و تصاویر این دو درحالی که هوک لبخندزنان در بین آنها قرار گرفته بود، در رسانه‌ها منتشر شد.
شاید بتوان گفت بحرین، پیشروترین کشور عربی در روند بهبود روابط با اسرائیل به شمار می‌رود. شماری از روزنامه‌نگاران و تجار اسرائیلی اخیرا در کنفرانسی در منامه شرکت کردند که موضوع آن جنبه‌های اقتصادی طرح صلح اسرائیلی- فلسطینی پیشنهادی دولت ترامپ بود. همچنین انتظار می‌رود بحرین از مقامات اسرائیل برای شرکت در نشست امنیت دریانوردی خلیج فارس که در ماه اکتبر در منامه برگزار می‌شود، دعوت کند. نشستی که هدف آن ایجاد جبهه بین‌المللی علیه اقدامات به گفته آمریکا بی‌ثبات کننده جمهوری اسلامی است.
دیوید میلر، یکی از تحلیلگران مشهور امور خاورمیانه که در دولت‌های جمهوریخواه و دمکرات ایالات‌متحده، مسئولیت مذاکرات در منطقه را بر عهده داشته، بر این باور است، تغییر شاخص‌های منطقه تحت تاثیر دشمن مشترکی به نام ایران، به عمیق‌تر شدن همکاری‌های بین کشورهای عربی و اسرائیل منجر شده است، کشوری که از سوی اغلب کشورهای عربی به رسمیت شناخته نمی‌شود.
به گفه او، این همکاری‌ها هیچگاه در گذشته در چنین سطحی انجام نمی‌شد و دلیل اصلی آن تغییرات منطقه‌ای است که کشورهای عربی را به بازبینی محاسبه‌های شان واداشته است. هماهنگی‌هایی که هنوز در مراحل اولیه است و توسعه آن زمان می‌برد اما به گفته میلر، در خاورمیانه جدید به ثمر می‌نشیند.
