سپس ویدیوی اکرم شهیب (وزیر آموزش لبنان) پخش شد که در حالی که دفترش را در مرکز شهر ترک می‌کند، با گروهی از معترضان روبه‌رو می‌شود. محافظان آقای شهیب اسلحه‌های خود را در می‌آورند و به سوی معترضان نشانه می‌روند، و گویا برخی از آن‌ها شلیک هوایی هم می‌کنند. یکی از ماموران محافظ آقای شهین اسلحه‌اش را به سوی یک زن معترض نشانه می‌رود، اما او با فریاد «مرا تهدید نکن» به سمت مامور محافظ می‌دود و با لگد به میان پای او می‌کوبد. تصاویر این لگد معروف، اکنون، بر دیوارهای مرکز بیروت اسپری شده است.

در این میان، در میدان شهدای بیروت، ده‌ها هزار معترض فرصتی برای مذاکره در مورد «اصلاحات» دولت ندارند. هیچ صحبتی هم در مورد مالیات دولت بر «واتس آپ» نمی‌شود. زنان و مردانی که در اینجا اجتماع کرده‌اند، بسیار باسوادند، و در موارد بسیاری پزشک، وکیل و استاد دانشگاهند. بسیاری از آن‌ها کودکانشان را همراه دارند. اگر این اعتراض‌ها شکست بخورد، تعداد قابل توجهی از آن‌ها لبنان را برای همیشه ترک، و کشور را برای نسل‌ها دچار فقر خواهند کرد.

اما همه آن ها ثروتمند نیستند. در میان آن‌ها مردان و زنانی در لباس‌های کثیف و مندرس کشاورزان و کفش‌های پلاستیکی، بدون جوراب، دیده‌ام. وقتی باران شروع شد، مرد سالخورده‌ای با صورتی پرچروک با کیسه‌ای از چترهای پلاستیکی به سوی من دوید تا چتری را به بهای ۵۰۰۰ پوند لبنانی (۲.۵۰ پوند بریتانیا) به من بفروشد. وقی پول را به او دادم، آن را به نشانه تشکر از بخت بلندش، روی لب‌هایش گذاشت و بارها بوسید.

معترضان سخت تحت تاثیر روحانیون شیعه‌ای قرار گرفته‌اند که در وعظ‌های خود در بیروت، گفته‌اند که مردم حق دارند از دولت فرقه‌گرای لبنان آزادی بخواهند. شیخ یاسر عودی گفت: «دین شما میان خودتان و خداست. اما پیامبر گفته که آزادی را باید به‌دست آورد.» ژنرال جوزف عون، فرمانده ارتش لبنان (با رئیس جمهوری نسبتی ندارد) به افراد ارتش دستور داده است علیه تظاهرات کنندگان دست به خشونت نزنند، و اگر قرار است آن‌ها را متفرق کنند، این اقدام باید با عقب زدن آن‌ها صورت بگیرد، نه با توسل به اسلحه.

چند سرباز لبنانی را دیدم که به گونه‌ای نمادین، تفنگهاشان را به شکلی بر شانه انداخته بودند که لوله آن به سمت پایین و قنداق آن به سوی بالا بود. این سنت پرسونل ارتش است؛ هنگامی که می‌خواهند بگویند قصد توسل به خشونت ندارند. اما این صحنه را در قاهره در سال ۲۰۱۱ هم دیدم، و می‌دانیم که چه شد.

در میان دولت ـ یا آنچه پس از کناره‌گیری وزرای عضو حزب نیروهای لبنانی از آن مانده است - صحبت از استعفای جبران باسیل، وزیر خارجه نامحبوب و داماد رئیس جمهوری بوده است؛ اگر ولید جنبلات، رهبر «دُروز» اعضای خود را از کابینه خارج کند.

حتی اگر این نوعی تظاهر باشد، هدف آن آرام کردن معترضان است. اما مطمئن نیستم که (این گونه) اقدامات دیگر موثر واقع شود. هرچه اعتراض‌ها جسورانه‌تر شود، تقاضای معترضان هم بیشتر می‌شود. صدای تظاهرات کنندگان برای یک قانون اساسی جدید که نظام فرقه‌گرایی را در دولت لبنان ملغی کند، بلندتر و بلندتر می شود. بسیاری در جهان عرب و اسلام، از جمله بشار اسد و ژنرال سیسی، رهبر مصر، و بدون تردید ایران، خواهان شکست آن‌ها هستند. و «اصلاحات» ولیعهد عربستان سعودی، کاملا تحت‌الشعاع فریاد واقعی آزادی‌خواهی در لبنان قرار گرفته است.

می توان درک کرد که چرا دیکتاتور ها و پادشاهان عرب از این بابت نگرانند. اگر مردم لبنان - به‌ویژه جوانان این کشور - در آنچه برعهده گرفته‌اند پیروز شوند، میلیون‌ها زن و مرد کم‌سواد در سراسر جهان عرب خواهند پرسید که چرا آن‌ها نباید از همان آزادی‌ها برخوردار باشند. در این میان، فرانسه از تظاهرات کنندگان حمایت می‌کند، که قدری عجیب است، زیرا این فرانسه بود که پس از جنگ جهانی اول، نظام فرقه‌گرایی را بر لبنان تحمیل کرد. آمریکا هم می‌گوید کنار معترضان ایستاده است، اما احتمالا هدفش بیشتر دست رد مردم لبنان به سینه حزب‌الله است، تا یک ملت آزاد در خاورمیانه.

خواهیم دید.

در این میان، همچنین خواهیم دید که حزب‌الله چه برنامه‌ای دارد.

در خیابان‌های بیروت ترس و نگرانی آشکاری به‌چشم می‌خورد. بیش از یک تن از ماموران امنیتی وزارت کشور برای آن که شناخته نشود، صورتش را با ماسک سیاه پوشانده بود. حزب‌الله، به مراتب بیش از ارتش لبنان، نگران محبوبیتش (در میان مردم) است و این که در آینده جایگاهش را به عنوان قهرمان ستودنی مردم از دست بدهد و به گوشه تاریک دنیای فرقه‌گرای لبنان پرت شود. حضور آن‌ها در تظاهرات خیابان «ریاض صلح» که می‌دانم بازهم رخ خواهد داد، سخت منحوس بود.

چه کسی می‌توانست تصور کند که فاتحان جنگ ۲۰۰۶ علیه اسرائیل، با طبقه سیاسی و فاسد لبنان بیعت کنند؟