کیهان لندن - نابسامانی وضعیت بانک‌ها در ایران طی سال‌های گذشته بستر مناسبی برای پولشویی، اختلاس و انواع سوء استفاده‌های مالی شده است؛ موضوعی که اصلاح ساختار بانکداری کشور را ضروری کرده. با این وجود بانک مرکزی طی سال گذشته تنها دغدغه‌اش پایین نگه داشتن نرخ ارز بوده است تا نظام بتواند به مانور «بی‌اثر بودن تحریم‌ها» ادامه دهد!
یکی از نکات مشترک در همه پرونده‌های فساد اقتصادی و مالی، استفاده از خلاءهای قانونی موجود در نظام بانکی کشور است؛ خلاءهایی که درآمیختن آنها با رانت و رابطه، موجب پرداخت وام‌های کلانِ بی‌بازگشت و اختلاس‌های چند هزار میلیارد تومانی شده است. بطوری که اگر تا سال‌های پیش تنها مافیاهای اقتصادیِ وابسته به رأس حکومت اقدام به اختلاس‌های کلان می‌کردند اکنون پرونده‌های اختلاس مدیران میانی در شهرستان‌های کوچک نیز یکی پس از دیگری رو می‌شود!
برخی آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد ۳۰۰ میلیون حساب بانکی در کشور وجود دارد که بخشی از این حساب‌ها، هویت مشخصی ندارند. البته تعدادی از حساب‌های بی‌هویت بانکی طی ماه‌های گذشته بسته شده و صدها هزار حساب همچنان به فعالیت مشغول هستند.
به گفته علی مویدی خرم‌آبادی رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، از ابتدای انقلاب تا کنون ۶ میلیون حساب بانکی در زمینه پولشویی و قاچاق فعالیت داشته‌اند که اکثر آنها مسدود شده و تنها صدهزار حساب دیگر باید بسته شود.
او گفته که «حتما افرادی در این زمینه دستگیر شده‌اند و حتما برخی تعمدا این حساب‌ها را افتتاح کرده‌اند و قطعاً سهم هر بانک در این موضوع پالایش و بررسی می‌شود و از بانک‌ها در رابطه با این موضوع گزارش‌گیری می‌شود و با متخلفان برخورد خواهد شد» و «شاید بعضی از این شماره حساب‌ها مربوط به همین افرادی است که یکی یکی در حال محاکمه هستند.»
اکنون، خبرگزاری فارس در گزارشی به موضوع حساب‌های اجاره‌ای و نقش آنها در پرونده فساد کلان مالی در بانک سرمایه پرداخته و نوشته است مجرم‌های این پرونده با استفاده از وضعیت نابسامان حساب‌های بانکی، پولشویی کرده‌اند.
در این گزارش آمده است: «یکی از اولین شکل‌های بهره بردن مجرمان پرونده بانک سرمایه از حساب‌های نیابتی، استفاده از حساب کودکان و نوجوانان برای انتقال پول‌های کلان است. پس از افتتاح ۲۴۰ حساب توسط موسوی‌نژاد، یکی از متهمان در پرونده حسین هدایتی، این بار از حساب یک دختر ۱۴ ساله برای پولشویی استفاده شده است.»
در جلسه سوم دادگاه این پرونده، نماینده دادستان درباره سوءاستفاده از حساب دختر ۱۴ ساله گفته است: «آقای امامی چندین ماشین پولشویی گسترده داشته‌اند و یکی از ابزارهای پولشویی او شخصی به اسم امیر قادری بوده است، این فرد به اسم دختر ۱۴ ساله‌اش حساب باز می‌کرده تا پول به‌حساب او واریز شود و مطهره قادری دختر ۱۴ ساله امیر قادری است».
به گفته نماینده دادستان ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان از یک تسهیلات ۳۰ میلیارد تومانی به‌حساب این دختر نوجوان ریخته شده است.
جدا از موردی که در گزارش خبرگزاری فارس آورده شده، بهار سال گذشته یاشار سلطانی روزنامه‌نگار در تهران نیز از «حضور نام نوه سه ساله علی شمخانی در تخلفات مالی» این خانواده و ویلاسازی آنها در منطقه لواسان خبر داد!
یاشار سلطانی در حساب توئیتری خود نوشته بود: «در اسناد لواسان فرد مجهولی وجود داشت به نام محمدطاها میرمحمدعلی که چندین پرونده تخلف سنگین در کمیسیون ماده ۱۰۰ به دلیل ساخت و سازهای غیر مجاز داشت. سوال این بود این فرد چه نسبتی با سایر متخلفین دارد؟ همین فرد از طلبکاران میلیاردی و سپرده‌گذاران موسسه مالی اعتباری کاسپین نیز هست. شاید جالب باشد بدانید بعد از پیگیری متوجه شدیم این فرد نوه دبیر شورایعالی امنیت ملی و یک پسر بچه ۳ ساله بیشتر نیست که عمده پروانه‌های ساختمانی و تخلفات و جابجایی پول‌ها را به نام وی انجام می‌دهند.»
سوء استفاده از حساب‌های بانکی برای پیشبرد تخلفات اقتصادی تنها به استفاده از حساب‌هایی به نام کودکان یا زدن سند املاک به نام آنها نیست.
برای نمونه یکی دیگر از متهمان بانک سرمایه مبلغ زیادی را با استفاده از حساب خواهر همسر صیغه‌ای خود جابجا کرده تا ردّی از خود به جای نگذارد.
در جلسه بیستم دادگاه پرونده بانک سرمایه نماینده دادستان گفته است: «آقای زاهدی همسر موقت دومی نیز داشت و از همسر اول خود متارکه کرده است، در بررسی‌های انجام‌شده متوجه شدیم که در حساب خواهر آن خانم وجوه زیادی است که وی نیز کارمند بانک گردشگری است لذا آن خانم را خواستیم تا توضیح دهد و وی گفت پول‌ها متعلق به آقای زاهدی است.»
اما استفاده از «حساب‌های اجاره‌ای» از جمله تخلفات متهمان پرونده‌های فساد مالی است که در این روش مجرمین با استفاده از مدیرعاملان اجاره‌ای و بهره‌بردن از حساب‌ها و هویت آنها تسهیلات دریافت می‌کردند. در شانزدهمین جلسه بانک سرمایه نماینده دادستان به سوءاستفاده از افراد بی‌بضاعت برای دریافت تسهیلات کلان اشاره کرد.
نماینده دادستان روش کار مجرمان را این‌گونه تشریح کرد که آنها بعد از شناسایی افراد بی‌بضاعت، این افراد را به عنوان مدیر عامل یک شرکت نصب می‌کردند. شرکت‌هایی که افراد بی‌بضاعت مدیر عامل اجاره‌ای آن بودند عمرشان به یک هفته هم نمی‌رسید. مجرمین این افراد را سوار بر لوکس‌ترین ماشین‌ها به بانک می‌بردند و با استفاده از حساب آنها وام دریافت می‌کردند. البته این تسهیلات با ۱۳ دست چرخش در آخر توسط ذی‌نفع اصلی صرف مخارج مصرفی لوکس می‌شد. سودجویانی که حال جزو متهمان این پرونده هستند.
جالب توجه اینکه طی سال گذشته که موضوع حساب‌های بی‌هویت یا اجاره‌ای با مشخص شدن جزییات برخی تخلف‌های کلان اقتصادی در دادگاه‌ها، برجسته شده است، عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی تنها دغدغه‌اش این بوده که با هر قیمتی نرخ ارز را پایین نگه داشته و به همراه دیگر مقامات نظام ظاهرسازی برای اجرای نمایش «بی‌اثر بودن تحریم‌ها» را پیش ببرد.
در این میان اما نه در عبدالناصر همتی و نه در دیگر مقامات جمهوری اسلامی اراده‌ای برای اصلاح ساختار نظام بانکداری کشور دیده نمی‌شود!
سرلیست اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس کیست؟
