فشار اقتصادی ناشی از تحریمها، سبب افزایش تهدیدهای مقامات جمهوری اسلامی شده است
مجتبی دهقانی - ایندیپندنت فارسی
دوحه، پایتخت قطر، از صبح امروز همزمان میزبان محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران، و استیو منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا است. سفر این دو مقام ایرانی و آمریکایی برای حضور در «نشست دوحه» انجام شده است. این نشست امروز و فردا برگزار میشود و مهمترین مسائل و بحرانهای جهانی در آن به بحث گذاشته میشود.
ظریف و منوچین با دو ماموریت متضاد به قطر رسیدهاند؛ منوچین برای جلب همکاری مقامهای خاورمیانه برای گسترش فشار تحریم بر ایران، و ظریف به امید یافتن راهی برای کاستن از تحریمها.
اعتراضات سراسری آبان 98 و ظاهر شدن علائم بحران گسترده اقتصادی در ایران، ظریف را در موقعیتی متزلزل قرار داده است. در سوی مقابل، منوچین به نمایندگی از دولت دونالد ترامپ برای اعلام این نکته راهی خاورمیانه شده که سیاست فشار حداکثری در برابر ایران موفقیتآمیز بوده است.
وزیر خزانهداری آمریکا در این نشست با بیان این که فشار حداکثری بر ایران در گام نخست، با هدف قطع تامین مالی گروههای تروریستی در خاورمیانه انجام شده، گفت این سیاست توانسته کارایی خود را اثبات کند.
منوچین، که وزارتخانهاش مجری اصلی برنامه اعمال تحریمها علیه ایران است، گفت که هدف از این فشارها نه مردم ایران که تغییر رفتار جمهوری اسلامی بوده است و اگر ایران نگرانیهای آمریکا را برطرف کند، این کشور حاضر به لغو تحریمها وبرقراری روابط دیپلماتیک است.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
اما وضعیت برای وزیر امور خارجه ایران به سادگی منوچین نیست. ظریف در یک ماه گذشته تلاش کرده با تهیه بستههای پیشنهادی به آمریکا بتواند بخشی از پولهای بلوکهشده ایران در ژاپن و کرهجنوبی را آزاد کند.
خبرهای غیررسمی حاکی است که سفر 28 آذرماه روحانی به ژاپن با این هدف تنظیم شده تا 20 میلیارد دلار از بدهی نفتی ژاپن - که به دلیل تحریمها بلوکه شده است، به دست جمهوری اسلامی برسد. آزاد شدن این پولها نیاز به موافقت دولت آمریکا دارد.
اعلام آمادگی ایران برای آزادی زندانیهای آمریکایی یکی از پیشنهادهایی است که ایران برای جلب رضایت واشینگتن ارائه کرده است. احتمال آغاز گفتگوهای محرمانه میان دولت ترامپ و جمهوری اسلامی با میانجیگری ژاپن، امتیاز دیگری است که ایران حاضر به دادن آن است.
ظریف علاوه بر تلاش برای آزادسازی پولهای بلوکه شده در ژاپن، از مقامات کره جنوبی هم خواسته 6 میلیارد دلار بدهی خود را به دست ایران برسانند. صبح امروز بلومبرگ به نقل از یک روزنامه کرهای اعلام کرده است که ماه گذشته، وزیر امور خارجه ایران سفیر کره جنوبی را به وزارت خارجه فراخوانده و به او اطلاع داده است که این کشور باید راهی برای انتقال این پول پیدا کند.
به دلیل اعمال تحریمهای نفتی، ایران با افت شدید درآمدهای ارزی روبهرو شده است.
6 میلیارد دلار بدهی نفتی کره جنوبی هماکنون در حساب دو بانک این کشور مسدود شده و به حساب بانک مرکزی ایران واریز نشده است. کرهجنوبی برای انتقال این پولها نیاز به مجوز وزارت خزانهداری آمریکا دارد.
منطقه را به آتش میکشیم!
تلاشهای دیپلماتیک دولت روحانی برای ایجاد راهی برای آزادسازی پولهای بلوکهشده، به موازات افزایش تهدیدهای لفظی فرمانده سپاه انجام میشود. سردار سلامی روز چهارشنبه در جمع بسیجیان اعلام کرده که اگر دشمنان جمهوری اسلامی «دست از ایجاد فتنه برندارند، ملت بزرگ ایران نیز منافع آنان را در منطقه با خطر روبرو خواهد کرد.»
منظور فرمانده سپاه از فتنه، اعتراضات سراسری آبان 98 است. تصمیم به افزایش 3 برابری قیمت بنزین در نتیجه افت 70درصدی درآمدهای نفتی ایران، به نسبت زمان مشابه سال پیش گرفته شد.
فرمانده سپاه ضمن اعلام آمادگی برای مقابله با تهدیدهایی که متوجه نظام جمهوری اسلامی شده گفته است: « اگر دشمنان دست از شیطنت برندارند منافعشان را به آتش میکشیم و به آنها میگوییم شما را تعقیب میکنیم، مییابیم و انتقام میگیریم.»
همزمانی تهدیدهای فرمانده سپاه با دعوت روحانی و ظریف به مذاکره و تبادل زندانیان با آمریکا، نشانه عمق بحران اقتصادی در ایران است. هنوز مشخص نیست که آمریکا به این دو پیام چه پاسخی خواهد داد و آیا حاضر است در شرایط فعلی وارد مذاکره با ایران بشود یا نه. سفر این هفته روحانی به ژاپن و نتایج آن تا حدودی ابهامها درباره تصمیم آمریکا را خواهد زدود.