ایران اینترنشنال - مجادله لفظی مقامهای تهران و واشینگتن درباره حمله موشکی سپاه پاسداران به پایگاه نظامی آمریکا در عراق همچنان با اظهاراتی متناقض درباره اثرات این «انتقام سخت» و تلفات احتمالی در طرف آمریکایی ادامه دارد.
در حالی دونالد ترامپ روز چهارشنبه ۱۸ دیماه از «خوب بودن» شرایط سخن گفته و مقامهای دولت او از عدم تلفات جانی خبر دادند که رسانههای حکومتی ایران روایت دیگری دارند.
اختلاف دو کشور در بزرگ یا کوچک نشان دادن این حمله در حالی است که یک برآورد مالی نشان میدهد نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در شرایط تنگنای مالی و بودجهای کشور دهها میلیون دلار برای این حملات خرج کردهاند.
امیر حاتمی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، در حاشیه جلسه چهارشنبه هیات دولت در ارتباط با این حمله بر موضوع «ساخت داخل و بومی» بودن موشکهای شلیکشده تاکید کرد.
اصرار بر انجام این حمله با استفاده از موشکهای داخلی بنا بر برخی گزارشها از نخستین روز کشته شدن فرمانده پیشین نیروی قدس از سوی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، و طی جلسه ویژه شورای عالی امنیت ملی صورت گرفت.
در پی این جلسه بود که حکومت در بیانیهای رسمی از «انتقام سخت» خبر داد.
با آنکه محسن رضایی، فرماندهکل سابق سپاه پاسداران، در سال ۱۳۹۵ گفته بود ایران موشکهای پیشرفته خود را با «یکدهم هزینه» تولید میکند؛ هزینه حملات بامداد چهارشنبه برای ایران چشمگیر بوده است.
۳۵ موشک بومی از خانوادهای گرانقیمت
سپاه پاسداران هنوز گزارش رسمی درباره جزییات موشکهای استفاده شده در حمله به پایگاه «عینالاسد» آمریکا منتشر نکرده است.
با این حال، صداوسیمای جمهوری اسلامی از موشکهای بالستیک «ذوالفقار» و «قیام» نام برده و همزمان خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، با تایید این موضوع این موشکها را از خانواده «فاتح» دانسته است.
از سویی نیز خبرگزاری مشرقنیوز، دیگر خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران، با استناد به گزارش رسانههای خارجی از شلیک دست کم ۳۵ واحد موشک در جریان این حمله خبر داد.
برخی وبسایتهای نظامی و گزارشهای رسانهها درباره مخارج جنگهای اخیر منطقه از جمله در کشورهای سوریه و عراق هزینه مالی شلیک هر واحد موشک بالستیک را حدود «دو و نیم تا سه میلیون دلار» تخمین میزنند.
گزارشهای موجود درباره هزینه ساخت موشکهای بالستیک کوتاهبرد ایرانی رقمهای متفاوت یک تا دو میلیون دلار برای هر واحد از موشک «فاتح ۳۱۳» و ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار دلار برای «قیام» را نشان میدهد.
با جمع آمار مربوط به هزینه ساخت، انتقال، نگهداری و پرتاب این موشکها به نظر میرسد حمله ساعت «۱:۲۰ بامداد» باید دهها میلیون دلار برای جمهوری اسلامی خرج برداشته باشد. این رقم میتواند بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار متغیر باشد.
پشتیبانی مالی مجلس با بودجه سه فوریتی
تصمیم مقامهای راس حکومت برای اجرایی کردن پروژه «انتقام سخت» در حالی صورت گرفت که روز سهشنبه نیز نمایندگان مجلس در قالب مصوبهای با عنوان «تقویت بنیه دفاعی» سپاه پاسداران دولت را موظف کردند در مدت باقیمانده سال جاری مبلغ «۲۰۰ میلیون یورو» از صندوق توسعه ملی به این نیروی نظامی کمک کند.
تقابل سیاسی و نظامی آمریکا و ایران در منطقه در شرایطی تشدید و به درگیری نظامی کشیده شده که پس از اعمال تحریمهای بینالمللی در قالب «کارزار فشار حداکثری» بر ایران درآمد نفتی این کشور به شدت افت و دولت را با مشکل در بودجهبندی مواجه کرده است.
سخنگوی ستاد بودجه در ابتدای دیماه تایید کرده بود که فروش بیش از دو میلیون بشکهای ایران پیش از برجام اکنون به حدود «۳۰۰ هزار بشکه » رسیده است.
قبل از آن نیز افزایش اعتراضهای سراسری مردم به وضعیت معیشتی روحانی را مجبور به اشاره به این موضوع کرد که «بر اساس آمار، حدود ۷۵ درصد مردم در شرایط فشار قرار دارند.»
با وجود شرایط سخت مالی و کلنجار دولت در تمهید حقوق کارمندان در بودجه، محمدرضا نقدیمعاون هماهنگکننده سپاه پاسداران دوم دیماه با انتقاد از کم بودن اعتبار درنظر گرفتهشده برای این نیروی نظامی، از مجلس خواسته بود آن را افزایش دهد.
اکنون به نظر میرسد کشته شدن سلیمانی و تصمیم امنیتی رهبران نظام برای جبران حمله پهپادی آمریکا با دهها موشک بالستیک بومی، نمایندگان مجلس را برای افزایش فوری بودجه سپاه پاسداران از محل سرمایه عمومی کشور قانع کرده باشد.
در همین زمینه پیشتر فتحی السید، پژوهشگر مرکز مطالعات راهبردی و منطقهای الشرق، گفته بود که «سپاه پاسداران برای توسعه تواناییهای موشکی خود از منابع حاکمیت و ثروت مردم ایران خرج میکند.»