به گفته دیپلمات‌ها در صورتی که ایران افزایش فعالیت‌های هسته‌ای خود را متوقف کند، قدرت‌های اروپایی تحریم‌های بین المللی را از سر نخواهند گرفت و برجام نیز لغو نخواهد شد. چنین راهکاری می‌تواند تنش بین اروپا و دولت آمریکا را تشدید کند.
***
وال‌استریت ژورنال می‌گوید اروپا به دنبال طولانی کردن مذاکرات حل اختلاف برجام است
ایندیپندنت فارسی - گزارش وال استریت‌ژورنال که به نقل از دیپلمات‌ها از تمایل اروپا به طولانی کردن روند مذاکرات کمیته حل اختلاف برجام خبر می‌دهد، اقدامی قابل پیش‌بینی و در راستای کمک به استراتژی تهران در «خرید زمان» است. در این گزارش آمده، در صورتی که ایران روند توسعه فعالیت‌های هسته‌ای خود را متوقف کند، اروپا با خودداری از به کار انداختن مکانیسم ماشه، مانع بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران می‌شود.
مقامات جمهوری اسلامی به روشنی به شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آبان‌ماه آینده امید بسته‌اند و امیدوارند تا ۱۰ ماه دیگر به «حفظ وضع موجود» ادامه دهند.
اروپا هم که پس از اقدامات یک ماه اخیر تهران گزینه‌ای جز فعال کردن ساز و کار حل اختلاف پیش رو نداشت، تلاش می‌کند با حفظ وضع موجود تا زمان آمادگی ایران برای مذاکره با آمریکا، از افزایش تنش‌ها در منطقه جلوگیری کند.
این در حالی است که گزینه «خرید زمان» به عنوان جایگزین مذاکره با آمریکا، در سه سال گذشته هزینه‌های زیادی برای تهران به دنبال داشته و خواهد داشت.
تحریم‌ها، انزوای بین‌المللی، لشگرکشی ۲۰ کشور به خلیج فارس و حتی کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس نیز می‌تواند در فهرست طولانی این هزینه‌ها قرار بگیرد.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
رهبر جمهوری اسلامی از همان زمانی که دونالد ترامپ سرگرم تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری بود و از پاره کردن برجام سخن می‌گفت، به دلایلی که بخشی از آنها به خصوصیت‌های شخصیتی آیت‌الله خامنه‌ای مربوط می‌شود، تصمیم گرفت با او مذاکره نکند. به این ترتیب شعار «نه جنگ، نه مذاکره» پشتوانه قمار مقامات ارشد جمهوری اسلامی روی نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ ایالات‌متحده شد.
ایران در سه سال گذشته همه ظرفیت‌های خود را به کار گرفت تا با آمریکا مذاکره نکند.
تا قبل از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت‌ماه گذشته، مقامات جمهوری اسلامی همه پیشنهادهای دونالد ترامپ برای مذاکره و توافق را رد کردند.
این در شرایطی بود که افکار عمومی در داخل کشور تابوی مذاکره مستقیم ایران و آمریکا را از یاد برده و پس از ماراتن مذاکرات هسته‌ای به دیدارهای دوجانبه وزیران خارجه ایران و آمریکا عادت کرده بود.
اما پرهیز از گفتگو، فرصت مناسبی که برای تنش‌زدایی وجود داشت را به تنش‌آفرینی در منطقه تبدیل کرد و ایران بیشترین هزینه‌ها را پرداخت کرد.
هزینه‌هایی که از مسیر دیپلماسی و تمرکز بر منافع کشور تا حدود زیادی قابل اجتناب بود.
با این حال به نظر می‌رسد گزینه مطلوب تهران این است که همین وضع موجود در مدت باقی‌مانده تا انتخابات آمریکا حفظ شود.
این احتمال وجود دارد، همانگونه که وال استریت‌ژورنال گزارش کرده، روند توسعه هسته‌ای ایران در مقابل به کار نیفتادن مکانیسم ماشه از سوی اروپایی‌ها، تعلیق شود. به گزارش این روزنامه آمریکایی، اروپا می‌خواهد از طریق طولانی کردن روند مذاکره‌های کمیته حل اختلاف، هم روند تولید سوخت هسته‌ای در ایران را کند کند و هم تا زمان آمادگی تهران برای مذاکره با واشینگتن، زمان بخرد. وال استریت ژورنال به این نکته اشاره می‌کند که ایران در چند هفته اخیر گام تازه‌ای در جهت شتاب بخشیدن به برنامه‌های هسته‌ای خود برنداشته است.
در خوش‌بینانه‌ترین سناریو، گفته‌های منابع دیپلماتیک وال‌استریت‌ژورنال به حقیقت می‌پیوندد و ایران همچنان از مذاکره با آمریکا طفره رفته و با کمک اروپا و وضع موجود را حفظ می‌کند. به این معنی که فشار اقتصادی سنگین ناشی از تحریم‌های آمریکا باقی می‌ماند، همچنان هیچ شرکت یا بانک اروپایی با ایران همکاری نمی‌کند و همه تحرک‌های نظامی جمهوری اسلامی زیر نظر ناوگان دریایی ۲۰ کشوری که به خلیج فارس آمده‌اند، رصد می‌شود.
اما در سناریوی بدبینانه، در غیاب دیالوگ موثر بین تهران و واشینگتن، اتفاق‌های پیش‌بینی نشده مانند کشته شدن قاسم سلیمانی در حمله پهپادی نیروهای آمریکایی در عراق، سطح تنش‌ها را به یکباره بالا می‌برد. روشن نیست که آیا این بار هم یک درگیری محدود کنترل شده امکان‌پذیر خواهد بود، یا ایران هزینه‌های سنگین‌تری را برای خرید زمان پرداخت می‌کند.
این در حالی است که چه ترامپ پیروز انتخابات باشد و چه چهره‌ای دمکرات برنده شود، روند تحولات منطقه‌ای از اردیبهشت‌ماه به گونه‌ای بوده که مذاکره با آمریکا و یک توافق جامع‌تر-شامل برنامه‌های موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای- گزینه‌ای اجتناب ناپذیر در برابر ایران است.
