اعتمادآنلاین | سعید شمس- نظام جمهوری اسلامی که محصول انقلاب اسلامی 57 است وارد چهل و دومین سال حیاتش شده است و به همین منظور باید دید در پیشبرد اهداف و توجه به بایدهایی که اساس انقلاب بر آنها بنا شده بود چقدر توفیق حاصل شده است و اگر با ناکامیهایی روبهرو هستیم، به چه دلیل یا دلایلی نتیجه مطلوب به دست نیامده است؟
سید کاظم اکرمی، وزیر آموزش دولت میرحسین موسوی، در گفتوگو با اعتمادآنلاین توضیح میدهد که امام از اول انقلاب تاکید داشتند کسی به خاطر اظهارنظر بازخواست نشود. او میگوید با نگاهی اجمالی به سیره پیامبر و ائمه هم میبینیم هیچکس را به دلیل سخن گفتن و نظر دادن تقبیح نمیکردند، اما امروز شاهدیم که نمایندههای مجلس به خاطر نطق خود رد صلاحیت میشوند.
در ادامه، متن کامل این گفتوگو را میخوانید:
***
میتوانستیم از طرح گفتوگوی تمدنها بیشترین بهره را ببریم
*در آستانه ورود به چهل و دومین سال نظام، چه چالشها و فرصتهایی را میتوان مشاهده کرد؟
در همه این سالها فرصتهای خوبی داشتیم که با اهمال نتوانستیم از آنها استفاده کنیم؛ به عنوان مثال میتوانستیم از طرح گفتوگوی تمدنها بیشترین بهره را ببریم و رابطهمان با کشورها را طوری تنظیم کنیم که اجازه ندهیم فشارهای اقتصادی و روحی بر مردم وارد کنند. در فضای داخل هم غالباً و مخصوصاً در ایام انتخابات، شکاف بین مردم را بیشتر کردیم؛ یعنی در عمل وحدت ملی برایمان مهم نبود؛ مثلاً رد صلاحیت کاندیداها به دلیل رفتوآمد نکردن با بسیج و نرفتن به هیاتهای مذهبی جداییافکن است. حتی گاهی به جای تحکیم وحدت این مساله ارزشی را تخریب کردهایم (بیشتر بخوانیم).
میتوانستیم از طرح گفتوگوی تمدنها بیشترین بهره را ببریم و رابطهمان با کشورها را طوری تنظیم کنیم که اجازه ندهیم فشارهای اقتصادی و روحی بر مردم وارد کنند.
جنگ در جامعه وحدت و ارزشگرایی خلق کرد
*لازم است در الگویی که موجب انقلاب شد تغییرهایی به وجود آید؟
به هر حال اصل اولیه ما فرهنگ و تفکر اسلامی بود که مردم به خاطر آن انقلاب کردند تا آزادانه و آگاهانه و همچنین با اراده به سوی اندیشه و رفتار مسلمانی هدایت شوند. البته در سالهای اول شور و شوق زیادی در جریان بود. همچنین جنگ با وجود هزینههای زیادی که تحمیل کرد، در جامعه وحدت و ارزشگرایی آفرید. اما بعدها نتوانستیم آن وحدت و حمیت را حفظ کنیم. نظرات و رویکرد اغلب دانشجویان نشان میدهد به ایدههای اولیه انقلاب کمعلاقهاند که خب این خسرانی بزرگ محسوب میشود.
وحدت، همدلی و یگانگی روزبهروز کمرنگتر میشود
*چگونه وحدت کلمه که یکی از مؤکدات امام خمینی بود خدشه برداشت؟
به جرات میتوان گفت تصویب نظارت استصوابی در مجلس چهارم یکی از اصلیترین دلایل کمرنگ شدن روزبهروز وحدت کلمه در کشور است. وقتی شورای نگهبان به راحتی افراد را مثلاً به اتهام عدم التزام به اسلام رد صلاحیت میکند معلوم است چندپارچگی در جامعه شکل میگیرد؛ به عنوان مثال در همین روزها خیلی از چهرههای شاخص و مورد قبول مردم به بهانههای واهی نتوانستهاند مجوز شرکت در انتخابات را به دست آورند یا صرفاً به دلیل انتقاد از شرایط از انتخابات محروم شدهاند، به سبب همین اتفاقات است که در کشور فضایی دوقطبی به وجود میآید و در نتیجه وحدت، همدلی و یگانگی روزبهروز کمرنگتر میشود (بیشتر بخوانیم).
وقتی شورای نگهبان به راحتی افراد را مثلاً به اتهام عدم التزام به اسلام رد صلاحیت میکند، معلوم است چندپارچگی در جامعه شکل میگیرد.
در دوره ریاستجمهوری قبل اتفاقهای ناهنجار زیادی رخ داد
*فارغ از نظارت استصوابی، کدام بدرفتاری یا اهمالی موجب چنددستگی شده است؟
در دوره ریاستجمهوری قبل اتفاقهای ناهنجار زیادی رخ داد که به اتحاد لطمه زد. آن روزها کسانی روی کار بودند که نه سابقه انقلابی داشتند و نه دانش زیادی، به همین دلیل کارهای غیرمنطقی و هزینهسازی انجام دادند. در واقع میتوان گفت احمدینژاد در آن هشت سال به انسجام ملی آسیب زد (بیشتر بخوانیم).
استقلال هدف مهم انقلاب بود
*«استقلال»، «آزادی» و «جمهوری اسلامی» شعارهای اصلی انقلابی بود که در سال 57 به ثمر نشست. مشخصاً درباره تحقق هدف مهمی چون استقلال چه نظری دارید؟
استقلال هدف مهم انقلاب بود که به یک معنا از آن برخوردار هستیم و دیگر مثل گذشته، کشورهای روسیه و آمریکا دخالتی در امور ما ندارند. اما این بحث سیاسی است، در بخش اقتصادی تحت سلطه آمریکا هستیم. این حالت در شرایطی صادق بود که میتوانستیم رابطهمان با دنیا را طوری مدیریت کنیم که مردمی که بیش از 200 هزار شهید دادهاند تا این حد مشکل معیشتی نداشته باشند. بنده با وسایل عمومی تردد میکنم و گاه از دانشگاه تهران تا چهارراه وصال پیاده میروم. به کرات دیدهام که مردم واقعاً گرفتارند. مثلاً یک جوانی که ظاهرش نشان میدهد تحصیلکرده است گوشه خیابان ساز میزند یا پیرزنی چندتا جوراب یا لیف حمام میفروشد. تکرار میکنم، میتوانستیم طوری حرکت کنیم که مردم تحت فشار نباشند (بیشتر بخوانیم).
جوانی که ظاهرش نشان میدهد تحصیلکرده است گوشه خیابان ساز میزند یا پیرزنی چندتا جوراب یا لیف حمام میفروشد. تکرار میکنم، میتوانستیم طوری حرکت کنیم که مردم تحت فشار نباشند.
درباره آزادی هم میتوان گفت مطلوب نبودهایم
*بحث آزادی چطور؟
درباره آزادی هم میتوان گفت شرایط مطلوبی نداشتهایم. امام از اول انقلاب تاکید داشتند کسی به خاطر اظهارنظر مورد بازخواست نشود. همچنین با نگاهی اجمالی به سیره پیامبر و ائمه هم میبینیم هیچکس را به دلیل سخن گفتن و نظر دادن تقبیح نمیکردند، اما امروز شاهدیم که نمایندههای مجلس به خاطر نطق خود رد صلاحیت میشوند. بنابراین تکلیف مردم عادی روشن است!
طبیعی است که مردم این روزها با شک و تردید به جمهوریت نظام نگاه کنند
*بحث جمهوریت این روزها به طور جدی محل مناقشه است.
طبیعی است که مردم این روزها با شک و تردید به جمهوریت نظام نگاه کنند. وقتی سخنگوی شورای نگهبان میگوید اصولگرا و اصلاحطلب برایش فرقی نمیکند، اما احمد توکلی در یکی از روزنامههای اصلاحطلب به رد صلاحیت اصلاحطلبان شدیداً اعتراض میکند و فقط از تایید 12 درصد آنها خبر میدهد، روح مردم به طور تدریجی آزار میبیند و به خود میگویند پس تکلیف جمهوریت چه میشود؟ به هر حال حرف آقای توکلی باورپذیرتر از اظهارنظر آقای کدخدایی است.
به نظر من تلویزیون باید مناظرهای با این 2 نفر ترتیب دهد تا هر کدام استدلالهایشان را بگویند و قضاوت با مردم باشد. امروز یکی از دوستان به من گفت به دلیل رابطه نداشتن با بسیج رد صلاحیتم کردهاند. آخر چه کسی گفته رابطه با بسیج واجب است؟ در قانون اساسی آمده است، یا امام یا رهبری چنین توصیهای کردهاند؟ این رفتارهاست که جمهوریت نظام را نشانه گرفته است. چنین برخوردهایی وحدت را تحت تاثیر قرار میدهد. متاسفانه برخی از افراد مسئول دانسته یا نادانسته دست به کارهای تخریبی میزنند و بر تداوم این نوع فعالیت هم اصرار میکنند که واقعاً تاسفآور است (بیشتر بخوانیم).
چه کسی گفته رابطه با بسیج واجب است؟ در قانون اساسی آمده است، یا امام یا رهبری چنین توصیهای کردهاند؟ این رفتارهاست که جمهوریت نظام را نشانه گرفته است. چنین برخوردهایی وحدت را تحت تاثیر قرار میدهد.
شورای نگهبان نهادی حاکمیتی است
*برخی از مردم تصیمم شورای نگهبان را تصیمم حاکمیت میدانند.
شورای نگهبان نهادی حاکمیتی است و طبیعی است که چنین دیدگاهی وجود داشته باشد. دقیقاً به همین خاطر لازم است که اعضای محترم این شورا حواسشان همه چیز باشد تا خدای ناکرده، فعالیت غلطشان مردم را نسبت به نظام بدبین نکند.
گروهی همه چیز را برای خودشان میخواهند
*سوال این است که کدام گروه و چه جریانهایی نفع خود را در این میبینند که فضای داخلی درگیر اختلاف، جنجال و در نتیجه انشقاق باشد؟
من نمیدانم چه کسانی هستند و چرا این کارها را میکنند. چند شب پیش یکی از استاندارهای پیشین گفت در آن استانی که من بودم گروهی از هلند آمدند و شروع به سرمایهگذاری 50 میلیارد دلاری کردند، اما بعد از چند ماه گفتند «پشیمان شدیم» و از ادامه کار انصراف دادند. وقتی علت را پرسیدیم گفتند یک گروهی در داخل ایران به ما فشار میآورند و نمیگذارند کار کنیم. بالاخره از لابهلای صحبتهای افرادی که بلند داد میزنند و حرفهایش را به زبان میآورند میتوان فهمید چه کسانی در مملکت دنبال این هستند که همه امور فقط در اختیار خودشان باشد و همه چیز را برای خود میخواهند. اتفاقاً کسانی هستند که رأی ندارند و مردم نسبت به آنها بیاعتماد هستند. البته ممکن است ندانند چه کاری انجام میدهند و با 10 واسطه از جایی خط گرفته باشند. قبل از انقلاب مرحوم آیتالله طالقانی با همه قدرت، عظمت، تفکر سیاسی و سابقهای که داشت، نزدیک 22 بهمن یک پیامی داد که بعدها متوجه شد آن پیام با واسطههای زیادی از جانب گروههای طرفدار رژیم گذشته به او القا شده بود (بیشتر بخوانیم).
از لابهلای صحبتهای افرادی که بلند داد میزنند و حرفهایش را به زبان میآورند میتوان فهمید چه کسانی در مملکت دنبال این هستند که همه امور فقط در اختیار خودشان باشد.
تضعیف جمهوریت و تضعیف وحدت مردم را گرفتار میکند
*ادامه چنین برخوردهایی چه هزینهای را بر کشور تحمیل میکند؟
تضعیف جمهوریت، تضعیف وحدت و فشارهای روزافزونی که به مردم وارد میشود و آنها را گرفتار میکند کشور را به طور جدی در خطر قرار میدهد. این مسائل باید حل شود تا مردم احساس کنند که قدمهایی برای اصلاح برداشته میشود.
نظارت استصوابی برداشته شود تا همه صالحها بتوانند مجلسنشین شوند
*الزامهای آشتی ملی چیست؟
اجرای بدون کم و کاست قانون اساسی میتواند ما را به آرامش و البته همصدایی لازم برساند. نظارت استصوابی برداشته شود تا همه صالحها بتوانند مجلسنشین شوند. مردم با خود میگویند چطور میشود پسر تئوریسین انقلاب را به دلیل عدم التزام به اسلام رد میکنند؟ بعد از امام، آقای مطهری در انقلاب نقش داشت و وقتی پسرش را بدون هیچ تخلف مالی و فقط به خاطر انتقاد از انتخابات محروم میکنند، معلوم است که تفرقه به وجود میآید. مگر علی مطهری دزدی کرده است؟ اگر آیتالله جنتی با علی مطهری صحبت میکرد، اشکالی داشت؟ چند نفر از فقهای شورای نگهبان به اندازه آیتالله مطهری با فقه، اصول، مسائل سیاسی و اجتماعی روز، علوم اسلامی، فلسفه، ادبیات، عرفان و... آشنایی دارد که به همین راحتی پسر این شهید بزرگوار را به عدم التزام به اسلام متهم میکنند.
نظارت استصوابی برداشته شود تا همه صالحها بتوانند مجلسنشین شوند. مردم با خود میگویند چطور میشود پسر تئوریسین انقلاب را به دلیل عدم التزام به اسلام رد میکنند؟
اگر منطقی باشیم، مشکلاتمان حل میشود
*ممنون جناب اکرمی.
سالگرد ۲۲بهمنماه زیر سایه کشته شدن قاسم سلیمانی
تاریخ آمریکا به روایت یک ایرانیتبار و یک عرب