اما ترکیه که هدف از لشکرکشی به سوریه را دفاع و حمایت از مردم سوریه تلقی کرده بود و تا کنون اصرار بر کناره گیری بشار اسد دارد، در صدد سوق دادن مخالفان رژیم اسد به سوی اندیشه های اسلام گرایی و تأمین منافع ترکیه شد و در نتیجه، مسیر بازگشت جنگجویان داعش و سایر گروه های تروریستی را در استان ادلب، که آنکارا آن را بخش جدایی ناپذیری از امنیت ملی خود می داند، هموار کرد.

در واقع، دیدار مقامات ایران، ترکیه و روسیه در شهر آستانه، پایتخت قزاقستان، حقیقت فرصت طلبی از بحران جنگ در سوریه را به خوبی آشکار می کند و نشان می دهد که هدف اصلی کشورهای یاد شده تخریب مذاکرات ژنو است تا افزایش ناهنجاری ها، فرصت بیشتری را برای بهره برداری فراهم کند.

شکی نیست که تهران، آنکارا و مسکو بر تمامیت ارضی سوریه تأکید دارند، اما اهداف آن تفاوت بسیاری دارد، ایران در صدد تطبیق پروژه سیاسی خود در منطقه است و قلمرو سوریه را سنگر مقاومت می داند، در حالی که ترکیه قصد دارد سراسر منطقه مرزی میان سوریه و ترکیه را در تصرف خود داشته باشد، در این میان، روسیه به اهمیت استراتژیک سوریه و منابع اقتصادی این کشور چشم دوخته است.

بدین ترتیب، تردیدی نیست که حضور نیروهای کشورهای یاد شده، جز این که دامنه جنگ و نا امنی را گسترش دهد، سود دیگری به ملت سوریه نمی رساند و نه اهمیتی به وضعیت دشوار زندگی مردم می دهد. افزون بر آن، ترکیه از آوارگان بی نوای سوریه که به دلیل تشدید جنگ به خارج پناهنده می شوند، استفاده ابزاری می کند.

پس از این که رژیم سوریه، هشدار ترکیه را مبنی بر عقب نشینی از ادلب نادیده گرفت، اردوغان در صدد تنبیه کردن بشار اسد بر آمد و خواستار موافقت رئیس جمهور روسیه شد و آنکارا برای اجرای این تصمیم، آن قدر پافشاری کرد که منجر به تشدید تنش میان روسیه و ترکیه شد. در پاسخ به پیشنهاد اردوغان،

دیمیتری نوویکوف، رئیس کمیته امور خارجه دوما، اظهار داشت که اردوغان حق تعیین سرنوشت سوریه را ندارد، نه مردم سوریه به وی این حق را داده اند و نه سازمان ملل متحد. علاوه بر آن، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، حاضر به پذیرش فراخوان رئیس جمهور ترکیه برای دیدار، پیش از پایان یافتن ضرب الاجل تعیین شده در ادلب نشد.

از سوی دیگر، ایران که به دلیل سهل انگاری در پیشگیری از انتشار ویروس کرونا، با مخالفت ملت و چالش های داخلی مواجه شده است، سعی دارد با ایجاد هیاهو در مورد تحولات اخیر در استان ادلب سوریه، حضور خود را در مسائل منطقه ای و بین المللی تثبیت کند و چالش های داخلی را کم اهمیت جلوه دهد. برای رسیدن به این مأمول، روحانی برگزاری نشست سه جانبه را پیشنهاد کرده است که علاوه بر ترکیه و ایران، نمایندگان رژیم بشار اسد نیز در آن حضور داشته باشند، همچنان، رئیس جمهور ایران به منظور تأکید بر لزوم پیروی از توافق نامه آستانه، خواهان دیدار و گفت و گو با رئیس جمهور روسیه شده است.

مشخص است که ایران در تلاش است تا با بهره برداری از تحولات ادلب، از یک سو، توجه رسانه ها را از بحران انتشار پرشتاب ویروس کرونا در ایران دور کند و در نتیجه، فشارهای داخلی بر رژیم ایران کاهش یابد و از سوی دیگر، آسیب شدیدی که به نیروهای ایرانی و حزب الله رسیده است را به گونه ی جبران کند.

البته آینده بحران جنگ و کشمکش های منطقه ای در ادلب، تا هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد و برای روشن شدن سرنوشت اوضاع این پهنه آشوب خیز، بایستی در انتظار چگونگی تحولات بعدی بود.