روند صعودی ترس

مشکل دستمال توالت فقط به استرالیا محدود نمی‌شود، کشورهایی مثل ژاپن، سنگاپور و هنگ‌کنگ که بیشتر با این ویروس درگیر هستند هم وضعیتی مشابه داشته‌اند.

ماه گذشته بعد از این که شیوع ویروس کرونا در هنگ‌کنگ و هجوم مردم برای خرید به کمیاب شدن دستمال توالت در این کشور انجامید، گروهی از دزدان مسلح ده‌ها بسته دستمال توالت را از یک فروشگاه به سرقت بردند. این روزها از آمریکا هم گزارش‌هایی در رابطه با خرید بی‌رویه دستمال توالت توسط مردم و تمام شدن موجودی فروشگاه‌ها شنیده می‌شود.

اما در استرالیا اوضاع زمانی روی به آشفتگی گذاشت که نمونه‌های تازه ابتلا به کووید ۱۹ در این کشور تشخیص داده شدند و این بیماری نخستین قربانی خود را گرفت.

پیش از آن استرالیا توانسته بود با ممنوع کردن ورود مسافران چینی، شمار مبتلایان به ویروس کرونا را در کشور ثابت نگه دارد.

گزارش‌های تازه از افزایش آمار مبتلایان به این بیماری اما زنگ خطر را دوباره به صدا در آورد.

تا روز چهارشنبه طبق آمار رسمی در استرالیا ۴۱ نفر به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و یک نفر هم بر اثر آن جان باخته است. آماری بسیار پایین‌ در مقایسه با سایر کشورها.

مقام‌های رسمی به مردم توصیه کرده‌اند نکات بهداشتی را رعایت کنند، دست‌های‌شان را مرتب بشویند و اگر لازم دانستند به اندازه دو هفته آب، غذا و سایر کالاهای مورد نیازشان را در منزل نگه دارند.

در این میان تقاضا برای دستمال توالت به شدت افزایش یافته، حتی بیشتر از غذاهایی که تاریخ انقضای طولانی دارند و کالاهای فاسد نشدنی. تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی هم مشتریانی را در فروشگاه‌ها نشان می‌داد که انبوهی از بسته‌های دستمال توالت را در چرخ‌دستی‌های خود تلنبار کرده بودند.

درباره ویروس کرونا

در پی انتشار این گزارش‌ها، مقامات از مردم خواستند هجوم به فروشگاه‌ها از سر ترس را متوقف کنند.

دکتر برندان مورفی، بالاترین مقام پزشکی استرالیا در جلسه پارلمان گفت: "در تلاشیم به مردم اطمینان بدهیم خالی کردن قفسه‌های فروشگاه‌ها از دستمال‌ کاغذی احتمالا مناسب‌ترین و منطقی‌ترین کاری نیست که می‌توان در چنین زمانی انجام داد. "

سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای استرالیا از جمله "کولز" و "وول ورث" اعلام کرده‌اند به اندازه کافی موجودی در انبار خود دارند و تولید کننده دستمال توالت "کلینکس" در کشور هم گفته خطوط تولید به شکل شبانه‌روزی فعالند تا جوابگوی نیازها باشند.

دولت استرالیا پیشتر گفته بود کشور کاملا آماده و در حال انجام تمامی اقدامات لازم برای مهار ویروس است. موارد ناقل بیماری هم تا کنون ایزوله ( جداسازی) شده‌اند.

با این حال جنون خرید دستمال توالت همچنان ادامه دارد.

تحت تأثیر ترس

هجوم مردم برای خرید دستمال توالت و تمام شدن موجودی فروشگاه‌ها باعث شکل گرفتن شرمساری عمومی در برخی مناطق شده. عده‌ای از کاربران شبکه‌های اجتماعی، از میزان نیاز مردم به کالایی که در صورت تمام شدن هم جایگزین‌هایی هر چند خشن‌تر دارد، ابراز شگفتی کرده‌اند.

عده‌ای این اتفاق را "احمقانه‌ترین" بحرانی که استرالیایی‌ها تاکنون بوجود آورده‌اند، توصیف کرده‌اند. برخی دیگر به این نکته اشاره کرده‌اند که دستمال توالت - در مقایسه با ماسک یا مایع ضدعفونی کننده دست- حتی به مبارزه علیه ویروس هم کمکی نمی‌کند.

کارشناسان روانشناسی مصرف‌کننده می‌گویند این رفتار به وضوح "غیر منطقی" است، نمونه‌ای آشکار از ذهنیت گله‌وار که از شبکه‌های اجتماعی و پوشش‌های خبری سرچشمه گرفته‌ است.

اما انتشار تصاویر قفسه‌های خالی فروشگاه‌ها هیچ کمکی نکرده‌است.

دبرا گریس، استاد دانشگاه گریفیث می‌گوید: "باید حواسمان به این باشد که وقتی ۵۰ بسته دستمال کاغذی از قفسه‌ها ناپدید می‌شود، زود متوجه می‌شویم چون این بسته‌ها فضای زیادی می‌گیرند. این در مقایسه با ۵۰ قوطی کنسرو لوبیا یا ضدعفونی کننده دست، بیشتر محسوس خواهد بود. "

به گفته نیکیتا گارگ، استاد دانشگاه نیو ساوث ولز سندروم از دست دادن در اینجا به اوج خود رسیده‌ است.

او به بی‌بی‌سی گفت: "مردم فکر می‌کنند اگر فلان آدم یا همسایه‌ام دارد این کالا را می‌خرد، حتما دلیلی دارد و من هم باید آن را بگیرم. "

گارگ این اتفاق را با آنچه در بسیاری از کشورهای آسیایی رخ داده، مقایسه می‌کند. او می‌گوید برای مثال در چین، مردم انگیزه بیشتری برای انبار کردن دستمال توالت داشتند چون "فکر می‌کنند می‌تواند جایگزین دستمال کاغذی و دستمال سفره و ساخت ماسک‌های موقتی کنند. "

او می‌گوید انگیزه استرالیایی‌ها از هجوم برای خرید دستمال توالت، استفاده از آن به عنوان وسیله بهداشتی نبوده. از نظر او این واکنش مردم از ترس نشأت گرفته است.

او می‌گوید چنین اوضاعی در کشور سابقه نداشته است. استرالیایی‌ها پیش از این هم کالاهای خانگی را انبار کرده بودند اما دلیلش حوادث طبیعی مثل آتش سوزی جنگل‌ها یا گردباد بود و به برخی جوامع خاص محدود می‌شد.

گارگ می‌گوید:‌ "اما وقتی پای ویروس کرونا به میان می‌آید، مردم مطمئن نیستند چه پیش خواهد آمد و اوضاع چقدر بدتر خواهد شد. آن‌ها می‌خواهند آماده باشند چون تنها از این راه حس می‌کنند تا حدی بر اوضاع کنترل دارند. "

دکتر رابین میلر، یک کارشناس دیگر در حوزه روانشناسی مصرف‌کننده از دانشگاه سیدنی معتقد است این بازتاب جامعه‌ای شهری شده است، انعکاس یک شیوه‌ زندگی مدرن که راحتی و آسایش در آن بیش از هر چیزی اهمیت دارد.

او می‌گوید: "ما به کمبود و مضیقه عادت نداریم. ما عادت داریم خودمان هر وقت دلمان بخواهد آنچه می‌خواهیم را انتخاب کنیم. بنابراین هجوم برای خرید دستمال توالت فقط همان ذهنیت گله وار برای حفظ اوضاع است."

تکه‌های مربع شکل نرم و سفید رنگ دستمال کاغذی که تصویر توله سگ و برف خالص روی بسته‌هایشان چاپ شده یک " تجمل" روزانه به حساب می‌آیند که نه استرالیایی‌ها و نه مردم هیچ کشور دیگر میلی به از دست دادن آن ندارند.

دکتر میلر می‌گوید:‌ "به نظرم مردم می‌خواهند اگر مجبور شدند برای مدتی طولانی به همراه خانواده‌شان در خانه بمانند،‌ کمی آرامش داشته باشند. دستمال توالت واقعا اهمیت چندانی ندارد و در مقایسه با غذا و آب در فهرست اقلام ضروری برای بقا جایگاهی بسیار پایین دارد اما مردم صرفا به عنوان حداقل استاندارد به آن چنگ می‌اندازند. "