کیهان لندن - مجید محمدی - در طی دو روز اول سال ۹۹ حسن نصرالله در یک سخنرانی، حسن روحانی در نامهای به مردم آمریکا (و قبل از آن به رهبران کشورها)، لابی جمهوری اسلامی (نایاک) در نامهای که از ۲۵ نهاد چپ خطاب به مقامات آمریکایی فراهم آورده بود و عدهای از استمرارطلبان ایرانی (تحت عنوان استاد دانشگاه و فعال سیاسی) با هم و همصدا ویروس کُرونا را بهانه کرده و در نامهای به ترامپ خواستار تعلیق یا پایان دادن به تحریمهای جمهوری اسلامی شدند. پس از آن همهی تبلیغاتچیهای داخلی و چپهای آمریکایی و اروپایی برای رفع تحریمها بسیج شدند. رسانههای متمایل به چپ در آمریکا (مثل بلومبرگ) نیز با این موج تبلیغاتی همراه شدند.
این همزمانی و همصدایی نمیتواند تعجب برانگیز باشد چون این گروهها و افراد سالهاست با یکدیگر کار کرده و با هم هماهنگ هستند. آنها به دلیل دشمنی با غرب و اسرائیل یا دلبستگی به نظام اسلامی میخواهند رژیم از تهدیدهای ناشی از تحریم جان سالم به در ببرد. از اینکه جمهوری اسلامی از همهگیری کُرونا برای رفع فشار از خود تلاش میکند نیز تعجبی نیست. رژیمی که خود از عوامل همهگیری این ویروس در سراسر ایران و حدود بیست کشور دنیاست بر فراز موج خودساخته سوار شده و میخواهد از آن بهره بگیرد.
با اطمینان میتوان گفت که اعطای هرگونه فرصت مالی به جمهوری اسلامی در این زمان اتلاف منابع بینالمللی و نیز زیر قرض بردن بیجهت مردم ایران است چون این منابع برای جنگهای منطقهای و فساد و اتلاف مصرف خواهد شد و نه سلامت ایرانیان.
کُرونا برای جمهوری اسلامی بحران به حساب نمیآید
جمهوری اسلامی در مواجهه با بحران کووید۱۹ در داخل کشور به گونهای عمل کرده است که گویی این بیماری یک بیماری عادی است اما برای دنیای بیرونی آن را به صورت اپیدمی و بحران معرفی می کند. در کشوری که در دو روز اول ایام نوروز یک میلیون و ۲۱۳ هزار نفر به مشهد و مجموعا ۳ میلیون نفر و در چهار روز اول بهار ۸.۵ میلیون سفر می کنند و حکومت هیچ اقدامی برای کاهش اینگونه ارقام نمیکند نمی توان از شرایط بحرانی از منظر حکومت سخن گفت. اقشار نزدیک به حکومت برای سرداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به دلیل ابتلا به کُرونا مرده بودند تشییع جنازه نیز برگزار کردهاند.
در دوران اپیدمی مقامات مسئول ستاد ملی مقابله با کُرونا و قرارگاه نظامی آن مصاحبههای روتین با خبرنگاران نداشتند تا به مردم از شرایط شیوع و اقدامات خود اطلاعرسانی کنند و به سوالات افکار عمومی پاسخ دهند کاری که در هر کشوری با شرایط بحرانی انجام میشود. در شرایط بحران هیچ کشوری کمکهای بینالمللی را رد نمیکند اما جمهوری اسلامی پیشنهاد کمک صدمیلیون دلاری ایالات متحده را رد کرد و فعالیت پزشکان بدون مرز را که با تجهیزات بیمارستانی (پس از کسب مجوز ورود) به اصفهان آمده بودند متوقف کرد در حالی که بیماران در راهروها و روی زمین در بیمارستانها جای داده می شدند.
همچنین هیچ اقدام ملی برای کمک به خانوادهها صورت نگرفت (کمک بسیار اندک به اقشار بسیار کم درآمد در سالهای اخیر صورت میگرفته است). مردم به حال خود رها بودند و در کف بیمارستانها میمردند و مقامات نیز برای در امان ماندن به کیش سفر می کردند یا در دخمههای خود تلاش می کردند از ویروس مصون بمانند. هیچ اطمینانی نیست که کمکهای پزشکی دولتهای غربی و همسایه (مثل فرانسه و امارات) برای بیماران عادی استفاده شده باشد.
فساد
پس از زلزلهی بم جامعهی جهانی دهها هزار چادر و پتو برای زلزلهزدگان ارسال کرد اما بخش قابل توجهی از آنها از بازار آزاد سر درآورده و خرید و فروش میشد. هنوز زلزلهزدگان و سیلزدگان سالهای اخیر در چادر و کانتینر زندگی می کنند در حالی که دولت ادعا دارد که وامها و بودجههای لازم برای ساختن منزل برای آنها تصویب و اختصاص داده شده است. منابع این پروژهها همچنان در منطقه صرف آتشافروزی و برساختن میلیشیا و پر کردن جیب گربههای چاق سپاه پاسداران و روحانیت میشود. از همین جهت در صورتی که صندوق بینالمللی پول یا بانک جهانی به حکومت ایران برای مقابله با کُرونا وام بدهند این مبالغ اکثرا سر از حسابهای بانکهای خارجی یا اعتبار روی کارتهای اعتباری توزیع شده برای نیروهای سپاه قدس در خواهند آورد.
تجربه نشان داده است که در صورت تحریم یا عدم تحریم در زندگی بیش از سه چهارم مردم ایران هیچ تغییری حاصل نمیشود چون آنچه آنها از منابع کشور در یافت میکنند در حد لقمه نانی برای زنده ماندن است. منابع ناشی از فروش بیشتر نفت و گاز یا باجگیریها در جیب اقلیتی از جمعیت و کسانی که بر سر سفرهی ولایت نشستهاند سر در خواهد آورد. اندکی هم به جیب رانتخواران ریخته خواهد شد تا بقیهی مردم را از اصلاحپذیری حکومت مطمئن سازند.
تداوم کار ماشین سرکوب
در سختترین دوران برای مردم ایران اولویت حکومت کمک به آنها نیست بلکه سرکوب آنهاست. هر کس که در دورهی شیوع ویروس کُرونا از حاکمان و حکومت انتقاد کرده احضار و بازداشت شده و تحت تعقیب قرار گرفته است. در دورهی بحران اگر در کار هر سازمان و نهادی اخلال شده باشد در کار قوای قهریه برای سرکوب شهروندان خللی ایجاد نشده است. میتوان به نهادهای بینالمللی اطمینان داد که بخشی از هرگونه کمک مالی به جمهوری اسلامی در حیطهی سرکوب هزینه خواهد شد. با توجه به شکنندگی حکومت در شرایط امروز، حکومت تردیدی از خود در سرکوب هرگونه صدای مخالف نشان نخواهد داد.
خریدن وقت و انحراف افکار عمومی
حکومت ظاهرا ذخیرههای ارزی را مصرف کرده است. بر اساس اطلاعات موجود کسب وام پنج میلیارد دلاری از صندوق بینالمللی پول بعید به نظر می رسد. وام پنج میلیارد دلاری از روسیه هم ظاهرا به پروژههای خاص تخصیص یافته است. روسها نمیخواهند جمهوری اسلامی بیش از این دستش را در خاورمیانه دراز کند. به همین دلیل حاکمان جمهوری اسلامی با استفاده از شرایط احساسی موجود تلاش دارند وقت بیشتری برای بقا خریده و کمبود منابع ارزی برای تاراج، جاهطلبی و تمامیتخواهی خود را تامین کنند. جمهوری اسلامی در داخل و برای طرفدارانش نهادهای بینالمللی را در خدمت استکبار و صهیونیزم معرفی میکند اما در عمل آنها را نهادهایی جمعی تلقی میکند که با مذاکره و لابی میتواند روی آنها تاثیر بگذارد. به همین ترتیب است که سازمان ملل خواستار تعلیق تحریمها در دوران بحران کُرونا شده است.
در کنار تلاش برای تامین منابع بیشتر و رفع محدودیتها، حکومت تلاش دارد افکار عمومی را از ناکارآمدی خود منحرف سازد. شلیک موشک به پایگاههای آمریکا در عراق در کنار مهملپراکنی در باب تولید و توزیع ویروس کُرونا در ایالات متحده و طرح حملات جنها به ایران متوجه به انحراف افکار عمومی از عدم شایستگی حکومت در مواجهه با شیوع ویروس است.