حتی برخی کارکنان کادر درمان در کشورهای مختلف با لحن خشمگین یا شماتت‌آمیز، پیام‌هایی در رسانه‌های اجتماعی منتشر کردند با این مضمون که مردم باید از خرید ماسک‌های صورت دست بردارند. استدلالشان هم این بود که استفاده از ماسک نه تنها برای افراد سالم فایده‌ای ندارد و از ابتلا پیشگیری نمی‌کند، بلکه با تشدید کمبود تجهیزات پیشگیری در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، سلامت کادر پزشکی و کارکنان حوزه سلامت را که بیش از سایر اقشار جامعه در معرض ابتلا قرار دارند به خطر خواهد انداخت.

ماه گذشته، آدرین برچ، متخصص میکروبیولوژی از دانشگاه کالیفرنیا برکلی، در مطلبی تاکید کرده بود: «به‌رغم این‌که می‌شنوید ماسک‌های صورت بی‌فایده‌اند، احتمالا هیچ‌گونه شواهد محکمی در تایید این ادعا ندیده‌اید. به‌خاطر این‌که [شواهدی] وجود ندارد.»

در واقع، شواهد کاملا عکس این ادعا را اثبات می‌کند؛ کاربرد ماسک‌های صورت در جلوگیری از شیوع بیماری‌های واگیردار و عفونی نظیر همه‌گیری کنونی موثرند. به گفته برچ، نتایج پژوهش‌ها حاکی از آن است که مزایای استفاده از ماسک‌های صورت احتمالا بیشتر از آن است که تصور می‌شود.

ایوان هونگ، متخصص بیماری‌های عفونی از دانشکده پزشکی دانشگاه هنگ‌کنگ، نیز در مصاحبه با سی‌ان‌ان گفت: «اگر به داده‌های [جمع‌آوری‌شده] در هنگ‌کنگ نگاهی بیندازید، ماسک زدن احتمالا مهم‌ترین عامل در کنترل شیوع بیماری است.» او در ادامه افزود: «و نه تنها شمار موارد ابتلا به ویروس جدید کرونا را پایین می‌آورد، بلکه در کاهش [ابتلا به] آنفلوانزا نیز موثر است.»

این در حالی است که توصیه‌های متناقض تا همین‌جا نیز به قدر کافی به آشفتگی و سردرگمی مردم جهان دامن زده است، تا جایی که بسیاری احساس می‌کنند مقام‌های رسمی و مسئولان با دروغ‌گویی و سخنان ضد‌و‌نقیض، جان آن‌ها و عزیزانشان را به خطر انداخته‌اند.

در ماه‌های گذشته، بسیاری از کاربران رسانه‌های اجتماعی بارها این پرسش را مطرح کرده‌اند که «چرا ماسک‌های صورت برای کارکنان حوزه سلامت فایده دارد و برای عموم مردم نه؟»

ماه پیش، زینب توفکچی، پژوهشگر ترکیه‌ای و پروفسور علوم اطلاعات، در مصاحبه با نیویورک تایمز گفت: «مقام‌های مسئول برای مدیریت کمبود [تجهیزات پیشگیری]، پیامی ارسال کردند که موجب سلب اعتماد عمومی شده است.» به عقیده توفکچی، اگر مقام‌ها در مورد کمبودها نگران بودند، باید مساله را صریح بیان می‌کردند و از مردم می‌خواستند تا ماسک‌هایی را که خریداری کرده‌اند به بیمارستان‌ها اهدا کنند، نه این‌که اول ادعا کنند ماسک زدن بی‌فایده است و بعد، گفته خودشان را نقض کنند.

درست است که نیت مسئولان از این قبیل توصیه‌ها، تامین نیازهای کارکنان حوزه سلامت و جلوگیری از کمبود ماسک بود اما در عمل، به تشدید بحران کرونا و در نتیجه، افزایش شمار مراجعان به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی منجر شد که پیشاپیش مملو از جمعیت بود. به عبارت دیگر، بی‌تدبیری در مدیریت بحران به وضعیتی دامن زده است که امکان داشت با شفافیت و راستگویی مقام‌ها و اطلاع‌رسانی مسئولانه رسانه‌ها، به این درجه از وخامت نرسد و هزینه‌های کمتری به دولت‌ها تحمیل کند.