کیهان لندن - دولت روحانی در حالی برای پرداخت وام یک میلیون تومانی با نرخ سود ۱۲درصد به سرپرستان خانوارهای یارانهبگیر تبلیغات و جنجال به راه انداخته و آن را اقدامی موفقیتآمیز در زمینه حمایت معیشتی از خانوارها در شرایط کُرونا قلمداد میکند که این وام معادل هزینه چهار روز زندگی یک خانوار در کلانشهرهاست!
محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه روز چهارشنبه ۲۰ فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد که «مقرر شده است کارتهای هدفمندی یارانهها برای تمام خانوارها شارژ شود و طی ۲ سال آینده با یک وقفه چند ماهه این وام از محل یارانه آنها کسر خواهد شد.»
نوبخت افزود: «سرپرست خانوار تمام ۲۳ میلیون خانواری که یارانه نقدی میگیرند میتواند از شارژ یک میلیون تومانی کارت یارانه استفاده کنند. متقاضیان میتوانند بدون آنکه مراجعهای به بانک داشته باشند از طریق وبسایت درخواست خود را ارائه کنند و یارانه افراد بهعنوان ضمانت تسهیلات از سوی بانکها پذیرفته میشود.»
با توجه به این سخنان نوبخت، رسانههای داخلی در ایران آدرس وبسایت هدفمندی یارانهها (refahi. ir) را برای ثبت نام متقاضیان وام یک میلیون تومانی معرفی کردند اما در این وبسایت گزینهای برای ثبت نام دریافت وام یک میلیون تومانی وجود ندارد!
اعتراض مردم در شبکههای اجتماعی موجب شد سازمان برنامه و بودجه در اطلاعیهای با انتقاد از رفتار غیرحرفهای برخی خبرگزاریها و رسانهها اعلام کرد: «نشانی سایت بعداً اعلام خواهد شد و هنوز نحوه، زمانبندی و نشانی هیچ سایتی جهت انجام اقدامات لازم برای متقاضیان این تسهیلات نهایی و اعلام نشده است.»
در این اطلاعیه آمده است: «بلافاصله بعد از فراهم شدن تمهیدات و تدوین دستورالعمل ثبتنام متقاضیان، مراتب از طریق اطلاعیه رسمی اطلاعرسانی خواهد شد.»
این نشان میدهد دولت هنوز ساز و کار ثبت نام و پرداخت این وام را در نظر نگرفته و ظاهراً درباره تنها چیزی که در ابتدا به جمعبندی رسیده، تبلیغ بر سر پرداخت این وام با نرخ سود ۱۲درصد ولی همزمان کسر اقساط از حساب یارانه نقدی متقاضیان است!
از سوی دیگر با توجه به اینکه محمدباقر نوبخت گفته این وام از محل منابع یارانههای نقدی پرداخت میشود، درواقع پرداخت آن هیچ ارتباطی به بودجه مازادی که با برداشت یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی در اختیار دولت قرار داده شده، ندارد.
همچنین از آنجا که دولت نرخ سود ۱۲ درصدی برای آن در نظر گرفته و سپس از همان محل یارانههای نقدی ماهیانه پرداختی به مردم آن را کسر خواهد کرد، میتوان گفت دولت یارانههای نقدی را پیشاپیش به مردم پرداخت و با کسب ۱۲درصد سود آن را باز میگیرد! درواقع دولت به اسم حمایت از معیشت مردم در شرایط کُرونا ۱۲درصد سود به جیب میزند!
دولت گفته است بازپرداخت اقساط این وام یک میلیون تومانی پس از چهار ماه از زمان پرداخت وام آغاز خواهد شد و مدت پرداخت اقساط با نرخ سود ۱۲درصد دو سال است. بر این اساس احتمالا رقم هر قسط این وام حدود ۴۶ هزار تومان باشد. در این فرایند دولت یک میلیون تومان وام میدهد و یک میلیون و ۱۲۰ هزار تومان برای کمک به معیشت مردم در شرایط کُرونا پس میگیرد!
با توجه به اینکه سود دریافتی از هر وام برای دولت ۱۲۰ هزار تومان است و قرار است این وام به ۲۴ میلیون نفر پرداخت شود، در واقع دولت با پرداخت پیشاپیش یارانههای نقدی زیر عنوان وام یک میلیون تومانی، ۲۸۸۰ میلیارد تومان صاحب خواهد شد!
نکته قابل توجه دیگر رقم ناچیز وامی است که مقامات دولتی چند روز است درباره آن مانور تبلیغاتی میدهند؛ یک میلیون تومان رقمی حدود نصف رقم حداقل حقوق و مزایای دریافتی در ایران است. با توجه به اینکه پیشتر رقم هزینه سبد معیشت خانوار حدود ۸ میلیون تومان برآورد شده بود درواقع رقم این وام برای هزینه چهار روز زندگی یک خانوار سه چهار نفره در شهرهای بزرگ ایران است.
با این وام تنها میتوان حدود هشت کیلو و ۳۰۰ گرم گوشت قرمز یا ۶ بسته ۱۰ کیلویی برنج یا ۱۰ شیشه الکل یا ۱۰۰ جفت دستکش لاتکس خریداری کرد!
اکنون باید دید وبسایتی که متقاضیان این وام باید در آن ثبت نام کنند چه زمانی راهاندازی و روند ثبت نام و پرداخت وام از چه زمانی آغاز خواهد شد!