۲۶ فروردین ماه بود که در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، بیانیه‌ای تحت عنوان «همبستگی و ائتلاف فعالان سیاسی و مدنی» منتشر شد. این بیانیه که در نگاه نخست از توافق جمع کثیر چهره‌های سرشناس اپوزیسیون حول موضوعات ارزشمند و فاخری حکایت داشت، پس از ساعاتی توسط اکثر چهره‌های نامبرده در پایین بیانیه تکذیب شد، موضوعی بی‌سابقه در تاریخ عمر مبارزان علیه جمهوری اسلامی.
اما چه کسانی و با چه هدفی این بیانیه را منتشر کردند؟!
در نگاه نخست شاید تنظیم این بیانیه با حضور نام‌هایی که اختلافات بنیادی میان آنها موج می‌زند، چیزی شبیه به یک جوک بی‌مزه به نظر برسد و ساده بتوان از کنار آن رد شد، اما مطمئناً تنظیم کنندگان این بیانیه، اهداف دیگر برای آن در سر داشتند.
متن بیانیه و ۴ بند آن از یک قوام و پختگی لازم جهت ائتلاف تمامی امضا کنندگان برخوردار بوده و هیچ شخصیت مخالف رژیم را نمی‌توان پیدا کرد که با کلیت مفاد این بیانیه مخالف باشد اما....
موضوعی که بسیار ظریف در میان بند ۴ این بیانیه گنجانده شده و متاسفانه هیچ یک از امضا کنندگان بیانیه در تکذیبیه خود به آن اشاره نکردند و منکر آن نشدند گزاره «حق تعیین سرنوشت برای اقوام در ایران» یا به عبارت دیگر «تجزیه ایران» است. موضوعی که جز در بیانیه‌ها، اعلامیه‌ها و کنفرانس‌های اقوام و گروه‌های اتنیکی جای دیگری شاهد آن نیستیم.
به نظر می‌رسد این بیانیه به صورت هدفمند توسط جامعه خاصی از اپوزیسیون (نه صرفا گروه‌های قومگرا) تنظیم و منتشر شده تا بلکه میزان حساسیت جامعه داخل و خارج کشور را نسبت به بحث تجزیه ایران و امکان طرح رسمی این موضوع در جلسات، بیانیه‌ها و... بسنجد. حال اگر جامعه ایرانی نسبت به موضوع «حق تعیین سرنوشت برای اقوام در ایران» در بیانیه تکذیب شده، حساسیت به خرج دهد، مطمئنا تنظیم کنندگان آن، این موضوع را در سیاست‌های راهبردی خود مدنظر قرار می‌دهند و اگر آستانه تحمل جامعه ایرانی نسبت به تجزیه ایران، بالا رفته باشد، آن را به صورت علنی و آشکار با ادبیات مدنظر خود منتشر می‌کنند.
جالب آنکه اکثر افرادی که در شبکه‌های اجتماعی به تکذیب این بیانیه پرداختند، با انتشار تصویر بیانیه، خواسته یا ناخواسته به تبلیغ بیانیه و مفاد آن پرداختند، بی آنکه نظر (تایید یا رد) خود را نسبت به محتوای منتشر شده، بیان کنند.
اگر این تحلیل درست باشد، در روزها یا هفته‌های آینده، احتمالاً بیانیه‌ای با شکل و محتوای کمابیش مشابه از گروهی که بیانیه جعلی را تنظیم کرده، منتشر خواهد شد و معلوم خواهد شد که آنها از بیانیه جعلی چه بازخوردی برای اخذ سیاست‌های آینده خود دریافت کرده‌اند.
لازم به ذکر است که امکان دارد هیچ کدام از ۹۳ امضا کننده این بیانیه هیچ اطلاعی از این سناریو طراحی شده نداشته باشند؛ همان‌طورکه ممکن است عده‌ای از ایشان اسم خود را لابه‌لای پوشش چهره‌های مطرح مختلف پنهان کرده‌باشند تا بلکه دیده نشوند؛ اما متاسفانه باید گفت تمامی افرادی که با تکذیبیه خود به انتشار این بیانیه پرداختند، در زمین طراحان این سناریو بازی کردند.
