دیدگاه نو ـ علی افشاری - حضور نیروهای خارجی در شهر قم برای کمک به عفونتزدایی شهر حساسیت ساز شد. ابتدا خبرگزاری فارس یک گزارش تصویری از فعالیت نیروهای «حشد الشعبی» و طلاب خارجی و بسیجیها در نقطه صفری شیوع کرونا در ایران ارائه داد که به پاکسازی شهر کمک کرده بودند. این مطلب موقعی منتشر شد که برخی از نیروهای حشدالشعبی چون کتائب حزب الله سطح تنش با آمریکا در عراق را افزایش داده بودند!
برخی از نیروهای سیاسی و مدنی ایران ضمن ابراز نگرانی از گسترش حضور سازمان یافته گروههای شبه نظامی خارجی، تعارض بین این اتفاق و ادعای وزارت خارجه ایران در رد وابستگی حشدالشعبی به جمهوری اسلامی ایران را متذکر شدند. پیش از این قاسم سلیمانی در جریان سیل فراگیر و ویرانگر فروردین۹۸ برخی از نیروهای حشدالشعبی را برای امداد رسانی را به داخل مرزهای ایران آورد و مدتی در شهرهای استانهای خوزستان فعالیت کردند.
حضور آنها نیز با اعتراضات گستردهای مواجه شد که اولا کشور نیاز به کمکهای آنها نداشته و اگر هم چنین ضرورتی وجود داشت باید از مجرای قانونی و درست آن عمل میشد.
عادی سازی حضور شبکه نیروهای نظامی همسو با جمهوری اسلامی در داخل کشور تهدید مهمی برای حاکمیت ملی و امنیت ملی ایران است که به درستی برخی از نیروهای سیاسی و مدنی کشور نسبت به آن حساسیت نشان داده و خواهان توقف فعالیتهای یادشده گشتند. ژرف کاوی ماجرا نشان میدهد امداد و کمک رسانی پوشش و بهانهای برای مداخله این نیروها در حوزههای امنیتی و انتظامی ایران است و حکومت میتواند از آنها در دستگاه سرکوب استفاده کند. این نیروها چون وابستگی ملی و میهنی به مردم ایران ندارند و بر اساس شاخصهای فراملی و مسلکی - عقیدتی به جمهوری اسلامی پیوند خوردهاند، به طور نسبی ظرفیت خشونت بیشتری در برخورد با معترضان دارند.
اما از آنجاییکه حشدالشعبی رسما بخشی از ساختار نظامی کشور عراق است، حضور آنها در ایران فعالیت مستشاری نظامی خارجی نیز محسوب میشود که حساسیتها و ملاحظات خودش را دارد. گسترش حضور میدانی و تشکیلاتی این نیروها میتواند بستری برای فعالیتهای جاسوسی عراق در ایران ایجاد کند. فعالیتهای انسان دوستانه کشورهای خارجی شایسته است در بستر سازمان صلیب سرخ، نهادهای مردمی و سازمانهای دولتی غیرنظامی انجام شود. البته سابقه فعالیتهای حشدالشعبی و نحوه رشد و نمو آن نشان میدهد که حالت شتر گاو پلنگ داشته و در اصل یک مجموعه فراملی است. درعینحال تفاوتهایی در درون این مجموعه نظامی- سیاسی نیز مشاهده شده که نشان میدهد یکدست نیست.
اما واکنش مسئولان مربوطه به اعتراضات در پی فعالیتهای سازمان یافته نیروهای وابسته به حشدالشعبی وضعیت را بدتر کرده و نگرانیها را گسترده ساخت.
سرهنگ پاسدار مهدی کبیریپور، معاون هماهنگکننده سپاه علیابنابیطالب قم درباره نهاد هماهنگکننده نیروهای داوطلب الحشدالشعبی برای ضدعفونی معابر قم، به ایرناپلاس گفته است: «ابتدا باید تأکید کنم این افراد، عضو الحشدالشعبی نیستند، چراکه الحشدالشعبی خاص عراق است. اما اینها اعضای «شباب المقاومه» هستند. این گروه هم متشکل از اتباع عراقی و لبنانی ساکن قم است و در اموری از این قبیل و مسائل فرهنگی فعالیت و همکاری میکنند.»
وی همچنین توضیح داده است که آنها پیش از شیوع ویروس کرونا در ایران تشکیل شده و در هماهنگی با بسیج قم فعالیت میکنند. کبیریپورهمچنین در اظهارنظری عجیب ادامه داده است که «اقدام آنها نمادین و با هدف برد رسانهای» انجام شده است.
اطلاعات دقیقی در خصوص «جبهه جهانی شباب المقاومه» وجود ندارد، اما در این حد مشخص است که آنها از طلاب مدرسه دینی جامعهالمصطفی هستند و حداقل از سال ۱۳۹۸ سابقه فعالیت دارد. این جریان مدعی است که از ۶۰ملیت در اعضای آن حضور دارند. مسئول این تشکل توسط سازمان تقریب مذاهب اسلامی تعیین میشود که نهادی زیر مجموعه دستگاه ولایت فقیه بوده و ماهیت حکومتی دارد. حجت الاسلام والمسلمین محمد اسماعیل پورهواشمی دبیرکل این تشکل است. او از کسانی است که با وب سایت خامنهای همکاری داشته و مطالبی را تهیه و منتشر کرده است.
پورهواشمی «جبهه شباب المقاومه» را «پلی میان جوانان ارزشی و انقلابی کشورهای مختلف معرفی کرده که به دنبال پرکردن خلاهایی به صورت کاملا آتش به اختیار است که میان سازمانهای بین المللی وجود دارد.» پورهواشمی مسئول خبرگزاری سازمان تقریب مذاهب اسلامی نیز هست.؛ بدینترتیب معلوم میشود که اولا این جبهه یک تشکل حکومتی و از بالا به پایین است که در چارچوب ادبیات، گفتمان و مواضع گروههای فشار در داخل ایران فعالیت میکند و ثانیا رابطه تشکیلاتی با سازمان تقریب مذاهب اسلامی دارد. این تشکل در تیرماه ۱۳۹۸ یک همایش در شهر قم تشکیل داده و همچنین در همین سال بزرگداشتهایی برای پسر حسن نصرالله و قاسم سلیمانی برگزار کرده است.
با توجه به تاکیدات مکرر رسانههای نزدیک به محافل امنیتی تندرو مانند فارسنیوز و تسنیم که آنها را بخشی از حشدالشعبی معرفی کردهاند، میتوان نتیجه گرفت «شباب المقاومه» در ارتباط نزدیک با شاخه حشدالشعبی قرار دارد.
این وضعیت به مراتب خطرناکتر از حضور مستقیم حشدالشعبی در ایران است. ادعای کارکرد بشردوستانه و امدادی آنها با توجه به سوابق موجود قابل قبول نیست و پیامدهای دردسر ساز دارد. متشکل کردن اتباع لبنانی - عراقی- یمنی و سوریهای و ... با توجه به سیاست نهاد ولایت فقیه و سپاه پاسداران در اعطای امتیاز به طلاب غیرایرانی در حوزه علمیه قم و استفاده از آنها برای ایجاد و گسترش نفوذ در کشورهای اسلامی، تهدید روشنی علیه حاکمیت ملی و جنبش دمکراسیخواهی مردم ایران است. این نیرو که به نظر میرسد در اتاق فکرهای هسته سخت قدرت طراحی شده میتواند ابزار موثری در نهاد ولایت فقیه و نیروهای تحت امر برای تحکیم و گسترش سرکوب و مهار نیروهای جامعه مدنی باشد.