کیهان لندن - یک ماه بعد از سفر بی سر و صدای اسماعیل قاآنی فرمانده سپاه قدس بازوی خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به سوریه، محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی دوشنبه ۲۰ آوریل (یکم اردیبهشت) برای ملاقات با بشار اسد رئیس جمهوری رژیم سوریه به دمشق رفت.
به گفته رسانه‌های داخلی ایران در این سفر قرار است مسائل مربوط به روابط دو جانبه، تحولات منطقه‌‌ای و مبارزه با تروریسم مورد بحث قرار گیرد.
جمهوری اسلامی ایران به همراه روسیه متحدان اصلی اسد در جنگ داخلی سوریه هستند که از سال ۲۰۱۱ در پی سرکوب شدید اعتراضات ضددولتی در سوریه، همزمان با جنبش‌‌های موسوم به «بهار عربی» که جمهوری اسلامی آن را «بیداری اسلامی» می‌نامید آغاز شد. حدود ۴۰۰ هزار کشته و میلیون‌‌ها آواره نتیجه جنگی است که سپاه قدس یکی از آتش بیاران آن است.
رژیم ایران برای ماندن اسد در قدرت از هیچ تلاشی برای پشتیبانی از وی دریغ نکرد. به اعتقاد علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی بشار اسد «قهرمان جهان عرب» و «آبروی جبهه مقاومت» است.
در جریان اعتراضات سراسری که از دی‌‌ماه ۹۶ آغاز و تا آبان ۱۳۹۸ در چند نوبت تکرار شد و حتی پیش از آن در اعتراضات مالباختگان علیه بانک‌‌ها و موسسات مالی و اعتباری و تظاهرات کارگران نیشکر هفت تپه و شرکت ملّی فولاد شعارهای مشترکی سر داده شد که «سوریه را رها کن، فکری به حال ما کن» یکی از اصلی‌‌ترین آنها بود.
در هشت سال گذشته میلیاردها دلار منابع ملی و سرمایه‌ی مردم ایران خرج باقی ماندن اسد در قدرت شده است. دست‌کم شش هزار نفر از نیروهای سپاه قدس و شبه‌نظامیان وابسته به آن زیر نام «دفاع از حرم» در این جنگ کشته شدند. حضور نظامی رژیم ایران در جنگ سوریه هرچند در دو سه سال ابتدایی مخفیانه بود و از سوی فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سیاسیون انکار می‌‌شد اما به تدریج با صرف هزینه‌‌های هنگفت در بخش فرهنگی و رسانه‌‌ای تبدیل به یک رزمگاه معنوی و خط مقدّم «جبهه مقاومت» شد اگرچه زمامداران جمهوری اسلامی هنوز هم اصرار دارند که این حضور «مستشاری» و به درخواست حکومت بشار اسد است!
برای «بچه‌‌‌هیأتی»ها جنگ سوریه راهی‌ست در امتداد راه حسین و یارانش در عاشورا که در آنجا می‌شود هم انتقام خون «سیدالشهداء» و ناله‌‌های «زینب بی‌بی دو عالم» را گرفت و هم آنقدر به اسرائیل نزدیک بود که بتوان به «آزادسازی بلندی‌های جولان و قدس» فکر کرد!
«مدافعان حرم» برای یک جنگ جهانی به عراق و سوریه رفتند تا از آنجا تل‌آویو و حیفا را با خاک یکسان کنند و در مکّه نماز بخوانند و بر پرچم عربستان سعودی بنویسند «یا حیدر کرّار» و به این ترتیب میراث خمینی و آرزوی وی مبنی بر اینکه امیدوار بود روزی «یک دولت اسلامی بر جهان حکومت کند» را تحقق ببخشند! رویایی که سر خیلی‌‌ها از جمله قاسم سلیمانی فرمانده نیروهای قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به باد داد.
آخرین بار که ظریف به دمشق سفر کرد حدود یک سال پیش بود. این پس از آن بود که بشار اسد در یک سفر مخفیانه و بدون اطلاع وزارت خارجه و وزیرش، به تهران رفت و با خامنهای و سلیمانی دیدار کرد و موجب استعفای اینستاگرامی و چند ساعته‌ی محمدجواد ظریف شد.
اکنون او در شرایطی با اسد دیدار میکند که روسیه و ترکیه کشورهایی که به همراه ایران ضامن آتش‌بس در سوریه بودند عملاً تهران را از معادلات خود کنار گذاشته‌اند و از قرار معلوم این موضوع برای جمهوری اسلامی خیلی سنگین است که با وجود هزینه هنگفتی که در سوریه کرده به این سادگی از معادلات کنار گذاشته شود.
اخیراً کیوان کاشفی رئیس کمیته بازرگانی ایران و سوریه با انتقاد از ضعف دیپلماسی اقتصادی دولت روحانی گفته بود هزینه اصلی جنگ سوریه را ایران داد در حالی که امارات و چین در حال بهره‌‌برداری اقتصادی در سوریه هستند!
اما مسئله فقط بی‌‌اعتنایی دولت‌های مسکو و آنکارا به تهران نیست. فساد گسترده در حکومت سوریه همکاری‌های مسکو و دمشق را با مشکل مواجه کرده است. منابع روسی می‌گویند اسد کنترل چندانی بر اوضاع کشور ندارد و بسیاری مقامات بلندپایه مشغول سرقت درآمدهای نفتی و گازی این کشور هستند.
خبرگزاری روسی «فدرالی» در گزارشی می‌نویسد دولت سوریه با ترکیه روابط دیپلماتیک ندارد اما بخش عمده نفتی که از ایران با تسهیلات ویژه به سوریه ارسال می‌شود به شرکت‌های تابع نجم الدین بلال پسر رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه فروخته می‌شود.
در این میان، روس‌ها هم می‌گویند عامل اصلی بحران اقتصادی در سوریه رژیم اسد است.
در این گزارش آمده فساد در سوریه به حدی شدید است که روسیه نمی‌تواند کاری برای اصلاح آن انجام دهد، اما به نظر نمی‌آید برای مقامات سوریه که همچنان در منتقل کردن پول‌های نفت به حساب‌هایشان در بانک‌های غرب هستند اهمیتی داشته باشد. این گزارش تأکید کرده که در چنین وضعیتی بشار اسد جایگاه خود را از دست می‌دهد چون نمی‌تواند این وضعیت را کنترل کند.
مردم در سوریه نان در خون می‌زنند و روزگار می‌گذارند و اسد و خاندانش پول روی پول می‌گذارند و حتی کرملین را نیز شاکی کرده‌اند.
اهمیت این گزارش در آن است که آژانس خبری «فدرالی» متعلق به یوگنی پریگوژین میلیاردر روس نزدیک به ولادیمیر پوتین آن را منتشر کرده و ترجمه‌ی آن در وبسایت «دیپلماسی ایرانی» متعلق به صادق خرازی سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل منتشر شده است. قابل توجه اینکه خود صادق خرازی هم یک تاجر عتیقه است و ادعا میکند نزدیک‌‌ترین فرد به علی خامنهای است.
نشانه‌‌های فعال شدن یک جریان قدرتمند در روسیه علیه بشار اسد به روشنی دیده می‌شود. پایگاه روسی «ورسیا اینفو» ۱۶ آوریل (۲۸ فروردین) به نقل از منابع مطلع افشا کرد که بشار اسد رئیس جمهور موروثی و مادام‌العمر سوریه در یک حراجی تابلوی «یک شلپ شلوپ بزرگتر» اثر هنرمند مشهور بریتانیایی دیوید هاکنی را به قیمت ۲۳/۱ میلیون پوند (۳۰ میلیون دلار) برای عمارت گرانقیمت همسرش اسما اسد خریداری کرده است.
در همین گزارش به نقل از سازمان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن گزارش شده است که رامی و حافظ مخلوف پسردایی‌‌های بشار اسد ۲۰ آپارتمان به ارزش ۴۰ میلیون یورو در دو آسمانخراش بزرگ مسکو دارند.
خیلی بعید به نظر می‌رسد که محمدجواد ظریف به دمشق رفته باشد تا از بشار اسد و خانواده‌اش بخواهد که کمتر دزدی کنند! اما سفر وی شاید حامل این پیام باشد که چه بر سر پول‌هایی می‌آید که جمهوری اسلامی به او می‌دهد و چرا با وجود اینهمه سخاوتمندی از سوی حکومت ایران، برای رژیم بشار اسد نیز مهم نیست که حکومت اسلامی ایران از معادلات مربوط به آن کنار گذاشته شود!
در این میان توییتر فارسی وزارت خارجه اسرائیل به سفر ظریف به دمشق واکنش نشان داده و پرسیده حالا در این سفر «چند میلیون دلار از خزانه پول ایران غیب می‌شود؟»
لن خودورکوفسکی مشاور رسانه‌‌ای وزارت خارجه آمریکا نیز در توییتی به کنایه نوشته «آیا کسی می‌داند که پرواز ظریف به سوریه با ماهان/کرونا-ایر است؟ در این‌صورت، مثل این است که اسد را با سلاح بیولوژیک هدف بگیرند. خیلی بی‌ملاحظگی‌ست».
فیلم تکاندهنده: اینجا خرمشهر فقر فریاد می زند
