ایران وایر - با مرور خبرهای مربوط به ویروس کرونا در ایران، آنچه بیش از همه جلب توجه میکند سیاست دروغ و انکاری است که مقامات جمهوری اسلامی در این باره در پیش گرفتهاند. دروغهایی که عموما تنها با کنار هم گذاشتن خبرهای رسمی و اظهارنظرهای مقامات حکومتی مختلف آشکار میشود و در حوزه حساسی مثل سلامت میتواند به قیمت جان و مال مردم تمام شود.
در این گزارش مرور کوتاهی میکنیم به چند دروغ بزرگ مقامات ایرانی در مورد ویروس کرونا از دوم بهمن ۹۸، یعنی زمان اولین واکنش رسمی مقامات ایرانی به این ویروس تا ۳۱ فروردین که پایان مرحله نخست سیاست فاصلهگذاری اجتماعی اعلام شد.
دروغ اول: کرونا را تشخیص ندادیم چون کیت نداشتیم
۸ فروردین، «علیرضا رئیسی»، معاون وزیر بهداشت، گفت از نظر وزارت بهداشت احتمالا منشا شیوع ویروس کرونا در گیلان، تعدادی از دانشجویانی بودند که پیش از قرنطینه ووهان چین در ۸ بهمن از آنجا به گیلان برگشتند. این یعنی از نظر مقامات وزارت بهداشت، ویروس کرونا دستکم در هفته اول بهمن به ایران رسیده بود.
< مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
مقامات بهداشتی ایران، شناسایی بسیار دیرهنگام ویروس کرونا را ناشی از عدم تشخیص آن میدانند و این عدم تشخیص را از جمله به نداشتن کیت تشخیصی کرونا در آن مقطع ربط دادهاند. اما فارغ از اینکه سازمان بهداشت جهانی، ۲۲ دی در بیانیهای به بررسی نتیجه سیتیاسکن ریه به عنوان یکی از راههای تشخیص ابتلا به این ویروس پرداخته بود، یکی از دروغهای مقامات بهداشتی ایران مساله کیتهای تشخیصی است.
دروغ دوم: دو ماه پیش از شیوع کرونا در ایران کیت تشخیصی طراحی کردیم
۳ بهمن «مهدی گویا»، از مدیران وزارت بهداشت، سفارش خرید کیت تشخیصی از آلمان را اعلام کرد. ۷ بهمن «کیانوش جهانپور»، مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت رسیدن کیتهای تشخیصی به ایران را تائید کرد و ۹ بهمن دوباره تاکید کرد که کیت تشخیصی و تجهیزات لازم در ایران موجود است. ۳ اسفند هم «سعید نمکی»، وزیر بهداشت تاکید کرد به اندازه کافی کیت تشخیص ویروس کرونا در ایران موجود است. دروغها در مورد کیتهای تشخیصی پس از این تاریخ شروع میشود.
۵ اسفند، کیانوش جهانپور با "فراموش کردن" صحبتهای ۲۰ روز پیش خودش در مورد خرید کیت، مدعی شد سازمان بهداشت جهانی کیتهای تشخیصی را بر اساس آمار شیوع و شناسایی به کشورها میدهد.
اما ۲ فروردین، علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت، در تضاد کامل با سخنان کیانوش جهانپور و البته سخنان مهدی گویا و «حسین عرفانی» دو مدیر دیگر عالیرتبه وزارت بهداشت، مدعی شد کیت تشخیص ویروس کرونا تا ۲۲ بهمن هنوز در دنیا ساخته نشده بود و تازه بعد از این تاریخ بود که ایران این کیتها را از چین وارد کرد.
۲۹ فروردین، «سیامک سمیعی»، بالاترین مقام آزمایشگاهی وزارت بهداشت ادعای تازهای مطرح کرد و گفت پیش از ۲۰ بهمن، کیت تشخیص ویروس کرونا در ایران وجود نداشت. دشوار بتوان مشخص کرد کدام یک از این ۵ مقام عالیرتبه وزارت بهداشت راست میگویند، اما دستکم میتوان نتیجه گرفت دروغ گفتن برای برخی از این مقامات چندان دشوار نیست.
البته در پیوند با همین موضوع کیت تشخیصی، اگر یک ادعای بسیار عجیب رئیس انستیتو پاستور را هم مرور کنیم، شاید دروغگویی مقامات وزارت بهداشت در مورد کیت تست تشخیصی کرونا، دیگر چندان به نظر مهم نیاید.
۱۳ فروردین، «علیرضا بیگلری»، رئیس انستیتو پاستور مدعی شد که «تقریباً از حدود ۲ ماه پیش از شناسایی کرونا در ایران، انستیتو پاستور طراحی روشهای تشخیصی برای این ویروس را شروع کرد». به این ترتیب با توجه به اعلام رسمی شناسایی ویروس کرونا در ۳۰ بهمن، انستیتو پاستور از ۳۰ آذر (دو ماه پیش از آن)، «طراحی روشهای تشخیصی برای این ویروس تازه» را شروع کرده است.
این «جهاد علمی» بزرگ یک ایراد کوچک دارد: شناسایی ویروس کرونای جدید ۱۷ دی به صورت رسمی به جهان اعلام شد. ۲۲ دی نقشه ژنتیکی آن منتشر شد و ۲۶ دی نخستین کیت تشخیصی آن طراحی شد. مسئولان انستیتو پاستور چگونه ۱۷ روز پیش از ظهور و شناسایی یک ویروس جدید در دنیا، طراحی روشهای تشخیصی آن را شروع کردهاند؟ مدیران انستیتو پاستور علم غیب دارند و پیش از همه دنیا میدانند قرار است چه نوع ویروسی با چه مختصات و نقشه ژنتیکی در دنیا ظهور و شیوع پیدا کند؟
دروغ سوم: تست همه موارد مشکوک به کرونا تا ۲۷ بهمن منفی بود
علاوه بر مساله کیتها، در طول ماه بهمن مقامات بهداشتی ایران بارها مدعی شدند موارد مشکوک به کرونا و افراد دارای علامت را تست کردهاند اما هیچکدام مبتلا به ویروس نبودهاند.
کیانوش جهانپور ۹ بهمن از مردم خواست اگر تب و علائم حاد بیماری تنفسی مانند سرفه دارند برای تست ویروس کرونا مراجعه کنند و ۲۷ بهمن خبر داد نتیجه تست همه موارد مشکوک تا آن زمان منفی بوده است. البته پیش از او، ۱۶ بهمن علیرضا رئیسی و ۱۹ بهمن سعید نمکی تاکید کردند نتیجه تست همه موارد مشکوک به کرونا منفی بوده است.
این ادعاها البته همه کذب است چون بر اساس سخنان ۲۰ فروردین کیانوش جهانپور، بر اساس پروتکل تشخیصی وزارت بهداشت تا ۳۰ بهمن، تنها نشانههای بالینی و احتمال ابتلا کسانی بررسی میشد که «به چین سفر کرده، یا با مسافران بازگشته از چین یا افراد مثبت ارتباط داشتهاند». این یعنی مقامات بهداشتی ایران برخلاف پروتکل سازمان جهانی بهداشت و تمامی ادعاهای پیشین وزارت بهداشت، همه نشانههای وجود بیماران مبتلا به ویروس کرونا در ایران را عامدانه نادیده گرفتند و هرآنچه در مورد تست افراد مشکوک تا پیش از ۳۰ بهمن گفتند، ادعاهای بیپایه و کذب بوده است.
دروغ چهارم: از همان شروع بیماری تجمعات مذهبی را تعطیل کردیم
سیاست قرنطینه، یکی دیگر از حوزههایی است که مقامات بهداشتی در ارائه آمار در مورد آن تناقضات زیادی مرتکب شدهاند. تناقضاتی که به نظر میرسد ناشی از مخالفت مسئولان دولتی بالادستی با قرنطینه و همزمان تمایل مقامات بهداشتی به حفظ مقام، حتی به قیمت نفی صحبتهای خودشان بوده است.
۴ اسفند، «ایرج حریرچی»، معاون کل وزارت بهداشت گفت اگر لازم باشد شهر آلوده را تعطیل و قرنطینه میکنند اما او یک روز بعد ۵ اسفند گفت موافق قرنطینه نیست و اصلا قرنطینه برای قبل از جنگ جهانی اول است. نظر حریرچی ۲۴ اسفند باز تغییر کرد و اینبار گفت به لحاظ علمی و اجرایی قرنطینه در ایران ممکن نیست. ۱۰ فروردین، حریرچی حرف اصلی را زد و گفت قرنطینه نمیکنند چون حکومت نمیتواند اقلام ضروری زندگی افراد را تامین کند.
علاوه بر حریرچی، سعید نمکی هم ۷ اسفند گفت مخالفت سیاست قرنطینه است و نیازی به آن نیست اما ۹ اسفند یعنی تنها دو روز بعد، حرفش را عوض کرد و گفت اگر لازم شود برخی شهرها را ۱۴ روز قرنطینه خواهند کرد.
اما در پیوند با همین بحث قرنطینه، یکی از عجیبترین دروغها را «محمود واعظی»، رئیس دفتر رئیسجمهور گفته است. محمود واعظی ۱۲ فروردین مدعی شد مرحله اول طرح فاصلهگذاری اجتماعی با تعطیلی مراکز آموزشی، تجمعات مذهبی، فرهنگی و ورزشی و ترغیب مردم به ماندن در خانه، از همان ابتدای ورود بیماری به کشور اجرا شد.
با توجه به زمان اعلام رسمی شناسایی ویروس کرونا یعنی ۳۰ بهمن، ادعای واعظی به کلی دروغ است. مراکز آموزشی در ایران به صورت رسمی از ۱۶ اسفند و اماکن زیارتی و مذهبی از ۲۴ اسفند تعطیل شدند. در مورد ترغیب مردم به خانهنشینی هم واعظی دروغ میگوید چون ۶ اسفند روحانی مردم را تشویق به حضور در جامعه و محل کار کرد و گفت:«از روز شنبه همه روالها بهصورت عادی خواهد بود».
ترامپِ خارج، ترامپِ داخل، کیوان صمیمی