مریم دهکردی - ایران وایر
روز سه‌شنبه ششم خرداد ۱۳۹۹، مقامات قضایی و انتظامی استان گیلان قتل «رومینا اشرفی»، دانش‌آموز ۱۳ ساله تالشی به دست پدرش را تایید کردند.
یک روز پس از تایید قتل رومینا و در هفتمین روز این رویداد تلخ که افکار عمومی را به شدت تحت تاثیر قرار داد، عاقبت «رعنا دشتی»، مادر رومینا در یک مصاحبه اختصاصی با سایت «فراز»، از جرییات روزی که دخترش توسط پدر به قتل رسید، سخن گفت.
او تعریف کرد پیش از حادثه، همسرش بارها رومینا را تهدید به قتل و یا تشویق به خودکشی کرده بود.
مادر رومینا در این گفت‌وگو در حالی‌که بسیار متاثر است، می‌گوید: «یک روز شوهرخاله رومینا آمد و گفت یک نفر می‌خواهد به خواستگاری رومینا بیاید و گفته اگر شما رضایت ندهید، با رومینا فرار می‌کند.»
او می‌گوید وقتی پدر رومینا از فرار او به همراه «بهمن» مطلع شد، با داس و به قصد کشتن هر دو آن‌ها به خانه بهمن رفت اما تا سه روز بعد موفق به پیدا کردن آن‌ها نشدیم.
یک منبع مطلع به «ایران‌وایر» می‌گوید شوهر خاله رومینا با نام «علی حسین رزمی»، عضور شورای حل اختلاف منطقه محل اقامت رومینا بوده و تلاش کرده است به شکلی شرایط را آرام کند. او تحت تاثیر گریه‌های مادر رومینا، می‌خواسته است دخترخواهر همسرش را نزد خانواده خودش ببرد اما وقتی در دادگاه پدر رومینا قول داده که هیچ رفتار نامناسبی با فرزندش نداشته باشد، از این کار صرف نظر کرده است.
مادر رومینا می‌گوید همسرش بارها به او گفته بود به دخترش یاد بدهد خودش را حلق آویز کند اما او حاضر به این کار نشده است.
او در این مصاحبه بارها از مقامات اشد مجازات برای همسرش را می‌خواهد و می‌گوید: «پدرش مرگ موش خرید و به رومینا گفت خودت را بکش، نگذار من تو را بکشم. من قصاص می‌خواهم. دیگر نمی‌توانم به او نگاه کنم. نمی‌توانم او را ببینم.»
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
با رسمی شدن این خبر تلخ، مقامات بلندپایه در ایران یکی پس از دیگری نسبت به این رویداد واکنش نشان دادند. در تازه‌ترین واکنش، همزمان با جلسه هیات دولت، «حسن روحانی»، رییس‌جمهوری ایران ضمن ابراز تاسف از این اتفاق، دستور داد لوایح منع خشونت هرچه سریع‌تر مورد رسیدگی قرار بگیرند.
این دستور در حالی داده شده است که «لایحه تامین امنیت زنان» در ایران بیش از هفت سال است که در انتظار گرفتن تایید از قوه قضاییه مانده است و هر بار به دلایل متفاوت از نوبت رسیدگی خارج می‌شود.
«محمود عباسی»، معاون وزارت دادگستری و دبیر مرجع ملی «کنوانسیون حقوق کودک» نیز وعده مجازات شدید متهم در این حادثه را داده و گفته است: «بدون تردید وظیفه سنگین ما پی‌گیری قضایی موضوع و مجازات شدید عامل این جنایت است.»
مشخص نیست منظور عباسی از مجازات شدید عامل جنایت چیست. چرا که بر اساس ماده ۳۰۱ «قانون مجازات اسلامی»، پدری که فرزندش را بکشد، قصاص نمی‌شود و در صورت محکومیت در دادگاه، تنها به پرداخت دیه و حبس محکوم خواهد شد.
روز سه‌شنبه ششم خرداد، «شهیندخت مولاوردی»، دستیار ویژه رییس‌جمهوری ایران در امور حقوق شهروندی هم خواستار تغییر قانون، رویه قضایی و فرهنگ حاکم شد و در حساب کاربری توییترش نوشت: «رومینا نه اولین قربانی قتل‌های ناموسی است و نه آخرین آن؛ تا زمانی که قانون، رویه قضایی و فرهنگ حاکم و مسلط بر جوامع محلی و جهانی بازدارندگی لازم را نداشته و با تشویق و ترویج آن در خدمت این جنایت بشری باشند!»
«عالیه شکربیگی»، رییس کارگروه خانواده در معاونت زنان ریاست‌جمهوری نیز در واکنش به قتل رومینا اشرفی گفته است: «حقوق شهروندی فقط روی کاغذ ماند و به خانواده‌ها آموزش داده نشد.»
او گفته است قتل‌هایی شبیه به آن‌چه برای رومینا اتفاق افتاد، در بسیاری از موارد راه به رسانه‌ها نمی‌یابند.
«رضا جعفری سدهی»، معاون امور اجتماعی بهزیستی استان گیلان گفته است قتل رومینا نمونه‌ای از نقض آشکار حقوق کودک است و دلیل این اتفاق را فقر آگاهی و وجود باورهای متعصبانه دانسته است.
همزمان با این اظهار نظرها، برخی از چهره‌های سیاسی ایران نسبت به زیر سوال بردن ارزش‌های فرهنگی هشدار داده‌اند. «نظام‌الدین موسوی»، نماینده دوره سازدهم مجلس شورای اسلامی و مدیر سابق خبرگزاری «فارس» گفته است: «برخی جاهلانه یا مغرضانه تلاش دارند پای تعصب دینی پدر را پیش بکشند. در حالی که یکی از مهم‌ترین نهیب‌های قرآن به عصر جاهلیت، مساله دخترکشی است.»
جزییات تازه از قتل رومینا اشرفی
یک پیامک به پدرش فاجعه را رقم زد
بعد از انتشار گزارش قتل فجیع «رومینا اشرفی» دختر دانش‌آموز اهل روستای لمیر از توابع تالش- منطقه حویق، افراد زیادی با «ایران‌وایر» تماس گرفتند و درباره فردی که رومینا به همراه او فرار کرده و بازداشت شده بود، اطلاع‌رسانی کردند.
به گفته یکی از این منابع آگاه، این فرد با نام کوچک «بهمن» فردی بالغ و ۲۸ تا ۳۰ ساله است: «او آدم خوب و خوش‌نامی در منطقه نیست. قبلا با دو دختر دیگر هم کاری مشابه رومینا کرده بود و خانواده‌های دخترها آن‌ها را برگردانده بودند. رومینا و بهمن فقط یک ماه و نیم باهم دوست بودند. رومینا به خواست خودش با او فرار کرد اما بعدازاینکه بازداشت شدند گفته بود قصد ازدواج با او را ندارد و پشیمان شده است.» او می‌پرسد: «آیا این مرد با کودکی زیر سن قانونی وارد رابطه شده نباید تحت پیگرد قانونی باشد؟»
به گفته این فرد مطلع بعد از فرار رومینا با بهمن، پدر رومینا به منزل پدری بهمن رفته و از او سراغ فرزندش را گرفته است: «پدر و مادر این پسر مدت‌هاست باهم اختلاف دارند نه خودشان باهم حرف می‌زنند نه با پسرشان. وقتی پدر رومینا به خانه آن‌ها رفته و سراغ بهمن و رومینا را گرفته پاسخ بسیار توهین‌آمیزی از آن‌ها دریافت کرده که خشم او را از این ماجرا صدچندان کرده است.»
این منبع آگاه ضمن نکوهش خشونتی که از سوی پدر رومینا صورت گرفته، می‌گوید: «پدر رومینا معتاد نبود و مواد هم مصرف نمی‌کرد شاید این حرف‌ها را کسی زده تا بعدا بتواند در دادگاهی که قرار است برگزار شود برای او در مجازات تعزیری تخفیف بگیرد. خانواده پدری رومینا دامدارند. به لحاظ مذهبی هم آدم مومنی است و کربلا هم رفته است.»
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
پیش‌تر منابعی که خبر قتل رومینا را به ایران‌وایر داده بودند احتمال وجود دلایل مذهبی در بروز این قتل را رد کرده بودند. آن‌ها معتقد بودند پدر رومینا به دلیل مصرف مواد روان‌گردان دست به ارتکاب این جرم زده است؛ اما در اطلاعات تازه‌ای که به دست ما رسیده گفته می‌شود خانواده رومینا مسلمان شیعه و خانواده بهمن سنی مذهب بوده‌اند و بخشی از مخالفت‌ها در این ماجرا ریشه‌های مذهبی داشته و به همین مسئله بازمی‌گردد.
«تی‌وی‌پلاس» در مصاحبه‌ای با بهمن از قول او نوشته است که دلیل اصلی مخالفت پدر رومینا با او اختلاف بر سر مذهب بوده است. او که در این مصاحبه فردی ۳۵ ساله معرفی شده، گفته است: «کسی را برای خواستگاری از رومینا فرستاده بودم اما ازآنجایی‌که مذهب ما یکی نبود، مخالفت کردند. به همین خاطر هم دختر به من گفت که پدرم رضایت نمی‌دهد و باید فراری‌اش بدهم. همین شد که باهم فرار کردیم و پنج روزی ناپدید شدیم. بعد از این ماجرا بود که پدرش در پاسگاه حویق از من به جرم آدم‌ربایی شکایت کرد.»
او گفته از سوی پدر رومینا به «بی‌هوش کردن رومینا» و «دزدیدن طلاهای او» متهم شده است.
بهمن می‌گوید برخی وابستگان واسطه شده بودند تا این دو نفر به عقد هم دربیایند و مساله ختم شود اما پدر رومینا با پلیس به مراسم می‌آید و مانع جاری شدن صیغه عقد آن‌ها می‌شود.
یکی از منابع آگاهی که با ایران‌وایر تماس گرفته است بعد از بازداشت رومینا و بهمن، آن‌ها می‌گویند که قصد ازدواج داشته‌اند. پدر رومینا او را تهدید می‌کند که اگر به خانه برگردد آسیبی به او نخواهد رسید اما اگر با بهمن بماند هر جا که این دو را باهم ببیند رومینا را خواهد کشت. رومینا به خانواده‌اش تحویل داده می‌شود و بهمن در بازداشتگاه می‌ماند.
اینکه به چه شکل بهمن از بازداشتگاه آزاد شده مورد سوال است. عده‌ای می‌گویند کلانتری در ازای دریافت یک‌میلیون تومان پول او را رها کرده و برخی هم می‌گویند این مبلغ وجه‌الضمان یا قرار وثیقه او برای آزادی تا زمان برگزاری دادگاه بوده است.
منبع آگاهی که با ایران‌وایر گفتگو کرده است می‌گوید: «شواهد نشان می‌‌دهد بعدازاینکه رومینا به خانه برگشته جو حاکم بر خانواده و خانه آرام بوده و پدر و مادر بر خود مسلط بوده‌اند چراکه دختر به خواب رفته و مادر خانواده برای شست‌وشوی لباس‌ها به حمام می‌رود. در همین فاصله از سوی بهمن پیامک، تصویر یا ویدیویی به پدر رومینا ارسال می‌شود. محتوای این پیامک هرچه بوده باعث خشم و جنون آنی پدر شده است. او در حمام را از پشت به روی مادر قفل کرده و کودک بیچاره را در خواب به قتل می‌رساند.»
یکی از اهالی آن منطقه برای ایران‌وایر نوشته که بهمن یکسری عکس و فیلم نامناسب از رومینا داشته که آن‌ها را به پدر رومینا می‌فرستاده و او را تهدید به آبروریزی می‌کرده است.
یکی از دیگر از افراد مطلع از قتل رومینا به ایران‌وایر می‌گوید: «رومینا یک برادر کوچک‌تر هم دارد. مادر و برادرش از خانه پدری او رفته‌اند. مادرش بی‌قرار است. می‌خواهد از پدر رومینا جدا شود و فقط مجازات او را از قانون می‌خواهد.»
مطابق قانون مجازات اسلامی قتل رومینا توسط پدرش مشمول مجازات مرسوم قتل عمد یعنی «قصاص» نخواهد بود. چراکه ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی می‌گوید «پدر یا جد پدری كه فرزند خود را بكشد قصاص نمی‌شود و تنها به پرداخت دیه قتل به ورثه مقتول و تعزیر محكوم خواهد شد.»
یکی از کاربران توییتر با نام کاربری سیما که به نظر می‌رسد به شرایط قومی و منطقه‌ای تالش آشناست در رشته توییتی در صفحه شخصی‌اش نوشته است: «من در مورد مناطق دیگر کشور نظر نمی‌دهم اما بعید می‌دانم در تالش کسی قاتل یک پرونده قتل ناموسی را ستایش کند. از گذشته، دخترهای زیادی در مسایل عشقی عاملیت داشتند و (خوب یا بد) از نوعی راه‌حل سنتی برای اعمال‌نظرشان استفاده می‌کردند اما چنین قتلی تا جایی که می‌دانم در این منطقه کم‌سابقه است.»
انتشار تصویر آگهی ترحیم رومینا در فضای مجازی نیز واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشته است. نام پدر، پدربزرگ، برادر و عموهای رومینا در آگهی ترحیم ذکر شده است .بسیاری از کاربران با اشاره به این که نام پدر رومینا در صدر آگهی ترحیم قرار گرفته در حالی که او دختر نوجوان را به طرز فجیعی به قتل رسانده به موضوع مردسالاری و ادعای مالکیت مردان روی زنان و حمایت از آن‌ها در قوانین جمهوری اسلامی اشاره کرده‌اند رضا شکرالهی در توییتر اما به جمله دیگری در متن آگهی ترحیم توجه کرده است. در انتهای اعلامیه با رنگ قرمز نوشته شده: «ضمنا مجلس زنانه نیز همزمان و در همان مکان برگزار خواهد شد.» شکرالهی نوشته: «کلیدی‌ترین و گویاترین کلمه‌ی این اعلامیه همان «ضمناً» است که پای متن آمده. زن در کلیتِ جمهوری اسلامی و نیز بخش‌های گسترده‌ای از جامعه‌ی اسلامی، حضور و وجود و شخصیتش «ضمنی» است. و تا چنین است، #رومینا_اشرفی ها همچنان کشته یا قربانی خواهند شد.»
