برخی از کسانی که گذارشان به بازداشتگاه‌های امنیتی افتاده باشد، طبعاً می‌دانند که هدف اول بازجویان، تواب‌سازی از بعضی متهمان است، اما اگر توبه را امری ارادی و مربوط به پی بردن صادقانۀ فرد به اشتباه و خطای خویش در فضایی آزاد تعریف کنیم، طبعاً اعتراف و عذرخواهی فرد در شرایط بستۀ زندان و بدون ارتباط با فضای بیرون و دریافت هرگونه اطلاعات ضرور، نامش هر چه باشد قطعاً "توبه" در مفهوم مذهبی آن نیست!

تجربۀ من از بحث "توبه" در زندان بی‌نهایت تلخ است و متأسفانه در هر دو موردِ بازداشت نیز این موضوع هدف اصلی بازجویان قرار گرفت. مکانیسم کار هم ساده است! ابتدا "کاپ بد" وارد عمل می‌شود و به قول مدیر مسئول کیهان شیر- نسکافۀ متهم را قطع می‌کند! پس از مدتی "کاپ خوب" از در ملاطفت و گفتگو بر می‌آید و هرگونه سرسختی و مقاومت را با اشاره به ارجاع دوبارۀ امر بازجویی به کاپ بد، پاسخ می‌دهد!

تا پیش از وقایع سال 88 متهمان اصطلاحاً "تواب" را از زندان رها می‌کردند، اما در آن سال، تعدادی از متهمان به رغم اظهار توبه، حکم‌های طولانی گرفتند و بعضاً آن را تا آخر هم کشیدند.

به این ترتیب، اثرِ معاف شدن از مجازات بر اثر توبه نیز عملاً از دست رفت و شاید به همین علت نیز اقدام به تواب‌سازی از آن پس ظاهراً مقدای کمرنگ شد.

حال با چنین سابقه‌ای، از آقای اژه‌ای باید پرسید که منظور دقیق وی از گشودن باب تازه‌ای از توبه در کار زندانیان چیست؟ آیا منظورش زندانیان عادی است؟ یا زندانیان سیاسی و عقیدتی؟ و بعد با کدام شیوه؟ همان شیوۀ مألوف؟ یا شیوۀ تازه‌ای در نظر است؟