دویچه وله - شورای حکام از ایران خواست که بیدرنگ با آژانس همکاری کامل نشان دهد و دسترسی آژانس را به تمام سایتهای هستهای فراهم کند. روز گذشته چین با تلاش آژانس مبنی بر تصویب قطعنامهای در محکوم کردن ایران مخالفت کرده بود.
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شامل نمایندگان ۳۵ کشور، روز جمعه (۱۹ ژوئن) با تصویب قطعنامهای از ایران خواست که بیدرنگ با آژانس همکاری کامل نشان دهد و امکان دسترسی آژانس به تمام سایتهای هستهای را فراهم کند.
به نظر کارشناسان آژانس، دولت ایران از دسترسی این نهاد بینالمللی به دو سایت اتمی جلوگیری کرده است. به نظر این کارشناسان، در دو سایت یادشده فعالیتهایی "اعلام نشده"، احتمالا در جهت تولید سلاح هستهای، انجام گرفته است.
این اولین قطعنامه آژانس اتمی علیه ایران از سال ۲۰۱۲ است. منابع دیپلماتیک میگویند قطعنامه پیشنهادی که از سوی سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان تهیه شده بود، با ۲۵ رأی موافق، ۲ رأی مخالف (روسیه و چین) و ۷ رأی ممتنع تصویب شده است.
شورای حکام روز قبل (پنجشنبه ۱۸ ژوئن) تلاش کرده بود در نشستی مجازی، علیه ایران قطعنامه صادر کند، اما این امر با مخالفت جمهوری خلق چین روبرو شد و ناکام ماند.
نشست مجازی شورای حکام
قطعنامهای علیه ایران که کشورهای فرانسه، آلمان و بریتانیا روز پنجشنبه ۲۹ خرداد به نشست مجازی شورای حکام ارائه دادند، به خاطر مخالفت چین تصویب نشد؛ به همین دلیل شورای حکام تصمیم گرفت روز جمعه ۳۰ خرداد نشستی حضوری برگزار کند.
سهکشور بریتانیا، فرانسه و آلمان روز ۱۶ ژوئن با طرح پیشنویس قطعنامهای توبیخی، از عدم همکاری کامل جمهوری اسلامی ایران با آژانس اتمی انتقاد کرده بودند. یکی از محورهای طرح شده در این پیشنویس، اجازه بازرسی و بازدید از دو سایت در ایران بوده است که فعالیت آنها به گذشته دورتر و بسیار قبل از عقد برجام برمیگردد، اما احتمال میرود که اطلاعاتی مربوط به فعالیتهای بالقوه ایران در اوایل دهه ۲۰۰۰ در پیوند با توسعه سلاحهای هستهای را در اختیار بازرسان قرار دهند.
به گزارش رویترز روسیه، از متحدان ایران، به هیئت مدیره آژانس گفته است که نیازی به تصویب قطعنامه علیه ایران نیست. اما چین با تصویب این قطعنامه مخالفت صریح کرده و آن را اقدامی "غیر مسئولانه" دانسته است. به گفته چین برخی از کشورها "خطر" چنین اقدامی را "انکار" میکنند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تازهترین گزارش خود "نگرانی جدی" خود را از ممانعت ایران برای دسترسی به چند سایت هستهای مورد تردید اعلام کرده است. آژانس انرژی اتمی، به دست آوردن اطلاعاتی در این مورد را لازم میداند و معتقد است که ممکن است در آنها از فعالیتهای غیرمجاز هستهای ایران اثری باشد.
به گزارش رویترز اگر این قطعنامه تصویب شود، باعث فشار بر ایران خواهد شد تا به بازرسان آژانس اجازه دهد که دو سایت یادشده را بازرسی کنند.
سرویسهای اطلاعاتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ایالات متحده معتقدند که ایران تا سال ۲۰۰۳ یک برنامه تسلیحات هستهای داشته است.
چین در واکنش میگوید تصویب قطعنامه سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا میتواند سرانجام منجر به اقدام شورای امنیت سازمان ملل و "خاتمه نهایی" برجام شود.