ایران اینترنشنال - نیویورک‌تایمز از قول یک عضو سپاه پاسداران و یک مقام اطلاعاتی در خاورمیانه نوشت که انفجار رخ داده در تاسیسات هسته‌ای نطنز از طریق انتقال بمب به داخل این مجموعه انجام شده و اسرائیل پشت آن بوده است.
در گزارش نیویورک تایمز از قول یک عضو سپاه پاسداران که خواسته ناشناس بماند، آمده «در حالی که تحلیلگران احتمال می‌دهند انفجار در تاسیسات هسته‌ای نطنز بر اثر اصابت موشک کروز یا حمله هواپیمای بدون سرنشین رخ داده، آنها این احتمال را می‌دهند که فردی بمب را به داخل ساختمان منتقل کرده است.»
این عضو سپاه پاسداران البته گفته که هنوز مشخص نیست که این کار چگونه انجام شده است اما این حمله سبب ایجاد حفره امنیتی در تاسیسات هسته‌ای نطنز شده است.
نیویورک تایمز همچنین به نقل از یک مقام اطلاعاتی در خاورمیانه نوشت که اسرائیل پشت انفجار روز پنج‌شنبه تاسیسات هسته‌ای نطنز با استفاده از یک بمب قدرتمند بوده است.
این مقام اطلاعاتی که در گزارش نیویورک تایمز به هویت او اشاره نشده همچنین گفته که انفجار نطنز با دیگر حوادث اخیر در ایران ارتباطی ندارد.
مقام‌های ایران: انفجار تاسیسات هسته‌ای نطنز راهبردی بود و در محل ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته رخ داد
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، تایید کرد که انفجار نطنز در سوله ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته رخ داده است و ابعاد آن در حدی است که تجهیزات آن دیگر قابل استفاده نیست و ممکن است در میان مدت در کار سازمان انرژی اتمی وقفه ایجاد کند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «خوشبختانه ما در مرحله اول متوجه شدیم که این حادثه تلفات جانی نداشته اما خسارت‌های مالی قابل توجه بود» و « همانطور که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد، الان مراجع امنیتی کشور می‌دانند که علت حادثه چیست اما بنا به ملاحظات امنیتی فعلا بنا ندارند در این باره صحبت کنند.»
همزمان سایت نور نیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی و خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، با انتشار یادداشتی که به نظر می‌رسد بازتاب نظرات مقام‌های دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی است، درباره اینکه «چرا اعلام چیستی حادثه نطنز به آینده موکول شد»، تاکید کردند که آنچه پنج‌شنبه گذشته در سایت هسته‌ای نطنز رخ داد صرف نظر از میزان خسارت، واجد «اهمیت راهبردی» است و بررسی عوامل وقوع و «اتخاذ تمهیدات ضروری» برای جلوگیری از تکرار رخدادهای مشابه نیز از قاعده «تصمیمات راهبردی» پیروی می‌کند.
در این یادداشت تاکید شده است که «تصمیم ایران برای موکول کردن اعلام چیستی این رخداد به آینده را باید از نقطه نظر زمان مورد نیاز برای اتخاذ تصمیمات راهبردی مورد توجه و ارزیابی قرار داد.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران عصر یک‌شنبه پانزدهم تیر ماه محل انفجار در تاسیسات هسته‌ای نطنز را سوله‌ای توصیف کرد که قرار بود در آن «نمونه‌های بیشتری از ماشین‌های سانتریفیوژ پیشرفته تولید شود»، اما گفت: «تجهیزاتی که در این سالن وجود داشت، تجهیزات اندازه‌گیری و ابزارهای دقیق بودند که در اثر این حادثه بخشی از آن از بین رفته و بخش دیگری نیز خسارت دیدند و به دلیل نوع تجهیزات حتی اگر حادثه ابعاد کوچکتری نیز داشت دیگر قابل استفاده نیستند.»
کمالوندی افزود که در موضوع حادثه، اولین هدف این بود که اطمینان حاصل کنیم که تلفات جانی نداشته باشیم بعد از آن عامل حادثه را بدانیم و ببینیم که چه میزان خسارت دیده‌ایم و در نهایت چطور این مجموعه را بازسازی و خسارت‌های وارده را جبران کنیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در خصوص مشخصات سوله‌ای که انفجار در آن رخ داد، گفت که «ساخت این سوله از سال ۹۲ شروع شده بود و نظر علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران، این بود که برای کارهای نهایی ماشین‌های پیشرفته و مونتاژ این ماشین‌ها راه اندازی و تجهیز شود.»
او افزود که این سوله در حال تکمیل بود که در سال ۹۴ ساخت به دلیل بحث برجام کاملا تکمیل نشد اما بعد از خروج آمریکا از برجام و دو روز بعد از دستور رهبر جمهوری اسلامی به سازمان انرژی اتمی مبنی بر ایجاد زمینه لازم برای تولید ۱۹۰ هزار سو، در روز ۱۶ خرداد ۱۳۹۷ با حضور خبرنگاران این مجموعه افتتاح شد.
کمالوندی پیشتر گفته بود سوله‌ای که منفجر شده در حال ساخت بود، اما روز یک‌شنبه گفت که این مجموعه به دلیل محدودیت‌های برجامی «با ظرفیت کامل کار نمی‌کرد در عین حال تکمیل هر چه بیشتر سالن مد نظر بود که تا روز حادثه نیز در دست اقدام بود.»
او درباره دلیل وقوع این انفجار، گفت که پس از انفجار بررسی‌های اولیه آغاز شده و در این بررسی‌های امنیتی، بخش مهمی از امور از سوی شورای عالی امنیت ملی مدیریت می‌شود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران از یک سو گفت که «این حادثه هیچ وقفه و خللی در کار غنی‌سازی ایران ایجاد نمی‌کند»، اما همزمان افزود که «ممکن است این حادثه در برنامه میان مدت توسعه و تولید ماشین‌های پیشرفته کندی‌هایی ایجاد کند که با تلاش شبانه روزی و کار جهادی همکاران سازمان این کندی را جبران می‌کنیم.»
او ابعاد انفجار در تاسیسات هسته‌ای نطنز را در حدی دانست که «در میان مدت ممکن است کندی و یا وقفه‌ای در کار سازمان انرژی اتمی ایران ایجاد کند»، و البته گفت که «حتما با کار شبانه روزی و حمایت بخش‌های مختلف و تخصیص بودجه و امکانات و حمایت‌های سیاسی همه تلاش‌مان را خواهیم کرد که این وقفه را جبران کنیم.»
به گفته سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، علی‌اکبر صالحی رییس این سازمان در همان روز حادثه به کارشناسان و مدیران سازمان اعلام کرد که کار بازسازی سالن می‌بایست هرچه زودتر شروع شود.
کمالوندی با بیان اینکه تصمیمات لازم برای بازسازی سوله آسیب دیده نطنز اتخاذ شده و قرار است سوله بزرگتر و با تجهیزات پیشرفته‌تری در این مجتمع احداث شود، به ملاحظات امنیتی در این باره اشاره کرد و گفت که البته هنوز این بحث وجود دارد که آیا سوله در همان نقطه فعلی ساخته شود یا با در نظر گرفتن ملاحظات پدافندی در محل مناسب دیگری انجام شود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران همچنین گفت که «در زمینه بازسازی سوله خسارت دیده باید دو فرایند ایجاد تاسیسات و تامین تجهیزات به موازات و درعرض هم در دستور کار قرار گیرد و همزمان با احداث تاسیسات باید تامین تجهیزات را هم پیگیری و ابعاد کار را گسترده‌تر کنیم.»
طعنه تند کیهان به ظریف
