سابقه انفجار در غرب تهران

البته انفجار در غرب تهران سابقه‌دار است. در ۲۱ آبان‌ماه ۱۳۹۰ نیز دو انفجار مهیب در یک پادگان نظامی در غرب پایتخت، علاوه بر ‌تهران، کرج و شهرهای اطراف را به لرزه درآورده بود. حسین گروسی، نماینده وقت مردم شهریار و شهر قدس در مجلس شورای اسلامی در این مورد گفته بود: «انفجار امروز در پادگان نظامی در روستای بیدگنه از توابع شهرستان ملارد در نزدیکی شهریار اتفاق افتاده است که در آن بخش چشمگیری از زاغه مهمات منفجر شده است.»

روابط عمومی کل سپاه نیز گزارش داده بود: « انفجاری در یکی از زاغه های نگهداری مهمات متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حوالی تهران رخ داد.» رمضان شریف، مسئول روابط عمومی سپاه پاسداران با اعلام کشته شدن ۲۷ نفر (بعدا این خبر تصحیح و تعداد کشته شدگان ۱۷ نفر اعلام شد) بر اثر آنچه که او آن را جابه‌جایی مهمات در یکی از پادگان‌های سپاه در اطراف تهران خواند، ادعا کرد: «این انفجار ربطی به آزمایش هسته‌ای که برخی از رسانه‌های بیگانه آن‌را مطرح کرده‌اند، ندارد.»

رییس كمیته امنیت داخلی كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز انفجار مهمات را عامل صدای مهیب شنیده شده در غرب تهران عنوان كرده و گفته بود: «انفجار در پادگان امیرالمومنین شهرستان ملارد رخ داده است.»

در آن زمان نیز باوجود اینکه گمانه‌زنی‌هایی در مورد خرابکاری و نقش احتمالی اسرائیل مطرح بود، مقامات تهران مانند امروز از تایید سناریوی «خرابکاری» خودداری کردند. اسماعیل کوثری نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به بررسی انفجار پادگان نظامی در روستای بیدگنه در نشست ۲۲ آبان ۱۳۹۰ در نشست این کمیسیون گفت: «برخی شایعات درباره خرابکاری در این حادثه منتفی است و چنین خبری صحت ندارد و تکذیب می‌شود.»

با این حال هشت سال بعد سریال «گاندو» که با همکاری نزدیک وزارت اطلاعات و موسسه آوینی تولید شد، ادعای خرابکاری و احتمال دست‌داشتن موساد در انفجار بیدگنه را تایید کرد. در یکی از سکانس‌های این سریال مامور امنیتی می‌گوید: «در انفجار بیدگنه ابتدا ما فکر می‌کردیم انفجار یک سانحه بوده، اما دو سال بعد در اسنادی که ویکی‌لیکس منتشر کرد، مشخص شد جاسوسی که با نام "رحمت والی" به عنوان کارمند به این پایگاه وارد شده بود این عملیات تروریستی را به دستور آمریکایی‌ها و موساد و همکاری گروهک مجاهدین خلق انجام داده است.»

انفجارهای سریالی آخر هفته‌ها

در مورد انفجارهایی که در هفته‌های اخیر در برخی شهرهای ایران و پایتخت اتفاق افتاده، علت‌هایی مانند انفجار گاز صنعتی، انفجار کپسول‌های اکسیژن و انفجار ترانس از سوی برخی مقامات جمهوری اسلامی اعلام شد. علت انفجار هفته گذشته در تاسیسات غنی‌سازی نطنز نیز بنابر مصلحت‌اندیشی شورای عالی امنیت ملی فعلا علنی نشده است.

جمعه، ششم تیرماه ساعت ۰۲:۱۲ دقیقه بامداد، خبرگزاری مهر خبری تحت عنوان «صدای مهیب در شرق تهران» را روی خروجی خود قرار داد. ساعاتی بعد علت مشاهده نور نارنجی و به گوش رسیدن صدای انفجار در شرق تهران، «انفجار گاز صنعتی در منطقه عمومی پارچین» اعلام شد. یک روز بعد تصاویر ماهواره‌ای نشان داد این انفجار که بسیار وسیع بود در منطقه خجیر اتفاق افتاده که گمان می‌رود تاسیسات موشک‌سازی در آن قرار دارد.

ظهر پنجشنبه ۱۲ تیرماه، خبر «حادثه» در نطنز به نقل از بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در خبرگزاری مهر منتشر شد. در ساعات بعد روشن شد که حدود ساعت ۲ بامداد پنجشنبه انفجاری وسیع در سوله مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات غنی‌سازی نطنز اتفاق افتاده است. شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی تا امروز از توضیح دلایل این انفجار به دلیل آنچه که آن را ملاحظات امنیتی خوانده، خودداری کرده است.

امروز (جمعه) بیستم تیرماه نیز خبر «شنیده شدن صدای انفجار در غرب تهران» حدود ساعت ۲ بامداد روی خروجی خبرگزاری مهر قرار گرفته است.

انفجار به وقت ۲ بامداد

در هر سه مورد انفجارهایی که در سه آخر هفته اخیر رخ داده، ساعت وقوع حادثه حدود ۲ بامداد بوده است.

این انفجارها در بازه زمانی مشابه و ساعت مشخص، این گمانه‌زنی را پدید می‌آورد که دلایلی فراتر از «حادثه» یا «اتفاق» در وقوع آنها نقش داشته‌اند. روند سریالی انفجار در تهران، اهواز و نطنز بدون تلفات انسانی به گونه‌ای است که عامل یا عاملان آن قصد دارند پیامی را برای مقامات تهران ارسال کنند. در دو هفته اخیر انفجارهای دیگری نیز در تهران اتفاق افتاده که تلفات انسانی بر جا گذاشته از جمله انفجار در شمال تهران در کلینیک سینا اطهر با ۱۹ کشته و انفجار در جنوب تهران، «سایپا پرس» که دو کشته بر جای گذاشت.

برخی ناظران بین‌المللی از احتمال دست داشتن کشورهایی مانند اسرائیل و آمریکا یا همکاری مشترک سازمان‌های اطلاعاتی کشورهای غربی در انفجارهای اخیر در ایران سخن می‌گویند.

با این حال هنوز هیچ یک از مقامات اسرائیل یا کشورهای غربی این خبرها را تایید نکرده‌اند.

از سوی دیگر مقامات رسمی در تهران به وضوح از نشانه رفتن انگشت اتهام به سوی اسرائیل و آمریکا خودداری می‌کنند. موضع تهران در برابر این انفجارها مشابه موضعی است که در مقابل شدت گرفتن حمله‌های اسرائیل علیه منافع جمهوری اسلامی در سوریه در یک سال اخیر اتخاد کرده است: محافظه‌کاری و سکوت .

عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران اخیرا گفته بود که با توجه به احتمال ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت، تهران باید هوشمندانه عمل کند تا ماه‌های باقی‌مانده تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا (آبان‌ماه) را پشت سر بگذارد.

در حال حاضر قطعنامه تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل در گردش است و آمریکا که این قطعنامه را پیشنهاد داده، از فعال شدن مکانسیم ماشه در صورت مخالفت چین و روسیه با تمدید تحریم‌ها سخن می‌گوید. فعال شدن این مکانیسم می‌توان در مدت ۶۵ روز همه تحریم‌های سازمان ملل را دوباره علیه ایران برقرار کند.

هرگونه اشاره صریح به نقش اقدامات خرابکارانه در انفجارهای سریالی در ایران، به معنی این معنی است که تهران خود را در موقعیت اقدام متقابل قرار می‌دهد و این اقدام در شرایط کنونی پیامدهایی مانند تصویب فوری قطعنامه تمدید تحریم‌های تسلیحاتی در شورای امنیت و یا فعال شدن مکانیسم ماشه خواهد بود.