سایت العربیه - تحلیلگر سیاسی ایران در واکنش به قرارداد 25 ساله ایران و چین که مفاد آن هنوز توسط مقامات ایران اعلام نشده، تاکید کرد که برخلاف مسئولان، بسیاری از اقشار و لایههای تحصیلکرده جامعه ایران، هیچ حسن ظنی نسبت به پکن و مسکو ندارند و به آنها بیاعتمادند.
صادق زیباکلام، جمعه 10 ژوئیه 2020 در صفحه اینستاگرام خود، با اشاره به حساسیتها نسبت به قرارداد 25 ساله ایران و چین نوشت: «چندین دلیل برای حساسیتها وجود دارد، اولین و مهمترین آنها بیاعتمادی به مسئولان میباشد».
به گفته او آنقدر سطح اعتماد عمومی نسبت به مسئولین در جامعه ایران سقوط کرده که اگر مسئولین وسط روز بگویند روز است، بسیاری حتی آن را هم باور نخواهند کرد.
زیباکلام دومین دلیل حساسیتها به قرارداد مذکور را دفاع مسئولین از آن عنوان کرد و با اشاره به دفاع عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران که «چون واشنگتن با آن مخالفت کرده، پس حتما توافق با چین به نفع ایران است»، تاکید کرد که «استدلال ضعیفتر و بیپایه و اساستر از این نمیتوان سراغ گرفت».
او موسوی را هنوز در فضای سالهای نخست انقلاب دانست که بسیاری از ایرانیان آمریکا را دشمن قسمخورده ایران تصور میکردند و مخالفت این کشور را حجتی بر درستی و حقانیت هر سیاستی میگرفتند.
این در حالی است که محمود احمدینژاد، رئیس جمهور پیشین ایران و عضو کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام در سخنانی انتقادی گفت: «شنیدهایم که در حال مذاکره هستند و میخواهند یک قرارداد جدید 25 ساله با یک کشور خارجی منعقد کنند و هیچکس هم خبر ندارد».
سایت دولت بهار، نزدیک به احمدینژاد، از قول او در دیدار با جمعی از مردم استان گیلان نوشت: «هر قراردادی که مخفیانه و بدون در نظر گرفتن خواست و اراده ملت ایران با طرفهای خارجی منعقد شود و برخلاف منافع کشور و ملت باشد، معتبر نیست و ملت ایران آن را به رسمیت نخواهد شناخت».
پس از این سخنان بود که حساسیتها به قرارداد 25 ساله ایران و چین و برخی گمانهزنیها درباره اعطای امتیازات به دو کشور خارجی افزایش یافته است.
زیباکلام در ادامه بیان کرد: «به بسیاری از دولتمردانمان از جمله آقای عباسی میبایستی گفت که جامعه ایران مدتهاست از این باور که آمریکا لزوما دشمن ایران عبور کرده است».
عباس موسوی، پیش از این، این قرارداد را «افتخارآمیز» و «به نفع منافع دو کشور» خوانده بود و عنوان کرد که «این سند ابعاد مختلف سیاسی و اقتصادی را دربرمیگیرد و احتمالا در آینده و پس از تصویب نهایی میتواند به طور کامل منتشر شود».
زیباکلام همچنین از مسئولان خواست که اگر توافق با چین به نفع ایران است، آن را نشان دهند و صرف استناد کردن به اینکه «چون آمریکا مخالفت کرده پس به نفع ایران است»، کافی نیست.
استاد علوم سیاسی دانشگاههای ایران، با بیان اینکه برخلاف مسئولان که سرسپرده و مرید پکن و مسکو شدهاند، بسیاری از اقشار و لایههای تحصلیکرده جامعه ایران هیچ حسن ظنی نسبت به آنها ندارند و به هر دوی آنها بیاعتمادند.
او در ادامه توضیح داد که حمایت زبانی از ایران به کنار، هر دو قدرت در مواردی که آمریکا در اخذ تصمیمی علیه ایران جدی بوده، بی سر و صدا با واشنگتن همراهی کردهاند.
زیباکلام تاکید کرد که مسکو و پکن میبایستی به دنبال منافع ملی خودشان باشند و نه حمایت از ایران به هر قیمتی. اما مسئولیان ایران این استدلال ساده را در مورد اروپاییها نمیپذیرند و از آنان برخلاف روسیه و چین توقع دارند منافع ملیشان را قربانی حمایت از ایران نمایند.
گفتنی است، 23 ژوئن هیأت دولت ایران به ریاست حسن روحانی، پیشنویس نهایی برنامه 25 ساله همکاریهای جامع ایران و چین را بررسی و تأیید کرده بود.
در سایت دفتر هیات دولت ایران پس از تایید این پیش نویس آمده است: «در پی بحث و بررسی پیرامون برنامه همکاری جامع 25 ساله ایران و چین، وزارت امور خارجه مأموریت یافت که طی مذاکرات نهایی با طرف چینی، بر اساس منافع متقابل بلندمدت، این برنامه را به امضای طرفین برساند».