آقای رئیسجمهور! شما به عنوان فرمانده کل ستاد مقابله با کرونا مسئول جان مردم هستید. کاملاً روشن است که تصمیمات جدید ستاد، دقیقاً همان بلائی را به جانها خواهد انداخت که لغو محدودیتهای کرونائی با خود آورده است. به این واقعیت تلخ فکر کنید که با این تصمیمات، پائیز سیاهی در انتظار کشور ما خواهد بود. لطفاً تعارف با این و آن را کنار بگذارید و با ایجاد محدودیتهای لازم بهویژه در زمینه تجمعات، کاری کنید که پائیز آینده مثل تمام پائیزها رنگارنگ و پر از خاطرههای شیرین برای مردم ایران باشد.
*****
کرونا تنها یک بیماری مسری نیست. حالا به باور بسیاری ناظران و تحلیلگران این ویروس مهلک که به سختی با چشمان مسلح قابل رویت است نه فقط سازوکار درمانی و نظام سلامت عالم بشریت را تحت تاثیر خود قرار داده بلکه در ابعاد مختلف زندگانی بشر از کار و اقتصاد تا فرهنگ و هنر، از ورزش و صنعت سرگرمی تا گردشگری و مهاجرت، از سیاست و روابط کشورها تا جامعه و ارتباط آدمها و خلاصه از هر آنچه فکرش را بکنید تا هر آنچه در مخیلهتان هم نمیگنجد درگیر کووید ۱۹ و کروناست.
ویروسی که کمی پیش از فرا رسیدن اسفند ۹۸ اولین قربانیان ایرانیاش را در شهر مذهبی قم دستچین کرد و بعد چنان به سرعت سراسر ایرانزمین را فرا گرفت که نوروز ۹۹ شبیه به نوروز هیچ کدام از سالهایی که انسان ایرانی در خاطر دارد، نبود. بعد آن هم که بنا به آن ضربالمثل معروف پارسی، «سالی که نکوست، از بهارش پیداست» کرونا همه جا و در تمامی شوون زندگی ایرانی اثر گذاشت و تمامی رویدادها و مراسم این مدت شبیه به زندگی روزمره ایرانیان، یا از اساس متوقف یا متفاوت از همیشه برگزار شد.
به نوشته روزنامه اعتماد، این مدت یک ماه کامل رمضان و عید فطرش، مراسم اعتکاف و دهها مراسم نماز جمعه و رویداد مذهبی مشابه نیز شبیه به بسیاری از رویدادهای دیگر فرهنگی، ورزشی و حتی مراسم سیاسی و ملی، یا از اساس لغو شد، یا اگر چنین نشد تحت شرایطی خاص و با رعایت پروتکلهای پیچیده و بعضا دست و پا گیر بهداشتی برگزار شد.
حالا در آستانه یکی دیگر از این مراسم مهم مذهبی که بهویژه برای جمعیت چند ده میلیونی شیعیان ایرانی از اهمیتی ویژه برخوردار است، رییسجمهوری از برگزاری مراسم با نگاهی متفاوت این چند ماه کرونایی سخن گفته آن هم باوجود اینکه شرایط همچنان کرونایی است و آمار و ارقام مبتلایان و کشتهشدگان بالاتر از همیشه و شرایط شیوع این ویروس ناخوانده در ایران حتی از روزهای سخت اسفندماه ۹۸ و فروردینماه ۹۹ نیز وخیمتر است. حسن روحانی، اما دیروز در نشست ستاد ملی مقابله با کرونا با تاکید بر رعایت پروتکلهای بهداشتی عنوان کرد که همه جا باید عزاداری امام حسین (ع) برگزار شود؛ چه در شهر، چه در روستا و چه در جایی که قرمز است یا سفید.
رییسجمهوری در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا ضمن اشاره به وام برای کسبوکارهای آسیبدیده از شرایط کرونایی تصریح کرد: «ما در دولت هر چه به فکرمان میرسد را انجام میدهیم و تمام تلاش خود را در این زمینه کردهایم. درباره وضعیت مسکن هم دو مصوبه داشتیم که آخرینش اعطای وام به مستاجران بود.» به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نهاد ریاستجمهوری، او با یادآوری آنچه به عنوان دوگانه «نان و جان» مطرح و ملت نشان داد هر دو را با هم میخواهد، اضافه کرد: «الان هم برخی میگویند، عزاداری یا سلامت؟ پاسخ این است که هر دو. هم عزای امام حسین (ع) باشد و هم تاکید بر سلامتی.» او تاکید کرد که «همه جا باید عزاداری امام حسین (ع) برگزار شود، چه در شهر، چه در روستا و چه در جایی که قرمز یا سفید است. اما زمان عزاداری و وجود ماسک و مواد ضدعفونیکننده و یک فضای باز و فاصلهگذاری هم لازم است.» او از لزوم کنترل زمان عزاداری سخن گفت و تاکید کرد که این زمان به جای یکدهه میتواند ۴ یا ۵ روز باشد. روحانی در پایان نسبت به ایجاد فاصله میان علم و دین هشدار داد و گفت: «ما میخواهیم هم عزاداری کنیم، هم عزادار امام حسین (ع) را مبتلا نکنیم.»
مسیح مهاجری در واکنش به اظهارات رئیس جمهور در روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: اگر جمع کردن میان عزاداریهای محرم و رعایت پروتکلهای بهداشتی امکانپذیر باشد، این تصمیم را باید ستود، ولی متأسفانه چنین چیزی امکانپذیر نیست. این واقعیت را تجربه دو سه ماه گذشته در زمینه برگزاری عروسیها، مجالس ختم، مسافرتها، حضور در مساجد، نمازهای جمعه، رستورانها، تالارها، سفرهای درونشهری و برونشهری با مترو، اتوبوس و هواپیما، رفع محدودیت از پاساژها، بازارها و... به اثبات رسانده است. اینکه مهار کرونا بعد از موفقیتهای اولیه از کنترل ستاد ملی مقابله با کرونا خارج شد و مرگ و میرهای روزانه از 34 نفر در پنجم خرداد به بالای 220 نفر در تیرماه رسید به دلیل همین رفع محدودیتها بود.
این روزها از یکطرف مسئولین وزارت بهداشت از مردم میخواهند به شهرهای زیارتی سفر نکنند، در تجمعات حاضر نشوند، مراسم عروسی برگزار نکنند، برای افراد فوتشده مراسم تشییع و تدفین و عزاداری جمعی برگزار نکنند و از طرف دیگر ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم میگیرد مراسم عرفه هرچه باشکوهتر برگزار شود و در محرم و صفر هم عزاداریهای پرشور داشته باشیم البته با رعایت پروتکلهای بهداشتی! همین سخن را هنگام برداشتن محدودیتهای کرونائی در خردادماه از آقای رئیسجمهور و سایر مسئولین ستاد ملی مقابله با کرونا بارها شنیدیم ولی نتیجه عملی آن این شد که کنترل و مهار کرونا از اختیار ستاد خارج شد و آمار ابتلاء و مرگ و میر به رقمهای بیسابقه رسید بطوری که مسئولین بیمارستانها و مراکز بهداشتی اکنون از کمبود تخت، فرسوده شدن کادر درمانی و سایر مشکلات مربوط به درمان بیماران کرونائی سخن میگویند و اعلام خطر میکنند.
همین دیروز که آقای رئیسجمهور مجوز برگزاری عزاداری محرم را صادر کردند، وزارت بهداشت 12 استان را در وضعیت قرمز و 13 استان را در وضعیت هشدار اعلام کرد. به عبارت روشنتر، از 31 استان کشور 25 استان به صورت جدی درگیر کرونا هستند و اینطور نیست که بقیه استانها کاملاً سفید و بیمشکل باشند.
در چنین وضعیتی معلوم نیست چرا آقای رئیسجمهور توصیه اکید میکند عزاداریهای محرم با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شود. پروتکلها طبق توصیه وزارت بهداشت عبارتند از زدن ماسک، رعایت فاصله اجتماعی، شستن دستها و عدم حضور در اجتماعات. اگر بخواهیم بدون مجامله سخن بگوئیم باید اعتراف کنیم امکان رعایت هیچیک از این چهار مورد در عزاداریها وجود ندارد. بهویژه آنکه در هوای گرم تابستان استفاده از ماسک و تحرکات مربوط به عزاداری، با توصیههای اعلام شده سازگاری ندارند.
نتیجه این میشود که به خاطر انجام یک امر مستحب، سلامت جامعه به خطر میافتد و بسیاری از مردم قربانی کرونا خواهند شد. آنچه موجب تأسف شدید است اینست که ما به نام دین و با انجام کاری که مربوط به دین است، برخلاف خواست دین که حفاظت از جان را در اولویت اول قرار داده است عمل میکنیم. در فقه اسلام غیر از مواردی معدود، جان انسان خط قرمز است و حتی آن موارد معدود هم مربوط به حیات شرافتمندانه انسان هستند. بنابراین، هیچ امری بالاتر از حفاظت از سلامت جامعه و جان انسانها نیست و اموری از قبیل مراسم عرفه و نماز عید قربان و عزاداری محرم و صفر که همه ما با جان و دل به آن عشق میورزیم را میتوان موقتاً تعطیل یا به صورت فردی برگزار کرد و در سالهای بعد تمام آنها را جبران نمود.
آقای رئیسجمهور! شما به عنوان فرمانده کل ستاد مقابله با کرونا مسئول جان مردم هستید. کاملاً روشن است که تصمیمات جدید ستاد، دقیقاً همان بلائی را به جانها خواهد انداخت که لغو محدودیتهای کرونائی با خود آورده است. به این واقعیت تلخ فکر کنید که با این تصمیمات، پائیز سیاهی در انتظار کشور ما خواهد بود. لطفاً تعارف با این و آن را کنار بگذارید و با ایجاد محدودیتهای لازم بهویژه در زمینه تجمعات، کاری کنید که پائیز آینده مثل تمام پائیزها رنگارنگ و پر از خاطرههای شیرین برای مردم ایران باشد.