تحریم سازمان فضایی ایران و دو شرکت تابعه

وزارت امور خارجه آمریکا، بر اساس فرمان اجرایی رییس جمهور ایالات متحد ناظر بر منع گسترش سلاح های کشتار جمعی، «سازمان فضایی ایران» و «صنایع الکتریک ایران» وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح را مشمول تحریم قرار داد. این اولین باری است که آمریکا یک سازمان فضایی «غیرنظامی» ایران را تحریم می کند. در ارتباط با این تصمیم یک نهاد هم در هنگ کنگ تحریم شده است.

وزارت خارجه آمریکا گفته است «سازمان فضایی ایران» قابلیت یافته است فناوری پرتاب ماهواره را به سکوهای پرتاب موشک‌های بالستیک تبدیل کند. بر اساس اطلاعیه وزارت خارجه ایالات متحده، دستیابی سازمان غیر نظامی فضایی ایران به فناوری پرتاب ِ«اس.ال.وی» توانایی توسعه فناوری و آزمایش های مربوط به پرتاب موشک های بالستیک را برای ایران فراهم می کند.

همزمان با این تحریم، ایالات متحده آمریکا طی نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد گفته است که ایران با استفاده از پژوهشکده های غیردولتی و غیرنظامی، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را در معرض نقض قرار می دهد. این قطعنامه خواستار رعایت محدودیت هایی در پرتاب موشک های بالستیک از سوی ایران شده است.

تحریم بانک مرکزی ایران بر اساس فهرست حامیان تروریسم

دفتر كنترل دارایی های خارجی (اوفک) وابسته به وزارت خزانه داری ایالات متحده امريكا، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را در فهرست گروه های حامیان تروریست قرار داده است. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران پیشتر وارد فهرست تحریم‌های مرتبط با منع گسترش سلاح های کشتار جمعی شده بود اما حالا این نهاد در دو فهرست مجزای تحریم از سوی ایالات متحده قرار دارد. بیانیه وزارت خزانه داری آمریکا در بیانیه تحریم جدید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران این موسسه را مسئول تامین مالی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه و حزب‌الله لبنان خوانده و هدف از تحریم جدید آن را «مقابله با تامین مالی تروریسم» توصیف کرده است.

تحریم صندوق توسعه ملی ایران

صندوق توسعه ملی ایران از سوی دفتر کنترل دارایی های خارجی ایالات وارد فهرست تحریم گروه‌ها و سازمان‌های حامی تروریسم شده است. این صندوق محل نگهداری مازاد درآمد نفتی جمهوری اسلامی ایران است. مأموریت اصلی این صندوق «تبدیل بخشی از عواید فروش نفت و گاز و فرآورده های آنها به ثروت های ماندگار، مولد و سرمایه های زاینده و نیز حفظ سهم نسل های آینده از منابع نفت و گاز» ایران است. وزارت خزانه داری آمریکا، صندوق توسعه ملی ایران را حامی مالی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه، حوثی های یمن و حزب‌الله لبنان اعلام کرده است.

وزیر خزانه داری آمریکا در زمان اعلام این تحریم گفته است «بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی ایران در ظاهر قصد داشتند که از رفاه و سعادت مردم ایران پاسداری کنند. اما به جای آن، توسط این رژیم فاسد جهت جا‌به‌جایی ذخیره‌های ارزی ایران و انتقال آنها به نیروهای نیابتی تروریست مورد استفاده قرار گرفتند».

تحریم شرکت تجارت اعتماد پارس

«شركت تجارت اعتماد پارس»، به همراه صندوق توسعه ملي و بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران به دلیل ارتباط با وزارت دفاع، سپاه پاسداران، نیروی قدس و حزب الله لبنان در فهرست تحریم های مرتبط با مقابله با تامین مالی تروریسم قرار گرفته است. وزارت خزانه داری آمریکا گفته است شركت تجارت اعتماد پارس برخی از مبادلات ارزی جمهوری اسلامی ایران را تسهیل می کرده است.

بر اساس گزارش دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا، «شرکت اعتماد تجارت پارس در اوایل سال ۲۰۱۹ قصد داشت ده‌ها میلیون از ارزهای مختلف، از جمله یورو، را به نمایندگی از وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، به شرکت "ولمینگتون جنرال تریدینگ با مسئولیت محدود" در دبی واقع در امارات متحده عربی، و نیز به ‌سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه، و همچنین به شرکت‌های دیگر ارسال کند».

تحریم شبکه حامی شرکت‌های هوایی تحریم شده ایران

دفتر کنترل دارایی های خارجی (اوفک) شانزده نهاد و ده فرد حقیقی را به عنوان شبکه حامی شرکت های هوایی تحریم شده ایران تحریم کرده و یازده مورد جدید برای توقیف اموال مرتبط با این شبکه را به صورت عمومی اعلام کرد.

تحریم شدگان شبکه رسمی کشتیرانی، شرکت‌های کشتیرانی و بیمه‌ای معرفی شده اند که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اداره می‌شوند. در بیانیه اعلام این تحریم ها، وزارت خزانه داری آمریکا گفته است «شرکت‌هایی که تحریم می شوند، از روش‌های مخفی‌کارانه برای به دست آوردن غیر قانونی قطعات تحریم شده از فروشنده های آمریکایی استفاده می کنند. این شرکت های تحریم شده عبارتند از «شبکه کسب مستقر در ترکیه»، «خطوط هوایی آبی» و «هواپیمایی اوتیک»، «خطوط هواپیمایی دنا» و دو فرد مرتبط با این شرکت.

علاوه بر این تعدادی از هواپیماهای مرتبط با خطوط هواپیمایی ایرانی تحریم شده یعنی «ماهان ایر»، «کاسپین ایر»، «معراج ایر» و «پویا ایر» شناسایی شده اند». وزارت خزانه به شرکت ها و فرودگاه هایی که به این هواپیماها خدمات یا اجازه فرود می دهند هشدار داده که ممکن است در معرض تحریم‌های آمریکا قرار گیرند.

هواپیماهای شناسایی شده ایران از سوی وزارت خزانه داری آمریکا عبارتند از «نه هواپیما که خطوط هواپیمایی کاسپین در آن منافع دارد»، «پنج هواپیما که معراج ایر در آن منافعی دارد»، «پنج هواپیما که پویا ایر در آن منفعت های دارد» و «دوازده هواپیما که ماهان ایر در آن دارای منافع است».

تحریم شبکه حامی حمل و نقل نفت ایران

دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا «شبکه‌ای از کشتی‌ها و تسهیلگران صدها میلیون دلار منابع مالی غیرقانونی» را که می گوید در اختیار بشار اسد رییس جمهور سوریه و حزب‌الله لبنان قرار می گرفت تحریم کرده است.

این شبکه شامل شامل شانزده نهاد و ده فرد است. وزارت خزانه داری آمریکا گفته است «این شبکه تحت هدایت نیروی قدس سپاه پاسداران فقط بهار ۱۳۹۸از بیش از ده‌ها کشتی برای انتقال نزدیک به ده میلیون بشکه نفت خام عمدتاً برای حکومت سوریه بهره گرفت. این محموله‌ها در مجموع به ارزش بیش از ۵۰۰ میلیون دلار فروخته شده‌اند. همین شبکه نزدیک به ۴ میلیون بشکه میعانات نفتی و صدها هزار بشکه گازوئیل فروخته و فروش آنها ۲۵۰ میلیون دلار درآمد دیگر در پی داشته است».

این تحریم بر اساس قانون مقابله با سازمان های تروریستی خارجی صادر شده است. «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، «رستم قاسمی» وزیر نفت سابق و فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم، «علی قصیر» یک تبعه لبنانی که فرد وابسته به نیروی قدس سپاه معرفی شده، «شمس‌الله اسدی» به دلیل کمک، حمایت یا پشتیبانی مالی، مادی یا فنی یا خدمات مالی یا سایر خدمات جهت پشتیبانی از علی قصیر، «گروه مهدی» مستقر در هند و «علی ظاهر مهدی» مدیر آن، به دلیل اقدام به مدیریت کشتی‌ها و همچنین پیدا کردن کشتی‌های بیشتر برای انتقال نفت تحریم شده ایران، «شرکت مدیریت کشتی بشرا»، «شرکت مدیریت کشتی خدیجه» و مدیر آن «علی قادر مهدی»، «انوج بهاردواج» به دلیل ثبت کشتی‌ها در خارج از ایران، «ظفر انیس اشتیاق حسین» بابت ثبت و کشتی و انتقال میلیون‌ها دلار هزینه آن، «شرکت مدیریت کشتی وانیا» و «سه شرکت صوری در جزایر مارشال» به مدیریت «علی قادر مهدی»، «شرکت فراساحلی و مدیریت کشتی خصوصی مهدی» مستقر در سنگاپور و «شرکت مدیریت و عملیات کشتی پنتا اوشن» مستقر در امارات متحده عربی، «شرکت فراساحلی آفریکو 1» در لبنان، «محمودرضا علی اکبری» از مقامات «شرکت حمل و نقل سفیران پیام دریا» به عنوان واسطه‌ای بین نیروی قدس سپاه و نفتکش ها، «شرکت حقول» مستقر در لبنان و مدیر آن «البذال جزو» به عنوان خریدار نفت خام ایران و «محمود اشتری» مدیر عامل «شرکت بازرگانی همراهان پیشرو تجارت» که نفتکش‌ها را به صورت چارتر در اختیار گرفته و محموله‌ها را به مقصدهای بین‌المللی مانند سوریه و چین منتقل می‌کرده از جمله افراد و نهادهای ‌تحریم شده هستند.

خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم ها

ایالات متحده آمریکا در بهار ۱۳۹۷ از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که توافق هسته‌‌ای با حضور ایران و قدرت‌های جهانی بود، خارج شد و تمامی تحریم‌های رفع شده با این توافق در مدت شش ماه مجددا از سرگرفته شد.

علاوه بر بازگشت تحریم‌ها، در پاییز همین سال، یعنی به غیر از تحریم برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران و صنعت نفت ایران که هم زمان با آغاز این تحریم‌ها به طور کلی بازگشتند، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری امریکا بیش از هفتصد مورد تحریم تازه علیه ایران اعمال کرد.

این تحریم‌ها علیه بانک‌ها و نهادهای مالی، شرکت‌های عمرانی، معدنی، تولید سیمان و فولاد، شرکت‌های کشتی رانی، کشتی و نفت کش، شرکت های تولید فولاد، آهن، الومینیوم و مس، شرکت های پتروشیمی و هواپیماهایی و حتی خود هواپیماهای مسافربری شرکت هواپیمایی «ایران ایر» هستند که از سوی دولت «دونالد ترامپ» اعمال می‌شوند. از زمان خروج آمریکا از برجام، دولت آمریکا به طور مرتب تحریم‌ها علیه ایران را تقویت کرده است.

در دوره جدید، میعانات گازی ایران هم که حتی در دوره تحریم های بین المللی، هدف قرار نگرفته بود، تحت تحریم ایالات متحده قرار گرفت. بیژن زنگنه وزیر نفت ایران تاثیر تحریم های فعلی را سخت از دوره جنگ هشت ساله با عراق خوانده و گفته است آمریکا در تحریم های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران «به بلوغ شیطانی رسیده است».

آمریکا در بهار سال ۱۳۹۸، برای اولین بار در تاریخ بخشی از ساختار رسمی نظامی یک کشور یعنی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به طور کامل یک نهاد تروریستی خارجی شناخت و وارد فهرست تحریم ها کرد.

در بهار این سال ایالات متحده با فرمان اجرایی دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا صنایع معدنی ایران در تولید فولاد، آهن، آلومینیوم و مس را که ده درصد از کل درآمدهای صادرات غیرنفتی جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می دهد، را هم تحریم کرد.

به فاصله کوتاهی پس از این تحریم، آمریکا صنایع پتروشیمی ایران را هم که بزرگترین منبع درآمد غیرنفتی دولت جمهوری اسلامی ایران بود، تحریم کرد. وزارت خزانه داری آمریکا بزرگترین مجموعه پتروشیمی ایران یعنی «پتروشیمی خلیج فارس» را که نزدیک به نیمی از محصولات پتروشیمی ایران را تولید می کند و ۳۹ شرکت پتروشیمی مرتبط با آن و نمایندگی های خارج از ایران را ، مرتبط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران خوانده و آن را وارد فهرست تحریم های مقابله با گسترش تروریسم کرده است.

در اولین سالگرد از سرگیری تحریم های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران، دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری ایالات متحده (اوفک) آیین نامه تحریم های مالی ایران در بخش آهن، فولاد، آلومینیوم و مس را بر ایران منتشر کرده و از افراد و نهادهای آمریکایی و غیرآمریکایی خواسته در زمان معاملات این کالاها، برای جلوگیری از نقض تحریم های آمریکا، هشیاری به خرج دهند.

علاوه بر این، عنوان «مقررات تحریم های حقوق بشر ایران» به «مقررات تحریم های مربوط به سوء استفاده های بخش اقتصادی و حقوق بشر» تغییر نام داده شد.

دفتر کنترل خارجی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده (اوفک) طی آیین نامه ای با عنوان «راه‌های دور زدن تحریم‌های مرتبط با تهیه اقلام و قطعات برای هوایپمای غیرنظامی توسط ایران»، از اشخاص حقیقی و حقوقی امریکایی و غیرامریکایی خواسته است ضمن اطلاع از این راه‌ها، نسبت به انجام معاملاتی که شبهه شکستن تحریم های آمریکا را دارد، هشیار باشند.

تحریم بی سابقه: آیت الله علی خامنه ای و دفتر رهبر جمهور اسلامی

ایالات متحده امریکا برای اولین بار شخص آیت‌الله «علی خامنه‌ای»، رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران و «بیت رهبری»، یعنی دفتری که علی خامنه‎ای از طریق آن ایران را اداره می‎کند را تحت تحریم قرار داد. این تحریم با «فرمان اجرایی» و امضای «دونالد ترامپ» آغاز شده است.

فرمان اجرایی، اختیارات بسیار وسیعی برای افزایش دامنه تحریم‌ها علیه ایران به دولت امریکا داده و قدرتمندترین فرد و‌ نهاد جمهوری اسلامی ایران در ۳۰ سال اخیر را هدف گرفته است.

این برای اولین بار در تاریخ ۴۰ساله جمهوری اسلامی ایران است که شخص رهبر و دفتر او تحت تحریم ایالات متحده قرار می‎گیرند. همچنین برای نخستین بار است که آمریکا بالاترین مقام رسمی یک حکومت و دستگاه رهبری او را هدف تحریم قرار می دهد.

وزارت خزانه‎داری امریکا که اجرای تحریم‎های اقتصادی را کنترل می‌کند، در اطلاعیه‌ایاعلام کرد که تحریم جدید اجازه می‎دهد افراد منصوب به آیت‎الله خامنه‎ای و نهادهای زیرمجموعه و تحت کنترل او هم به مرور به فهرست این تحریم اضافه شوند. وزارت خزانه داری حدود یک ماه پس از این تحریم، بر همین مبنا وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرد.

اولین تحریم یک وزیر خارجه توسط آمریکا

وزارت خزانه‎داری امریکا «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران را وارد فهرست تحریم‌های «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی» (اوفک) کرد. در اعلامیه تحریم «محمدجواد ظریف»، مبنای این تصمیم، فرمان اجرایی شماره ۱۳۸۷۶ «دونالد ترامپ»، رییس جمهوری امریکا در تحریم آیت‎الله علی خامنه‎ای و دفتر رهبری جمهوری اسلامی ایران است.

این اولین بار از زمان تحریم علی خامنه‎ای و تشکیلات رهبری جمهوری اسلامی ایران است که یک مقام ارشد نظام بر اساس انتساب به رهبر ایران و دفتر او تحریم می‌شود.

وزارت خزانه داری آمریکا در اطلاعیه تحریم محمدجواد ظریف، او را منتسب به دفتر آیت الله خامنه ای معرفی و همکار نیروی قدس (شاخه برون ‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران) کرد و این نیرو را «یکی از شرورترین نهادهای حکومت ایران» نامید. وزارت خزانه‌داری آمریکا، وزارت خارجه ایران را به دخالت در انتخابات سایر کشورها هم متهم کرد

بانک های تحریم شده:

بانک های تحریم شده عبارتند از: «بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران»، «بانک آینده»، «بانک کارگشایی»، «بانک صنعت و معدن»، «بانک سرمایه»، «بانک مسکن»، «بانک تجارت»، «بانک ملی ایران»، «بانک رفاه کارگران»، «بانک شهر»، «موسسه اعتباری توسعه»، «بانک اقتصاد نوین»، «بانک قوامین»، «بانک حکمت ایرانیان»، «بانک ایران زمین»، «بانک کارآفرین»، «بانک ملی ایران» شعبه لندن، «بانک پاسارگاد»، «بانک بین المللی پرشیا»، «بانک سامان»، «بانک تات»(این بانک منحل شد و بانک آینده با میراث آن شکل گرفته است)، «بانک توسعه تعاون»، «بانک گردشگری»، «بانک تجارت اروپا-ایران»، «بانک تجارتی ایران و آلمان»، «بانک سپه»، «بانک توسعه صادرات ایران»، «پست بانک»، «بانک افتخار»، «بانک اقتصادنوین»، «بانک سامان»، «بانک دی»، «بانک قرض الحسنه مهر»، «بانک سرمایه گذاری امین» و «بانک بین المللی کیش»، «بانک پارسیان»، «بانک ملت»، «بانک انصار»، «بانک مهراقتصاد»، «بانک سینا».

موسسه های مالی تحریم شده

موسسه های مالی تحریم شده عبارتند از: «موسسه سرمایه گذاری ری»، «شرکت سرمایه گذاری تدبیر»، «شرکت سرمایه گذاری پردیس»، «شرکت لیزینگ ایران»، «شرکت لیزینگ ایران و شرق»، «شرکت لیزینگ ایران و غرب»، «شرکت کارگزاری تدبیرگران فردا»، «شرکت سرمایه گذاری غدیر» و «شرکت سرمایه گذاری های خارجی ایران».«صرافی ساکان»، «صرافی انصار»، «شرکت زاگرس پردیس کیش»، «شرکت کارگزاری انصار»، «شرکت ایرانیان اطلس»، «صرافی هیتال»، «صرافی اطلس» (در ترکیه)، «لیبرامون» (در امارات)، «ناریا جنرال تریدینگ» (در امارات)، «گلدن کومودیتی جنرال تریدینگ» (در امارات)، «د بست لیدر جنرال تریدینگ» (در امارات)، «شرکت‌های سرمایه گذاری مهر ایرانیان»، «شرکت سرمایه گذاری تدبیرگران آتیه»، «شرکت سرمایه گذاری نگین ساحل رویال»، «شرکت تکنوتار» و شرکت‌های وابسته به آن، «گروه بهمن».

بانک های غیر ایرانی تحریم شده:

«زاو بانک»(بلاروس)، «بانک سرمایه گذاری بازرگانی»(بلاروس)، «بانک مشترک ایران و ونزوئلا»، «بانک تعاون منطقه ای توسعه اسلامی»(عراق) و «بانک کفالت»(تاجیکستان) نیز در لیست بانک های تحریم شده از سوی وزارت خزانه داری امریکا قرار گرفته اند.

اصلی ترین شرکت های کشتی رانی تحریم شده:

دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری امریکا در تحریم های جدید خود، نام بیش از 180 کشتی و نفت کش ایرانی را هم وارد فهرست تحریم های ایران کرده است.نفت کش «سانچی» که سال گذشته به صورت تراژیکی در نزدیکی چین غرق شد هم در فهرست این تحریم ها قرار دارد. «شرکت تایدواتر خاورمیانه» که در زمینه ارایه خدمات بندری، دریایی، کشتی رانی، لایروبی و ترانزیت کالا فعالیت دارد، «شرکت ملی نفت کش»، «شرکت کشتی رانی والفجر»، «کشتی رانی جمهوری اسلامی ایران»، «شرکت ملی نفت کش»(دفتر امارات متحده عربی)، «شرکت کشتی رانی هنر»، «شرکت کشتی رانی مرصاد»، «شرکت کشتی رانی مهران»، «شرکت کشتی رانی سامان»، «شرکت دریانوردی کاسپین»(قبرس)، «شرکت کشتی رانی میناب»، «شرکت کشتی رانی پتروشیمی»، «شرکت بازرگانی سوییس»(در سوییس) و «شرکت بازرگانی هنگ کنگ» (در هنگ کنگ) از عمده ترین تحریم شدگان این بخش هستند.

حمل و نقل هوایی:

شرکت هواپیمایی ایران ایر و 67 فروند هواپیمای مسافربری متعلق به این شرکت و شماری از هوایپماهایی که در مسیرهای بین المللی و پرمسافری هم چون تهران به لندن، پاریس، آمستردام و برعکس در تردد هستند، در فهرست هواپیماهای تحریم شده امریکا قرار دارند.

بیمه های تحریم شده:

«بیمه مرکزی ایران»، «بیمه مرکزی ایران»(دفتر بریتانیا)، «بیمه ملت»، «شرکت بیمه ایران»(شعبه بریتانیا) و «سپهر ایرانیان» هم در لیست تحریم های امریکا قرار گرفته اند.

شرکت های سیمان تحریم شده:

بیش از ۱۰ شرکت تولید سیمان از سوی وزارت خزانه داری امریکا تحریم شده اند. «سیمان کردستان»، «سیمان سپاهان»، «سیمان سپهر مشهد»، «سیمان شرق» و «سیمان شمال» از جمله تحریم شدگان هستند. سیمان یکی از محصولات صادراتی ایران به کشورهای هم جوار است.

شرکت های صنعتی و عمرانی تحریم شده:

«گروه صنعتی تراکتورسازی ایران»، «شرکت فولاد مبارکه»، «شرکت توسعه معادن روی» که با «بنیاد تعاون سپاه» ارتباط داشتند، تحریم شده اند. وزارت خزانه داری امریکا نام نزدیک به ۱۶شرکت مهندسی و عمرانی، از جمله «شرکت مهندسی مهاب قدس» را وارد فهرست تحریم های آذر ماه ۱۳۹۷ کرد.. یکی از شرکت های عمرانی تحریم شده در آفریقای جنوبی ثبت شده است. ایران در سال های اخیر برای توسعه طرح های عمرانی در کشورهای همسایه، خدمات فنی و مهندسی صادر می کرد.

همچنین نام هفده موسسه مرتبط با برنامه اتمی و دفاعی ایران در اسفند ۱۳۹۷ به فهرست تحریم ها افزوده شد: «گروه ابوریحان»، «گروه بوعلی»، «گروه حیدر کرار»، «کیمیا پخش شرق»، «شرکت پیشگامان دارویی پردیس»، «پ ویا الکترو سامان نیرو»، «مرکز پژوهشی صدرا»، «گروه شهید آوینی»، «گروه شهید بابایی»، «گروه شهید چمران»، «گروه شهید فخارمقدم»، «گروه شهید کریمی»، «گروه شهید کاظمی»، «گروه شهید موحد دانش»، «گروه شهید زین‌الدین»، «مرکز تحقیقات علوم و فناوری شیخ بهایی» و «مرکز تحقیقات علوم و فناوری شهید شکری». وزارت خزانه در فروردین ۱۳۹۸ «شرکت فن آوری اطلاعات انصار» (وابسته به بانک انصار) را هم تحریم کرد.

نفت و گاز و پتروشیمی:

شرکت های تحریم شده در حوزه نفت و انرژی از سوی امریکا شامل موارد زیر هستند:

«شرکت ملی نفت ایران»، «شرکت کالا نفت»، «شرکت کالا نفت»(دفاتر بریتانیا)، «شرکت بین المللی بازرگانی پتروشیمی»(مالزی)، «شرکت ملی نفت»(بریتانیا)، «شرکت نفت و گاز پارس»، «پتروپارس»(دفتر امارات متحده عربی)، «پتروپارس» (دفتر بریتانیا)، «شرکت بازرگانی نفت ایران»، «شرکت بین المللی بازرگانی نفت ایران» (دفتر بریتانیا)، «شرکت توسعه پترو ایران»، «سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران»، «نور انرژی»(مالزی)، «پتروشیمی بندر امام»، «پتروشیمی بوعلی سینا»، «پتروشیمی مبین»، «پتروشیمی برزویه»، «پتروشیمی پارس»، «پتروشیمی شهید تندگویان»، «پتروشیمی شازند»، «پتروشیمی اراک»، «پتروشیمی تبریز»، «ستاد اجرایی فرمان امام»، «شرکت پتروشیمی قائد بصیر»، «شرکت توسعه صنعت نفت و گاز پرشیا»، «پتروشیمی مرجان» و «شرکت پتروشیمی صدف عسلویه».

«شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس»، «شرکت صنایع پتروشیمی اروند»، «شرکت پتروشیمی آب‌نیروی بندر امام»، «شرکت پتروشیمی بسپاران بندر امام»، «شرکت پتروشیمی فراورش بندر امام»، «شرکت پتروشیمی خوارزمی بندر امام»، «شرکت پتروشیمی کیمیا بندر امام»، «شرکت پتروشیمی بندر امام»، «شرکت پتروشیمی بوعلی سینا»، «شرکت پتروشیمی فجر»، «شرکت پتروشیمی هنگام»، «شرکت کود اوره هرمز»، «گروه صنعتی سرمایه‌گذاری پتروشیمی ایران»، «شرکت مدیریت توسعه سرمایه‌گذاری پتروشیمی ایران»، «شرکت پتروشیمی کارون»، «شرکت پتروشیمی خوزستان»، «شرکت کود اوره لردگان»، «شرکت پتروشیمی مبین»، «شرکت مدبران اقتصاد»، «شرکت پتروشیمی نوری»، «شرکت پتروشیمی پارس»، «شرکت اجرایی غیرصنعتی پازارگاد»، «شرکت پتروشیمی آپادانا خلیج فارس»، «شرکت پالایش گاز بید بلند خلیج فارس»، «شرکت بازرگانی صنایع پتروشیمی خلیج فارس»، «شرکت پالایش گاز فجر یادآوران خلیج فارس»، «شرکت مدیریت گسترش صنایع پتروشیمی»، «شرکت پتروشیمی راه‌آوران فنون»، «شرکت پتروشیمی شهید تندگویان»، «شرکت پتروشیمی ارومیه»، «شرکت پتروشیمی همت»، «شرکت عملیات غیرصنعتی و خدمات صنایع پتروشیمی»، «شرکت پتروشیمی ایلام»، «صنایع پلیمر گچساران»، «شرکت صنایع پتروشیمی ده دشت»، «شرکت پتروشیمی بروجن»، «شرکت ان‌پی‌سی اینترنشنال در بریتانیا»، «شرکت ان‌پی‌سی الاینس در فیلیپین»، «پتروشیمی اقیانوس اطلس در امارات متحده عربی»، «شرکت نغمه در امارات متحده عربی».

معدن و فلزات:

وزارت خزانه داری امریکا در این دوره از تحریم ها، نام بیش از 10 شرکت و هلدینگ مرتبط با صنایع معدن و فلزات ایران را هم وارد فهرست تحریم های خود کرده است؛ «فولاد غدیر»، «استیل نیریز»، «آلومینیوم جنوب»، «شرکت توسعه صنایع و معادن ایران» و پنج شرکت متعلق به هلدینگ «اسکوتک»(فولاد خوزستان سابق) که یکی از این شرکت ها در توکیو ژاپن است.شرکت فولاد مبارکه اصفهان هم تحریم شده است.

نهادهای جمهوری اسلامی ایران:

«نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی»، «وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران»، «نیروی مقاومت بسیج»، «شورای عالی فضای مجازی»، «مرکز ملی فضای مجازی ایران» در ارتباط با مسائل حقوق بشری «نیروی انتظامی جمهوری اسلامی»، «پلیس فن آوری اطلاعات»، «سپاه پاه پاسداران»، «سازمان بسیج مستضعفین»، «زندان اوین تهران»، «زندان رجایی شهر کرج».

چهره‌های تحریم شده:

آیت الله «علی خامنه ای»، (رهبر جمهوری اسلامی ایران و فرمانده کل قوای مسلح)، «محمدجواد ظریف» (وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران)، «صادق آملی لاریجانی» (او در زمان ریاست قوه قضاییه تحریم شد و اکنون رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام است. پیش از تحریم علی خامنه ای او بلندپایه‌ترین فرد در جمهوری اسلامی ایران بود که تحریم شده است)، سرلشکر بسیجی پاسدار «حسن فیروزآبادی» (رییس پیشین ستاد مشترک نیروهای مسلح و مشاور فعلی رهبر در امور نظامی)، «سرلشکر پاسدار محمد علی جعفری» (فرمانده کل پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)، «سرلشکر پاسدار قاسم سلیمانی» (فرمانده نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه پاسداران)، «غلامحسین محسنی اژه‌‌ای» (معاون اول قوه قضاییه)، «سرتیپ پاسدار محمدرضا نقدی» (معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است)، «سرتیپ پاسدار اسماعیل احمدی مقدم» (فرمانده پیشین نیروی انتظامی)، «سعید مرتضوی» (قاضی و دادستان پیشین تهران)، «احمد وحیدی» (وزیر پیشین دفاع و عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام)، «حسین طائب» (رییس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)، «علی فضلی» (فرمانده دانشگاه تربیت پاسداری امام حسین)، «عزت الله ضرغامی» (رییس پیشین صداوسیما و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی)، «اصغر میرحجازی» (عضو دفتر رهبری)، «علی سعیدی» (نماینده پیشین رهبر در سپاه)، سرتیپ «حسین سلامی» (فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)، سرتیپ پاسدار «محمد پاکپور» (فرمانده نیروی زمینی سپاه)، دریادار پاسدار «علیرضا تنگسیری» (فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)، سرتیپ پاسدار «امیرعلی حاجی زاده» (فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)، فرماندهان مناطق عملیاتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در خلیج فارس شامل ناوسالار یکم پاسدار «عباس غلامشاهی» (فرمانده منطقه ۱ صاحب الزمان بندرعباس)، ناوسالار یکم پاسدار «رمضان زیرآهی» (فرمانده منطقه ۲ نوح نبی بوشهر)، دریادار دوم پاسدار «یدالله بادین» (فرمانده منطقه ۳ امام حسین)، دریادار دوم پاسدار «منصور روانکاو» (فرمانده منطقه ۴ ثارالله پارس جنوبی)، سرتیپ دوم پاسدار «علی عظمایی» (فرمانده منطقه ۵ امام باقر).

تحریم مرتبط با «باج‌گیری» با بیت کوین:

آمریکا در آذر ماه ۱۳۹۷ برای اولین بار دو شهروند ایرانی را به دلیل آنچه باج‌گیری از طریق ارز دیجبتال یا بیت کوین خواند، تحریم کرد. این بی‌سابقه‌ترین تحریمی است که ایالات متحده تاکنون علیه ایران وضع کرده است. با این تصمیم دفتر کنترل دارایی‌های خارجی در وزارت خزانه داری امریکا، به طور مصداقی تحریم‌ها ایران را به موضوع ارزهای دیبجتال هم تسری داد. «علی خراشادی زاده» و «محمد قربانیان» اولین اتباع ایران هستند که در ارتباط با «‍باج‌گیری با ارز دیجیتال» تحریم شدند.

معافیت از تحریم در چه بخش هایی تمدید نشد؟

لغو معافیت کشورها از خرید نفت ایران: کشورهای ایتالیا، تایوان، ترکیه، ژاپن، چین، کره جنوبی، هند و یونان شش ماه از تحریم واردات نفت ایران معاف شده بودند اما ایالات متحده آمریکا در بهار ۱۳۹۸ معافیت این کشورها از خرید نفت ایران را تمدید نکرد و به طور کامل نفت خام ایران را تحریم و حلقه جلوگیری از فروش آن را تکمیل کرد. ایتالیا و یونان در شش ماهی که برای خرید نفت ایران فرصت داشتند، از خرید نفت خودداری کرده بودند.

لغو معافیت خرید اروانیوم غنی شده و دریافت آب سنگین ایران: ایالات متحده در سالگرد خروج از توافق هسته ای برجام، معافیت خرید مازاد اورانیوم غنی شده ایران و دریافت مازاد آب سنگین تولیدی ایران را لغو کرد. مازاد اورانیوم غنی شده ایران به روسیه فروخته می شد و مازاد آب سنگین ایران در کشور عمان انبار می شد.

چه مواردی از تحریم معاف هستند؟

کشورها: ایتالیا، تایوان، ترکیه، ژاپن، چین، کره جنوبی، هند و یونان شش ماه از تحریم واردات نفت ایران معاف شده اند. عراق هم برای واردات برق از ایران مجوز موقت گرفته است.

بانک ها و موسسات مالی: بانک‌های خاورمیانه، «حکمت ایرانیان»، «قرض‌الحسنه مهر ایران» و «موسسه مالی توسعه» از فهرست تحریم‌های ثانویه امریکا خارج شده اند. هدف، خروج این گروه از بانک ها از فهرست تحریم ها، باز نگه داشتن مسیر مبادلات مالی این بانک ها برای خرید دارو و غذا عنوان شده است. وزارت خزانه داری امریکا کم تر از یک هفته پس از تحریم ۷۰۰ فرد و نهاد ایرانی، از جمله اغلب بانک های این کشور، این چهار بانک را از تحریم معاف اعلام کرد.

اقلام بشردوستانه: دارو و غذا، تجهیزات پزشکی و اقلام کشاورزی از دید ایالات متحده امریکا از تحریم های ایران معاف هستند.

بندر چابهار: دو روز پس از شروع دور جدید تحریم ها علیه ایران، وزارت امور خارجه امریکا اعلام کرد که بندر چابهار را از تحریم معاف کرده است. «مایک پومپئو»، وزیر خارجه ایالات متحده گفته این تصمیم با هدف کمک به توسعه افغانستان و حفظ مسیر ارتباطی جهت ارسال اقلام بشردوستانه به ایران بوده است. بندر چابهار واقع در جنوب شرق ایران و طرح توسعه آن با همکاری هند در حال اجرا است. کالاهای غیرتحریمی مثل دارو و غذا هم از این مسیر قابل تبادل هستند.

سه مرکز اتمی ایران: ایالات متحده امریکا کلیه فعالیت ها و مراکزهسته ای جمهوری اسلامی ایران را تحریم اما برای سه طرح و مرکز اتمی موقتا معافیت از تحریم صادر کرده است. نیروگاه اتمی بوشهر، پروژه های اراک از جمله بازطراحی راکتور آب سنگین و مرکز هسته ای «فردو» از جمله بخش های اتمی معاف شده از تحریم ها هستند. روسیه، چین و اتحادیه اروپا به ترتیب در بوشهر، اراک و فردو با ایران همکاری دارند.

نیروگاه اتمی بوشهر، پروژه های اراک از جمله بازطراحی راکتور آب سنگین و مرکز هسته ای «فردو» که پیش از توافق برجام یک مرکز غنی سازی اورانیوم به صورت پشتیبان مرکز غنی سازی نطنز بود از جمله بخش های اتمی معاف شده از تحریم ها هستند اما این معافیت به جای ۱۸۰ روز فقط برای ۹۰ روز یعنی سه ماه تمدید شده است. روسیه، چین و اتحادیه اروپا به ترتیب در بوشهر، اراک و فردو با ایران همکاری دارند.