آزار جنسی معمولا بر اساس امتناع یک طرف و زور و قدرت طرف دیگر شکل میگیرد و انگیزهی آن ممکن است دشمنی، ارعاب، تحقیر و توهین فرد باشد.
بیشترین قربانیان آزار جنسی با آماری نزدیک به ۶۰درصد زنان هستند در حالی که ۱۰درصد از مردان مورد آزار جنسی قرار میگیرند. بیشتر مرتکبان آزار جنسی مردان و گروههای مذکر هستند و نمونههایی که زنان مرتکب آزار جنسی شوند بسیار کم است. با اینهمه آزاردهنده و آزارشونده میتوانند هر جنسیتی داشته باشند.
«آزار و اذیت جنسی» با «سوء استفاده جنسی» و «تجاوز» که در آنها زور و خشونت نقش تعیینکننده بازی میکند تفاوت دارد. «سوء استفاده جنسی» و «تجاوز»، چه مرد و چه زن و چه کودک، هم در خانواده و هم در خارج از خانواده، به عنوان خشونت جنسی، جرم به شمار میروند در حالی که «آزار و اذیت جنسی» از مصادیق تبعیض جنسیتی است که به ویژه در محیطهایی مانند ادارات، مدارس، گروههای ورزشی و فرهنگی و هنری و همچنین خیابان و اماکن عمومی نمود پیدا میکند.
یکی از آزارها و مزاحمتهای جنسی متداول در ایران گفتن متلک و زشتگویی با استفاده از کلمات رکیک و همچنین دستدرازی به اندام فرد، اعم از مرد و زن، است. در برخی کشورها «آزار و اذیت جنسی» در چارچوب تبعیض جنسیتی قابل پیگیرد حقوقی است.
در اغلب نظامهای حقوقی تجاوز به زن و مرد و کودک یک جرم جنایی است و مجازات سنگین دارد. در جمهوری اسلامی نه تنها جرمی با عنوان «آزار جنسی» وجود ندارد بلکه حتی «تجاوز» که خشونت و امتناع در مفهوم آن نهفته، نیز با این عنوان شناخته نمیشود بلکه در زیرمجموعه «زنا» قرار میگیرد. بر اساس بند ت ماده ۲۲۴ قانون مجازات اسلامی، «زنا» اگر به «عُنف» یعنی با زور و همچنین «نامشروع» و خارج از ازدواج باشد، میتواند مجازات اعدام داشته باشد که البته شرایط سختی برای اثبات آن در نظر گرفته شده.
آزار و اذیت جنسی و تجاوز به مردان تحت عنوان «لواط» در ماده ۲۳۴ قانون مجازات اسلامی همراه با جزئیات احکام شرعی مطرح شده و «سوء استفاده» و «آزار جنسی» کودکان در «قانون حمایت از اطفال و نوجوانان» که سرانجام پس از سالها در اردیبهشت ۱۳۹۹ به تصویب رسید، در تعریف جرم و مجرم دارای ابهام است و مجازات آن بین سه ماه تا پنج سال زندان است!
طرح و پیگیری «آزار و اذیت جنسی»، «سوء استفاده جنسی» و «تجاوز» از یکسو متکی بر حمایت نظامهای حقوقی مدرن و از سوی دیگر مدیون جنبشهای اجتماعی مانند جنبش زنان و جنبش حقوق شهروندی اعم از زن و مرد و کودک است.
#فکر_کنیم
نظر فرانسویها دربارهٔ شارلی اِبدو
یک جایزه حقوق بشری در آلمان به نسرین ستوده تقدیم شد