شاهرخ بهزادی - رادیو بین المللی فرانسه
در حالی که بورس تهران از حدود سه هفته پیش دستخوش ریزش شدید ارزش سهام شده و بسیاری از مردمی که آخرین توشه های اقتصاد شان را به بورس آوردند، بخش مهمی از آن را از دست دادند، رئيس کمیسیون اقتصادی مجلس می‌گوید در بازار بورس "دستکاری" شده است. او با "ابراز نگرانی جدی" در این زمینه گفته است که دستکاری در بازار سهام از طریق "دادن اطلاعات غلط" و "گمراه‌کردن در حوزه سرمایه‌گذاری" انجام می‌شود.
محمدرضا پورابراهیمی، رئيس کمیسیون اقتصادی مجلس شامگاه جمعه ۱۴ شهریور دربرنامه "دست‌خط" تلویزیون دولتی ایران گفت: «برآورد ما این است که در هفته‌های اخیر از بازار بورس روزی هزار میلیارد تومان منابع جدید به بازار سرمایه برگشته است.» او اطلاعات دقیقی درباره شرکت‌ها یا افرادی که در " دستکاری" نقش دارند، ارائه نداده است ولی گفته که در برخی شرکت‌ها "قیمت‌سازی" شده و "دستکاری قیمت‌ها" در فضای مجازی مشاهده شده است.
👈مطالب بیشتر در سایت رادیو بین المللی فرانسه
رئيس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره هجوم مردم به بورس گفت: «افرادی داریم که واحد مسکونی خود را فروخته و ماشینش را فروخته و حتی قرض کرده و وارد بازار سرمایه شده است».
شاخص بورس تهران نزدیک به دو سال روند بسیار صعودی داشت، به نحوی که بسیاری از مردم کشور که هیچ سابقه ای در خرید سهام در بورس نداشتند برای استفاده از آن، وارد این بازار شدند و اندوخته های خود را به سهام تبدیل کردند. اما به یکباره اوضاعِ در خشان بورس برگشت و این بازار از ۲۰ مرداد امسال به بعد چند سقوط شدید را ثبت کرد. این سقوط ها نگرانی‌های بسیاری درباره وضعیت سرمایه‌گذاران خرد در بازار بورس ایجاد کرده است.
پایگاه خبری آفتاب اول شهریور در گزارشی در باره آشوب در بورس نوشت:« شاهد سردرگمی، ناهماهنگی و آشفتگی در خصوص راهبرد‌ها و سیاست‌های کلان در مورد بورس سهام با این اهمیت استراتژیک و ملی هستیم. از سویی تلاش به گسترش و تعمیق بورس با آوردن توده مردم به آن داریم و برایش تبلیغ می‌کنیم و از سوی دیگر با این عملکرد‌های ضعیف و مردود و عمدتا همزمان مواجه هستیم.»
آفتاب همچنین در این خصوص نوشت:«بورس، دیگر یک مسئله امنیت ملی شده است. پنجاه میلیون نفر کد بورسی دارند و سرمایه خود را به بورس آورده‌اند. چه بسا که بسیاری از آنان آخرین توشه‌های خود را به امید وعده‌ها و حمایت دولت در این راه گداشته‌اند. از دست دادن آخرین توشه و بنیه اقتصادی مردم می‌تواند یک فاجعه باشد. دولت هم برای کسری بودجه ناشی از کاهش فاحش درآمد نفت و تحریم‌ها، به شدت به فروش دارائی‌ها و سهامش در بورس نیازمند است.»
عملیات دولت و بانک مرکزی برای نجات بورس
پس از آشفتگی گسترده ایحاد شده در بورس وبالا و پایین شدن‌های یک‌ماه اخیر بازار سرمایه و اوج‌گیری رفتار هیجانی سهامداران موجب شده که دولتی‌ها به طور مستقیم وارد عمل شده تا از زیان گروه زیادی جلوگیری کنند. این را می‌شود در اظهارات اخیر رییس‌کل بانک مرکزی و رییس سازمان بورس و اوراق بهادار حس کرد.
عملکرد بازار سهام در یک ماه اخیر، افت بیش از ۴۰ هزار واحدی شاخص‌کل بورس را نشان می‌دهد؛ تا جایی که شاخص‌کل بورس در نیمه مرداد در کانال دو میلیون واحد قرار داشت و امروز به کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد سقوط کرده است.
این در حالی است که عملکردی که از ابتدای امسال و طی ۶ ماه اخیر بر جای گذاشته بود، باعث شد نقدینگی بسیاری به این بازار جذب شود؛ تا جایی که حتی شنیده می‌شد مردم عادی تصمیم به فروش خانه گرفته و برای کسب سود به بازار سرمایه راه پیدا کرده‌اند.
عبدالناصر همتی ، رییس‌کل بانک مرکزی دیروز در یک مطلب اینستاگرامی، یک پیشنهاد را در جهت بازارسازی بازار سرمایه مطرح کرد که مالکان عمده سهام اعم از نهادهای دولتی، عمومی غیردولتی، بنگاه‌های خصوصی بزرگ و حتی شرکت‌های تابعه بانک‌ها که طی چند ماه اخیر به‌دلیل رشد قیمت سهامشان منتفع شده‌اند، با رعایت ضوابط قانونی، نقش بازارسازی را ایفا کنند و برای اطمینان دادن به سرمایه‌گذاران خرد، در جهت نقدشوندگی بازار و محافظت در برابر نوسانات اقدام کنند.
به گفته همتی، اقبال مردم به بورس موضوع مهمی است و عملکرد سرمایه‌گذاران کوچک و بزرگ، پشتوانه بازار سرمایه است، بنابراین نظر به ورود طیف گسترده سرمایه‌گذاران جدید، تعامل حرفه‌ای، ارائه آموزش‌های سرمایه‌گذاری و شفافیت نهادهای مجری معاملات و معامله‌گران با این دسته از سرمایه‌گذاران، منجر به حفظ منافع و تداوم حضور بلندمدت و فعالیت آنها در بازار خواهد بود.
رییس‌کل بانک مرکزی در بخش دیگری از پیام خود نوشت: «بانک مرکزی، توسعه بازار سرمایه و افزایش سهم آن در نظام تامین مالی را در راستای اصلاح ساختاری اقتصاد و ثبات مالی می‌داند و از آن حمایت می‌کند و استقرار نظام عملیات بازار باز و توسعه ابزارها و بازار بدهی دولتی و انتشار گواهی اعتبار مولد را در این راستا پی می‌گیرد».
همتی در انتهای پست اینستاگرامی خود پیشنهاد کرد که بازارسازی در جهت حفظ نقدشوندگی لازم در بازار سهام به‌صورت عاجل با همکاری جدی سهامداران عمده و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر بازیگران اصلی بازار سرمایه انجام گیرد.
به‌نظر می‌رسد که رییس‌کل بانک مرکزی این پیشنهاد را در راستای امیدبخشی به فعالیت سهامداران خرد در بازار داده است، چراکه در روزهای اخیر، برخی از سرمایه‌گذاران خرد از افت‌های پی در پی در این بازار ناامیده شده و منابع خود را وارد بازارهای موازی نظیر طلا و ارز کرده‌اند.
