بورل در ابتدای سخنان خود با تشکر از فعالیت‌ها و مواضع اروپا در مورد مسائل حقوق بشر در ایران، از وضعیت وخیم سلامت در این کشور ابراز نگرانی کرد. او در این باره گفت که در ایران تابه‌حال حدود نیم‌میلیون نفر به کرونا مبتلا شده‌اند که از این تعداد نزدیک به ۲۷ هزار نفر جان خود را ازدست‌داده‌اند.

وی در ادامه به بازگشت تحریم‌های آمریکا پرداخت و این موضوع را سدی در برابر امکان بهره‌مندی ایران از مزایای برجام عنوان کرد و افزود که پس از خروج آمریکا از برجام، وضعیت اقتصادی ایران به شدت رو به ضعف گذاشته است.

مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی

صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده که تولید ناخالص ملی ایران در سال جاری ۱۰ درصد کاهش یابد. همچنین بنا به گزارش این صندوق، میزان بیکاری در ایران به بیش از ۱۶ درصد خواهد رسید. این در حالی است که ریال، طی همین مدت کوتاه، نیمی از ارزش خود را در برابر دلار ازدست‌داده است.

اشاره آقای بورل به خروج آمریکا از توافقنامه برنامه جامع اقدام مشترک و برقراری مجدداً تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران است. در پی فشار حداکثری آمریکا، فروش نفت ایران به شدت کاهش یافت و کشورهای جهان به دلیل عدم امکان تراکنش مالی با ایران، از تجارت با آن سر باز می‌زنند.

مسئول سیاست خارجی اروپا در ادامه سخنانش، ضمن تأیید موضع اخیر دبیرکل سازمان ملل متحد درباره ایران، اظهار داشت که اروپا نیز خواهان برقراری امکان ارسال کمک‌های بشردوستانه به ایران است و پیش‌تر نیز یک خط هوایی به این منظور ایجاد کرده است. همچنین اروپا علاقه‌مند است تا از طریق ابزار حمایتی مبادلات تجاری بین ایران و اروپا (اینستکس) امکان برقراری تجارت قانونی را برقرار کند.

پیش‌تر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد تأکید کرده بود که تحریم‌ها علیه ایران نباید مانع کمک‌های بشردوستانه شود.

در همین حال، بورل تاکید کرد که اروپاییها تحریم جامع تسلیحاتی غیربرجامی اتحادیه اروپا علیه ایران را، تا سال ۲۰۲۳ حفظ خواهند کرد. او در این باره گفت که تلاش برای حفظ برجام و در عین حال برقراری مجدد تحریم تسلیحاتی مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱، امکان پذیر نیست و ما قصد نداریم به مانند آمریکا با ۱۳ رای غیر همسو در سازمان ملل مواجه شویم.

اتحادیه اروپا در فوریه سال ۲۰۰۷ تحریم‌هایی را علیه ایران وضع کرد که بر اساس آن ارسال قطعات، تجهیزات و فناوری‌هایی به ایران که می‌توانست در گسترش فناوری‌های موشکی و اتمی کاربرد داشته باشد، هدف اولین دور از تحریم‌های اتحادیه اروپا بود. بر اساس برجام این تحریم‌ها تا سال ۲۰۲۳ ادامه خواهد داشت. همچنین اروپا، تحریم‌های غیرالزام آور موشکی علیه ایران را نیز تداوم خواهد داد.

بورل معتقد است که فشار تحریم‌ها در داخل ایران، تأثیر سیاسی نیز داشته و باعث شده تا در انتخابات اخیر مجلس، افراد بی‌اعتماد به غرب وارد مجلس شوند. وی افزود که اروپا همچنان، تمام تلاش خود را می‌کند تا راه دیپلماسی را باز نگه دارد.

جوزپ بورل در ادامه با اشاره به شرایط حقوق بشر در ایران، از امکان دسترسی نسرین ستوده به خدمات درمانی، ابراز خوشحالی کرد و خواهان آزادی تمامی زندانیان سیاسی دربند شد. او همچنین اعدام نوید افکاری را به شدت محکوم کرد و اعلام کرد که از مقامات ایرانی خواسته تا مسئله شکنجه وی را پیگیری کنند.

آقای بورل که در مقر پارلمان اروپا در بروکسل سخنرانی می‌کرد، ضمن محکوم کردن دستگیری افراد دو تابعیتی و با اشاره به آزادی موقت فریبا عادل خواه، از حکومت ایران خواست که سیاست دستگیری افراد دو تابعیتی را متوقف کند.

او مجدداً نسبت به مزایای توافقنامه هسته‌ای تذکر داد و گفت این توافقنامه، منافع اروپا را تأمین می‌کند و اگرچه اروپا نگران کاهش تعهدات ایران در قبال برجام است، اما ممکن بود در صورت عدم امضای آن، ایران امروز دارای سلاح هسته‌ای بود.

وی افزود که علی‌رغم اینکه ایران در حال حاضر نسبت به دو سال پیش، اورانیوم غنی شده بیشتری دارد، اما این کشور به نسبت قبل از امضای برجام که ۱۰ تن از این مواد را در اختیار داشت، میزان به‌مراتب کمتری در اختیار دارد.

بورل بار دیگر با اشاره به تلاش آمریکا برای برقراری مجدد تحریم‌ها و عدم رأی شورای امنیت به قطعنامه موردنظر آن کشور؛ ایالات متحده را به دلیل خروج از برجام، فاقد صلاحیت قانونی برای استفاده از قطعنامه ۲۲۳۱ دانست.

او در پایان از حاضران خواست تا با درنظرگرفتن منافع استراتژیک اروپا، از برنامه‌هایش در مورد ایران حمایت کنند و جنبه‌های مختلف این ارتباط را در نظر بگیرند.