دویچه وله - بسیاری از داروهای حیاتی در ایران با کمبود روبهرو هستند. موضوع انسولین از کمبود گذشته و به "انسولین نیست" رسیده است. مسئولان میگویند ۱،۵ برابر نیاز مردم ایران انسولین وارد کردهاند. بنابراین پرسیدنی است علت کمبود چیست؟
محمدرضا شانهساز، رئیس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت است. او کمبود فعلی انسولین در بازارهای ایران را کمبودی مقطعی میداند. کاربران میگویند در حال حاضر موضوع بر سر کمبود نیست. انسولین در بازار وجود ندارد. همین موضوع باعث شده است که هشتگ "انسولین نیست" در شبکهها به یکی از موضوعات داغ تبدیل شود.
خبر کشف ۱۹ کامیون حامل داروی قاچاق در عراق به پدیده کمبود دارو در ایران چهره جدیدی بخشیده است. در حالی که محمدرضا شانهساز، رئیس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت انگشت اشاره خود را متوجه آمریکا و تحریمهای کشور کرده و کمبود ارز را علت اصلی کمبود انسولین و سایر داروها میداند، مسئولان دیگر مدعیاند که کمبودی در کار نیست.
وزیر بهداشت جمهوری اسلامی یکی از کسانی است که بارها گفته کمبودی در رابطه با واردات انسولین آنالوگ (قلمی) در بازار ایران وجود ندارد.
محمود نجفی عرب، رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران، میگوید که امسال نیز یک و نیم برابر نیاز مردم ایران انسولین وارد شده است. او علت کمبود را جای دیگری جستوجو میکند و میگوید:
«پس نباید هیچ کمبودی وجود داشته باشد. اما انسولین وارد شده، دوباره صادر میشود. یا به عبارتی از راههای غیرقانونی از کشور خارج میشود.»
قرائت دیگر سخنان رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی این است که انسولین و داروهای وارداتی قاچاق میشوند.
ارز به نرخ دولتی
دارو از جمله مواردی است که مشمول تحریمهای آمریکا نمیشود. افزون بر آن، جمهوری اسلامی ایران نیز برای واردات دارو نرخ دولتی دلار ۴۲۰۰ تومانی را در نظر گرفته است.
نجفی عرب میگوید: «تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی سبب میشود دارو با قیمت ارزان وارد شود و با دلار بازار آزاد، از مرز خارج شود.»
زیر هشتگ "انسولین نیست" برخی از کاربران به نقش پنهان و آشکار آقازدادهها در امر حمل و نقل دارو اشاره کردهاند. به هر روی کاروان داروی قاچاق با ۱۹ کامیون، موضوعی نیست که بدون توجه کسی از مرز رد شده باشد.
بیماران دیابتی و بازار آزاد
در ایران بر اساس آمار دولتی حدود پنج میلیون نفر مبتلا به بیماری دیابت هستند. از آن بین، ۶۰۰ هزار نفر روزانه به تزریق انسولین نیاز دارند.
در شرایطی که محمدرضا شانهساز از توزیع انسولین بر اساس کد ملی در "آینده نزدیک" سخن میگوید و مدعی تولید تا حد خودکفایی این دارو تا پایان سال آینده (سال ۱۴۰۰) میشود، مردم میگویند این دارو در "زیرزمینها" به وفور وجود دارد.
"تجارت نیوز" میگوید در بازار سیاه، انسولین به قیمت ۸ برابر قیمت داروخانهها موجود است. در این گزارش آمده است که حتی انسولینهای تاریخگذشته نیز این روزها "قیمتی" شدهاند.
در این گزارش آمده است که در شرایطی که «پیدا کردن انسولین در داروخانه سخت است، اما در بازار آزاد با یک تلفن میتوان انسولین خرید. یک ساعته، ارسال به سراسر کشور، اما گرانتر از داروخانه. حدود هشت برابر قیمت!»
همین گزارش نوشته است که یک جعبه پنجتایی انسولین به قیمت ۸۵۰ هزار تومان در بازار آزاد به فروش میرسد. "تجارت نیوز" به نقل از فرشید، یکی از دلالان بازار سیاه نوشته است: «همین جعبه ۵تایی دو روز دیگه یک میلیون تومان میشود، البته به شرطی که پیدا کنی.»