دلیل اولیه این اقدام اندونزی «نقض حق عبور و مرور» دو کشتی ایران و پاناما از جمله در ارتباط با انتقال سوخت کشتی به کشتی،‌ خاموش کردن سیستم شناسایی خودکار، عدم اهتزاز پرچم ملی و همچنین نشت سوخت اعلام شده بود.

اکنون به گفته آژانس امنیت دریایی اندونزی تحقیقات چند نهاد و وزارتخانه این کشور از جمله وزارت نفت، محیط زیست، خارجه و حمل ونقل درباره تخلفات این نفتکش‌ها آغاز خواهد شد.

۳۶ ایرانی و دو میلیون بشکه نفت در توقیف

به گفته سخنگوی آژانس امنیت دریایی اندونزی،‌ دو نفتکش توقیف‌شده در حال حاضر در راه پایگاه گارد امنیت دریایی در استان ریائو هستند و ۳۶ خدمه ایرانی نفتکش ام‌تی هورس نیز بازداشت شده‌اند. نفتکش پانامایی نیز ۲۵ خدمه چینی داشته که در بازداشت به سر می‌برند.

برخی گزارش‌ها حاکی‌ست این کشتی ایران حامل دو میلیون بشکه نفت بوده که در جزیره خارگ بارگیری شده بود.

با افزایش تحریم‌های نفتی علیه ایران،‌ طی سال‌های گذشته این کشور قبلا نیز در آب‌های شرق آسیا اقدام به انتقال نفت به صورت کشتی به کشتی کرده بود، تا آن را به نام نفت اندونزی یا مالزی به چین بفروشد.

شرکت ردیابی نفتکش «کپلر» قبلا مشابه اقدامات ایران برای دور زدن تحریم‌ها از جمله با پنهان کردن هویت نفتکش،‌ خاموش کردن سیستم شناسایی خودکار و یا تغییر نام را گزارش داده بود.

ایران: توضیح خواسته‌ایم

یک روز پس از این اقدام دولت اندونزی،‌ اکنون تهران می‌گوید خواستار توضیح جاکارتا درباره آن شده است.

سعید خطیب‌زاده،‌ سخنگوی وزارت امور خارجه، روز دوشنبه در نشست خبری توقیف کشتی‌ها را به دلیل «فنی» عنوان کرد و گفت: «قبلا هم شاهد چنین اتفاقاتی بوده‌ایم و حل شده است.»

با این حال خبرگزاری ایسنا نوشته او در پاسخ به سوالی درباره امکان مقابله به مثل بودن اقدام اندونزی در برابر توقیف کشتی کره‌ای افزود: «نظری در این ارتباط ندارم. آنچه که به ما گفته شده این است که این موضوع فنی است.»

این اقدام اندونزی کمتر از یک ماه پس از آن صورت می‌گیرد که تنش‌ها میان تهران و سئول در پی توقیف یک نفتکش کره جنوبی توسط سپاه پاسداران در دی‌ماه افزایش یافته است. ایران نیز این اقدام خود را «فنی» و «زیست‌محیطی» عنوان کرده بود.

از میان خدمه این کشتی توقیف‌شده کره جنوبی دو نفر تبعه اندونزی بوده‌اند.

در همین زمینه سفارت اندونزی در تهران پیشتر یادداشتی اعتراضی به وزارت امور خارجه ایران داده بود.