انصاف - امیرحسین ناظری کنزق، انصاف نیوز: در بسیاری از موارد داروهایی که در داروخانهها پیدا نمیشود در ضلع جنوبی میدان امام خمینی و ابتدای خیابان ناصرخسرو پیدا میشود.
زمانی که داروهای درمان کرونا در بیمارستانها پیدا نمیشد بسیاری از خانوادهها این داروها را از همین ناصرخسرو میخریدند. داروهایی که گاهی اصلی نبودند، گاهی تاریخ مصرف گذشته بودند، گاهی اصلاً دارو نبودند و البته گاهی هم هیچکدام از مشکلات را نداشتند و واقعا داروی مدنظر بودند.
حالا با به ورود اولین محمولهی واکسن کرونا به ایران، یکی از جاهایی که احتمالا واکسن کرونا را میتوان در آن پیدا کرد ناصرخسرو است.
وضعیت در این محله همانند همیشه است؛ همینکه از درب مترو خارج میشوی افرادی هستند که زیر لب، آرام یا بلند میگویند: «دارو، قرص، دارو» افرادی که انگار خلافشان برای همه عادی شده است. مدتهاست هروقت از ضلع جنوبی میدان امام خمینی رد شوید عدهای در گوشتان میگویند: «دارو، قرص». افرادی که همه میدانند در حال قاچاق دارو هستند اما کسی با آنها کاری ندارد! شاید چون چیزی همراهشان نیست یا شاید چون همه این را پذیرفتهاند که اگر این داروفروشان اینجا نباشند ممکن است بخشی از کار بهداشت و درمان کشور بلنگد!
تجربهی گزارشهای قبلی که از اینجا تهیه شده، نشان میداد آنهایی که درست بعد از بالا آمدن از پلههای مترو به سراغت میآیند معمولاً دلالهای درجه چندم هستند. یعنی تو را میبرند پیش یک دلال دیگر یا میروند از یک دلال دیگر چیزی میگیرند و به تو میدهند پس قیمت آنها از قیمت بازار بالاتر است.
همان اولین قرص فروشی که صدا میزند در پاسخ به این سوال که «واکسن کرونا دارید؟» جواب میدهد: «داریم، چه مدلی میخوای؟»
-«بستگی به قیمتهاش داره؟ چنده؟»
-«اگه پولت کمه روسی دارم، هر دوزش ۴ تومنه، دوتا باید بزنی»
-«چیز دیگه هم داری؟»
-«آمریکایی هم داریم، دوزش ۱۱ میلیونه» بعد از چند سوال و جواب مشخص میشود که منظورش از آمریکایی واکسن مدرنا است. وقتی از او دربارهی شرایط نگهداری سخت این واکسن پرسیده میشود توضیح میدهد که «ما اینها را در شرایط ویژهای نگهداری میکنیم».
از متروی امام خمینی به سمت خیابان ناصرخسرو، نفرات بعدی که جلوی ساختمان مخابرات در ضلع جنوبی میدان امام خمینی هستند هم تقریباً هگی ادعا میکنند که واکسن روسی را دارند. قیمتها از هر دوز ۲ میلیون و پانصد هزار تا ۵ میلیون تومان است.
اما سر خیابان ناصرخسرو اولین سروکلهی اولین داروفروشی پیدا میشود که ادعا میکند همهی این واکسنها تقلبی است؛ میگوید «اولین سری از واکسنهای روسی تازه وارد ایران شده پس چطور ممکن است که به دست اینها رسیده باشد؟!». بعد از اینکه حرفهای همکاران خود را تکذیب میکند میگوید «داروی «آویآی جی» [IVIG] دارد که تأثیر به سزایی در درمان کرونا دارد». جعبهی دارو را هم نشان میدهد.
توضیح میدهد که «این دارو همان است که مدتی در ایران نبود و فقط برای مسئولین استفاده میشد». ادعا میکند این دارو مدتهاست که در کشور وجود دارد ولی به میزان بسیار پایین. هر بسته از این دارو را ۴ میلیون تومان میفروشد. ادعایش این است که بسته به حال بیمار، از یک تا سه بسته از این دارو او را کاملاً سرحال میکند.
او که اصرار بر فروش داروی خود دارد معتقد است که تمام همکاران او بهجای واکسن به مشتریانشان آب مقطر میدهند. این مرد میانسال میگوید سالهاست که در اینجا بساط قرص فروشی دارد ولی نان حرام به خانه خود نبرده است. هیچگاه داروی تقلبی و تاریخ مصرف گذشته نفروخته. با اینحال میگوید «حالا هم اگر میخوای میتونم واکسنی که دیگران قیمت دادن رو با قیمتی پایینتر برات پیدا کنم» این درحالی است که پیش از این اصرار بر تقلبی بودن تمامی واکسنهای موجود در بازار داشت.
در خیابان ناصرخسرو کسی که بخشی از صحبتها با داروفروش قبلی را شنیده توضیح میدهد که «همکار او میخواسته داروهایی که خودش داشته را بفروشد» و میگوید «اگر قرار بود دارو از طریق راههای رسمی به اینجا برسد که هیچوقت داروهایی که در سیستم رسمی پیدا نمیشود، در اینجا هم پیدا نمیشد. درحالیکه اینجا تقریباً هر دارویی که بخواهیم وجود دارد». او میگوید هم واکسن روسی دارد و هم واکسن آمریکایی، قیمت هم از هر دوز ۳ تا ۱۲ میلیون تومان است. توضیح میدهد که واکسن آمریکایی به دلیل شرایط سخت نگهداری قیمت بالایی دارد و واکسن روسی ارزانتر است چون الان در کشور وجود دارد.
تقریباً روبروی شمسالعماره داروفروش دیگری باز ادعا میکند که «واکسن دروغ است. همهی اینهایی که در ناصرخسرو هست آب مقطر و... است». توضیح میدهد که «اگر حال مریض شما بد است که «توسیلیزوماب» یا «آویآی جی» بخر». خبری از سایت بیبیسی را نشان میدهد که حکایت از تأثیر داروی «توسیلیزوماب» دارد. میگوید «این خبر جدید است و هنوز در بازار نپیچیده است برای همین قیمت نسبتاً پایینی دارد». برای هر بسته ایرانی ۳ میلیون و برای بستهی خارجی ۸ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان قیمت تعیین میکند. بعد از آن هم تاکید میکند «اینها داروهایی هستند که در خارج کشور مصرف شده و جواب میگیرند. نهتنها بسیاری از بیمارستانهای ایرانی از این دارو خبر ندارند، بلکه حتی اگر خبر داشته باشند بهخاطر قیمت آن را مصرف و توصیه نمیکنند»!
او ادامه میدهد که «اگر بیمار شما حال خوبی دارد داروی «فاویپیراویر» بخر». بعد دوباره موبایل خود را در میآورد و کلیپی از دکتر هاشمیان [پزشک معالج مهرداد میناوند و علی انصاریان] نشان میدهد. در این کلیپ دکتر هاشمیان توضیح میدهد که وقتی میناوند به او گفت تست پیسیآر او مثبت شده است به او توصیه کرده که این دارو را مصرف کند. هاشمیان میگوید: این خارج از پروتکلهای ستاد ملی کرونا است ولی بسیاری از کشورها مانند ترکیه این دارو را مصرف میکنند.»
داروفروش بعد از پخش این کلیپ میگوید: «این کلیپ را دیدی؟ میناوند اگر از این داروها خورده بود حالا در جمع ما بود و مردم را اینطور ناامید نمیکرد». بعد با تاکید بر صحبتهای هاشمیان ادامه میدهد که «دیدی دکتر هاشمیان چه گفت؟ او گفت که اینها در پروتکلهای ایران نیست، یعنی ایرانیها از این دارو به بیماران خود نمیدهند درحالیکه این دارو اثربخش است».
وقتی از قیمت داروی «فاویپیراویر» میپرسم، هر جعبه قرص را حدود ۲ میلیون قیمت میدهد. برایم توضیح میدهد که بیمار باید حداقل ۴ بسته از این قرصها را مصرف کند تا خوب شود.
حاصل دو ساعت پرسهزنی در بازارسیاه داروی کشور و گپ و گفت با تقریبا تمامی داروفروشانی که آنجا حاضرند به نظر میرساند که داروفروشان بهطورکلی به دودسته تقسیم میشوند. آنهایی که ادعای داشتن واکسن دارند که اکثرا هم مدعی واکسن روسی هستند و آنهایی که معتقدند واکسن کلاً دروغ است، ولی داروهای موثری در بازارسیاه وجود دارد که سیستم درمان کشور از آنها استفاده نمیکند.
باتوجهبه بیاعتمادی موجود در جامعه، هر کسی ممکن است اگر روزی یکی از نزدیکانشان درگیر کرونا شود به سمت ناصرخسرو بروند و شاید طعمهی این قاچاقچیان دارو شوند؛ کسانی که هیچ تاییدی وجود ندارد که دارویی که میفروشند واقعی باشد. شاید این سطح از راحتی برای دسترسی به قاچاقچیان دارو برای عموم مردم بسیار سوال برانگیز باشد!