ایران وایر - دانیال دایان؛ شهروندخبرنگار، افغانستان
تلویزیون «خبر یک» افغانستان خبر داده است؛ منبعی در استان «هرات» به آنها اطلاع داده که چهارشنبه ۲۴فوریه (۵اسفند) مهمات ساخت ایران و لباس نظامی سپاه پاسداران از یک قرارگاه طالبان در شهرستان «ادرسکن» هرات به دست آمده است. یک مقام افغانستانی که خواست هویتش محفوظ بماند، در گفتوگو با «ایران وایر» این مساله را تایید و جزئیاتی از آن را ارائه داد. این مقام افغانستانی همچنین جمهوری اسلامی را به همکاری مالی و تسلیحاتی با گروه طالبان متهم کرد.
***
تلویزیون «خبر یک» با انتشار توییتی در حساب کاربری خود، خبر داده است که مقداری مهمات تسلیحاتی ساخت جمهوری اسلامی به همراه لباس سپاه پاسداران در قرارگاه طالبان کشف شده است. طبق این توییت «نقشه محل» و «دوربین شب» هم در میان این مهمات بوده است.
به گفته منبع «ایران وایر» این تجهیزات جنگی به دست آمده شامل «دوربینهای شببین» در قرارگاه طالبان در منطقه «موسیخیل»، شهرستان «ادرسکن» در نزدیکی مرز ایران کشف شده است. به گفته او «چهار بمبدستی» از تجهیزات سپاه پاسداران هم در میان این تجهیزات بوده است؛ «اما به دلیل احتمال انفجار، نیروهای افغانستانی آن را منفجر کردهاند.» او همچنین تاکید کرد که جمهوری اسلامی از گروه طالبان حمایت مالی و تسلیحاتی میکند و این حمایت را محکوم است.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
مقامهای افغانستانی بارها در خصوص دخالت جمهوری اسلامی در امور این کشور و همکاری تسلیحاتی حکومت ایران با گروه طالبان هشدار دادهاند و بسیاری دیگر هم سکوت کردهاند.
پیشتر یافتههای هیأت پارلمان افغانستان در هرات نشان داده بود که جمهوری اسلامی ایران از ۲۲ گروه تروریستی و خطرناک به هدف همکاری با طالبان و ایجاد رعب و وحشت در هرات حمایت کرده است.
یک ماه پیش نیز نیروهای مرزی افغانستان در استان «فراه» یک خودرو حامل مواد سازنده بمبهای خطرناک کشف کرده بودند. یک منبع امنیتی فراه به «ایرانوایر» میگوید که طی سه ماه گذشته این دومین مورد کشف مواد سازنده بمب در استان فراه بوده است. به گفته این منبع، مواد منفجره سازنده بمب از طریق فراه به دیگر استانهای افغانستان منتقل میشود.
«بلقیس روشن»، عضو پارلمان افغانستان در گفتوگو با «ایرانوایر» مقامهای افغانستانی را در مورد دخالت جمهوری اسلامی در امور افغانستان و همکاری تسلیحاتی این کشور با گروه طالبان به سکوت محکوم میکند: «مواد سازنده بمب ساخت ایران در فراه کشف شد، اما معلوم نشد که نتایج تحقیقات حکومت چه است؟ ایران از طالبان حمایت میکند و در ناامنی افغانستان مخصوصا ولایتهای [استانهای] غربی افغانستان دست دارد.»
منابع «ایرانوایر» همچنین تایید کردهاند که جمهوری اسلامی از طالبان در استانهای «هرات»، «فراه» و «نیمروز» حمایت مالی و تسلیحاتی میکند.
«عبدالستار حسینی»، عضو پارلمان افغانستان نیز در گفتوگو با «ایرانوایر» از عملکرد حکومت این کشور انتقاد میکند که مقابل «آتشافروزی» حکومت ایران در افغانستان نمیایستد و باعث میشود هر روز این مداخلهها افزایش یابد: «ایران، طالبان را در افغانستان حمایت میکند و این برای همگی مانند آفتاب روشن است. همین حالا فرماندهان طالبان در ایران درمان میشوند و خانوادههایشان در این کشور بودوباش [رفت و آمد] دارند. ایران طالبان را ابزار نیابتی خود در افغانستان میداند.»
مقامهای جمهوری اسلامی بارها در مقابل این ادعاها حمایتهای تسلیحاتی از طالبان را تکذیب کردهاند؛ اما گفتهاند که «برای حفاظت از مرزهای ایران» با طالبان در تماس هستند.
در بهمن ماه سال جاری هیات سیاسی گروه طالبان به رهبری «ملابرادر آخند» معاون سیاسی طالبان پس از ترک میز مذاکره صلح با حکومت افغانستان به ایران سفر کرد و با مقامهای ارشد این کشور از جمله «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران دیدار داشت.
همانزمان، «محمد نعیم»، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در حساب کاربریاش در توییتر نوشته بود که هیات طالبان در این سفر درباره وضعیت مهاجران افغانستانی، شرایط کنونی سیاسی و امنیتی افغانستان را با مقامهای حکومت ایران به بحث گذاشتهاند. سفر هیات طالبان به ایران در حالی صورت گرفت که حدود یک ماه پیش، وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه با «طلوعنیوز» تایید کرده بود که با طالبان در ارتباط هستند.
بسیاری از تحلیلگران افغانستانی البته معتقدند که دخالتهای جمهوری اسلامی در افغانستان به قصد تضعیف منافع آمریکا در این کشور است.
بهعنوان نمونه، «عبدالقادر کامل» تحلیلگر مسایل امنیتی در گفتوگو با «ایرانوایر» میگوید که حکومت ایران با حمایت از گروه طالبان، افزون بر ایجاد ناامنی در این کشور، میخواهد که منافع آمریکا را در این کشور به مخاطره بیاندازد: «روابط دولت ایران با گروه طالبان در سالهای اخیر گسترش یافته است. ایران از طالبان به عنوان نیروی نیابتی در افغانستان استفاده میکند و این کشور روی گروههای تروریستی برای رسیدن به اهداف خود در افغانستان سرمایهگذاری میکند.»
این تحلیلگر به حکومت افغانستان پیشنهاد میکند که با افزایش نیرو در نوار مرزی با ایران و تقویت زیرساختهای استخباراتی، تا حدودی مانع از حمایت حکومت ایران از گروه طالبان شود.
از سوی دیگر، به نظر میرسد با افزایش تنش حکومت افغانستان با دولت آمریکا در دوران ریاست جمهوری «دونالد ترامپ»، بر سر چگونگی مذاکره با گروه طالبان، روابط کابل-تهران گسترش یافته است. مقامهای افغانستانی از جمله «امرالله صالح» معاون اول ریاستجمهوری معتقدند که دولت ترامپ در تخصیص امتیازهای بیشتر به گروه طالبان مرتکب «اشتباه» شده است.
طی دستکم شش ماه گذشته ملاقات میان مقامهای ایرانی در کابل، پایتخت افغانستان افزایش یافته است و مقامهای افغانستانی در این مدت کمتر از عملکرد جمهوری اسلامی ایران در افغانستان انتقاد کردهاند. معلوم نیست چه آیندهای در انتظار مردم افغانستان است؛ اما به نظر میرسد با افزایش موج ناامنیها و مهاجرت جامعه کنشگر این کشور، چشماندازها هراسناک است. حالا هم، با کشف تسلیحات جمهوری اسلامی و لباسهای سپاه پاسداران در قرارگاه طالبان، آیا مقامات جمهوری اسلامی همچنان میتوانند حمایتهای تسلیحاتی خود را از طالبان تکذیب کنند؟ آیا حکومت افغانستان مقابل این دخالتها و ایجاد ناامنیهای بیشتر، با جدیت مقابله خواهد کرد؟