دکتر فرناندز مندوزا و همکاران او طی دست‌کم هشت سال، داده‌های مربوط به خواب شب ۴۲۱ کودک پنج تا ۱۲ ساله را در یک آزمایشگاه خواب بررسی کرده و متوجه شده‌اند که حدود ۱۲ درصد بچه‌های مورد مطالعه، آپنه انسدادی در خواب داشته‌اند. بعد از هفت سال و در اولین بررسی مجدد، بیش از نیمی از این کودکان که حالا بین ۱۲ تا ۱۹ ساله بودند، دیگر این مشکل را نداشتند و فقط در پنج درصد آن‌هاعلایم مربوط به آن مشاهده می‌شد. سپس با در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند سن، جنسیت، نژاد و قومیت، میزان چاقی و این‌که آیا کودک لوزه‌های خود را جراحی کرده است یا خیر، محققان به این نتیجه رسیده‌اند که کودکانی که مشکل آپنه انسدادی در خواب خود را تا زمان بلوغ با خود به‌همراه دارند، نسبت به کودکانی که هرگز این مشکل را نداشته‌اند، ۲.۹ برابر بیشتر در خطر ابتلا به فشارخون بالا هستند.

آن‌ها هم‌چنین به این نتیجه رسیده‌اند که چنان‌چه فرد در نوجوانی دچار آپنه انسدادی در خواب شده باشد، این خطر برای او ۱.۷ برابر است.

این تحقیق از آن جهت بسیار حائز اهمیت است که مشکلات خواب کودکان و اثرات آن‌ها بر سلامت‌شان در دوران بزرگ‌سالی را برجسته می‌کند.

جامعه ما عموما نسبت به کودکان بی‌توجه است و اکثر ما در بسیاری از موارد فکر می‌کنیم که مشکلات آن‌ها با بزرگ‌تر شدن برطرف خواهند شد. هر چند در اغلب موارد این طرز فکر درست است اما برخی مشکلات کودکان نیاز به مداخلات پزشکی از دوران کودکی دارند و نباید مورد غفلت قرار بگیرند.

آپنه انسدادی در خواب چیست؟

بنا بر برآورد «آکادمی پزشکی و خواب» در امریکا، بیش از ۳۰ میلیون نفر از بزرگ‌سالان این کشور از اختلال آپنه انسدادی در خواب رنج می‌برند اما بسیاری از آن‌ها حتی درباره این بیماری چیزی نمی‌دانند. با این‌حال، این مشکل فقط مختص بزرگ‌سالان نیست و بسیاری از کودکان هم ممکن است دچار آپنه انسدادی خواب باشند که در صورت مداوا نشدن، می‌تواند خطرات بسیاری برای آن‌ها به بار بیاورد.

پزشکان اختلال آپنه در خواب را بر سه نوع می‌دانند که رایج‌ترین شکل آن با مسدود شدن راه‌های هوایی به دلیل ضعف و شل شدن عضلات پشتی گلو اتفاق می‌افتد و آپنه انسدادی نام دارد. نوع دیگر آپنه، مرکزی است که در آن مغز ناتوان از برقراری ارتباط با عضلات پشتی گلو است که مسوول باز نگه داشتن راه‌ تنفسی ما در خواب هستند. نوع سوم نیز نوع پیچیده‌تری است که در آن فرد هر دو نوع مرکزی و انسدادی آپنه را هم‌زمان با هم دارد و تشخیص و درمان آن نیز دشوارتر است.

علائم آپنه انسدادی در خواب شامل نفس‌تنگی هنگام خواب و خواب بریده‌بریده به دلیل نیاز برای تنفس، بیدار شدن از خواب با دهان خشک، سردردهای اول صبح، بد خوابی و بی‌خوابی، خستگی مفرط و خواب آلودگی در طول روز، تحریک پذیری و عصبانیت زیاد و عدم تمرکز در زمان بیداری است.

دلایل بروز آپنه انسدادی در خواب چیست؟

آپنه انسدادی در خواب در بزرگ‌سالان دلایل متفاوتی دارد که از آن جمله می‌توان به وزن زیاد، گردنی که به دلیل حجم زیاد ماهیچه‌ها و چربی، راه هوایی آن باریک می‌شود، مرد و مسن بودن، وراثت، مصرف الکل و داروهای آرام بخش، سیگار کشیدن و کیپ شدن بینی در اثر سرماخوردگی یا پولیپ‌های بینی را نام برد. اما بنا به گفته دکتر فرناندز مندوزا، کودکان به دلایلی مانند بزرگ شدن لوزه‌ها و آدنوئیدها یا همان بافت‌های لنفاوی که در کودکان خردسال بزرگ می‌شوند و پشت بینی آن‌ها را مسدود می‌کنند و البته چاقی، دچار آپنه انسدادی خواب می‌شوند.

راه درمان چیست؟

اولین مرحله درمان آپنه انسدادی در خواب در کودکان، مراجعه به پزشک است. علایم فرزند خود، از جمله خروپف کردن یا تنگی نفس حین خواب را برای پزشک توضیح دهید و درباره این نگرانی خود با او صحبت کنید. پس از این‌که پزشک تشخیص آپنه انسدادی در کودک شما را داد، راه‌های درمانی بسته به علت بروز مشکل را پیشنهاد خواهد داد که می‌تواند شامل مصرف داروها و اسپری‌های ضد التهاب، عمل جراحی لوزه‌ها و حتی ارجاع به متخصص تغذیه شود.

اگر مشکل کودک یا نوجوان شما تا حدود ۱۳ یا ۱۴ سالگی ادامه یافت، بهتر است به فکر راه‌های پیش‌گیری از بروز فشارخون بالا مانند تغییر سبک زندگی و فعالیت بدنی بیشتر، تغییر رژیم غذایی به رژیم کم‌نمک و تغذیه سالم و کاهش وزن هم باشید. به‌خاطر داشته باشید که کودکان با این‌که بسیار انعطاف‌پذیرند و تغییر سبک زندگی برای آن‌ها به مراتب از بزرگ‌سالان ساده‌تر است اما با این حال این تغییرات باید آهسته، برنامه‌ریزی شده و متناسب با نیازهای روحی و جسمی آن‌ها باشد.