دویچه وله - اخبار و شایعات گوناگون و گاه متناقض در باره احیای برجام بیشتر میشوند. چکیده آنچه که در روزهای اخیر در این زمینه منتشر شده این است:مذاکرات ادامه مییابند و ربطی به رئیس دولت ایران نخواهد داشت، و احتمال دسترسی به یک توافق و احیای برجام «در چند هفته آینده» امکانپذیر است.
آنچه که در مورد دوم بسیاری از ناظران سیاسی و رسانهها را به خود مشغول کرده این است که آیا تا پایان کار دولت روحانی توافقنامه امضا خواهد شد یا این مهم به دولت بعدی واگذار میشود.
ابراهیم رئیسی و دیگر نامزدهای انتخاباتی با آگاهی از این امر که سیاستهای کلان در رابطه با انرژی هستهای را علی خامنهای تعیین میکند گفتهاند، خواهان احیای برجام و برداشتن تحریمها هستند.
عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه جمهوری اسلامی و سرمذاکرهگر ایران در وین نیز در همین رابطه به شبکه الجزیره گفته است که انتخابات ریاست جمهوری ایران تاثیری بر روند مذاکرات نخواهد گذاشت. او با اشاره به این که "ما به دور از سیاست داخلی کشور مذاکره خواهیم کرد" افزوده است که "اگر به توافقات خوبی برسیم بر سر آنها توافق خواهیم کرد درغیر این صورت هیچ توافقی با این دولت و یا دولت های بعدی نخواهیم داشت."
👈مطالب بیشتر در سایت دویچه وله
عراقچی از "پیشرفت خوب و مملوس در رابطه با مسائل مختلف" در مذاکرات خبر داده است ولی همزمان تاکید کرده است که "همچنان مسائل اساسی وجود دارد که در خصوص آنها» مذاکره میشود.
روز چهارشنبه وزارت خارجه فرانسه اعلام کرده بود، هنوز اختلافات زیادی در این مذاکرات وجود دارد و برطرفکردن آنها «مستلزم تصمیمات شجاعانه است».
اعلام توافق تا پایان کار روحانی
روز پنجشنبه، ۱۷ ژوئن (۲۷ خرداد) العربیه به نقل از «منابع اروپایی شرکتکننده در مذاکرات وین» گزارش داد، مذاکرات بهدلیل انتخابات ایران متوقف نمیشود و دور ششم آن در چند روز آینده به پایان میرسد.
در این گزارش آمده است، «هیچ فشاری برای دستیابی به توافق پیش از ۲۴ ژوئن» وجود ندارد زیرا جمهوری اسلامی تمایل خود را برای تمدید توافق با آژانس بینالمللی انرژی هستهای ابراز كردهاست. در این تاریخ توافق فنی بین آژانس و دولت ایران بهپایان میرسد و آژانس هیچ امکانی برای کنترل سایتهای هستهای ایران نخواهد داشت.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس در مصاحبهای که روز ۱۴ ژوئن منتشر شد بر توافق هستهای با ایران در اسرع وقت تاکید کرده و گفته بود، چنین توافقی لازمه دسترسی آژانس به فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی خواهد بود.
او در گفتوگو با پایگاه خبری "اکسیوس" عدم توافق با ایران را به یک "پرواز کورکورانه" در رابطه با فعالیت هستهای این کشور تشبیه کرد.
آژانس بهطور مستقیم در مذاکرات شرکت ندارد اما دعوت شده است، ارزیابی خود از نتایج مذاکرات را ارائه کند و به بازرسی سایتهای هستهای جمهوری اسلامی ادامه دهد.
مواضع تهران و دیگر طرفین مذاکره
روز پنجشنبه وبسایت «اینترنیوزکست» گزارشی در باره مذاکرات وین منتشر کرد که در آن مواضع طرفین مذاکره فهرست شده است.
این وبسایت خبری مینویسد، اگرچه اختلافات داخلی همچنان وجود دارد، اما به نظر می رسد جناحهای گوناگون سیاسی در ایران به این تفاهم رسیدهاند كه بازگرداندن توافق هستهای برای لغو تحریمهای سخت كه بر همه جنبههای اقتصاد كشور تأثیر گذاشته، ضروری است.
در ادامه گزارش آمده است، جمهوری اسلامی بر آن است که «تمامی حدود یکهزار و ۵۰۰ مورد تحریم جدید یا تحریم احیاشده» در دوران ترامپ برداشته شود و واشنگتن تضمین کند که ایالات متحده در آینده یکطرفه از توافق خارج نخواهد شد، اگرچه مشخص نیست که این ضمانت به چه شکلی باید باشد.
«اینترنیوزکست» مینویسد، دولت جو بایدن احیای برجام را گامی به سوی توافقی گستردهتر میداند - توافقنامهای که محدودیتهای سختتری را برای برنامه هستهای ایران ایجاد کند و آزمایش موشک و همچنین چندین موضوع دیگر را پوشش دهد.
این در حالی است که جمهوری اسلامی تاکید کرده، مایل به گسترش توافق نیست.
در ادامه گزارش این رسانه به طرفین اروپایی اشاره است که «مشتاق هستند ایالات متحده را به توافق برگردانند و ایران را با شرایط خود مطابقت دهند.»
در رابطه با چین و روسیه آمده است: «شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به صراحت اعلام کرد که از "خواسته های منطقی" ایران در مورد آینده توافق حمایت می کند، و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه گفته است که مسکو امیدوار است، توافق در همان چارچوب اولیه خود (در سال ۲۰۱۵) احیا شود».