نگرانیها درباره شروع موج جدید همه گیری کرونا در ایران ادامه دارد. توقف نزول تعداد مبتلایان کرونا در تهران و روند ثابت و سینوسی بیماری در نتیجه حضور گونههای وحشی تر ویروس کرونا در پایتخت کشور و تعدادی دیگر از شهرهای کشور مانند: اصفهان و کرمان و خوزستان به نگرانیها درخصوص آینده بیماری در کشور افزوده است. آنچه این روزها به موضوعی مهم برای زندگی میلیونها ایرانی تبدیل شده است راستی آزمایی ادعاها درباره واکسن ایرانی است. مردم میپرسند از تزریق واکسنی که به تایید سازمان بهداشت جهانی نرسیده است میتوان مطمئن بود؟ از جمله مشکلات واکسنهای غیراستاندارد کرونا در جهان میتوان به مسمومیت، حساسیت زایی یا بیماری خودایمنی ماندگار، افزایش سرایت در پی اطمینان کاذب، افزایش شدت بیماری با تحریک نامطلوب ایمنی و کم اثرکردن واکسنهای بعدی اشاره کرد؛ عوارضی که درخصوص واکسنهای ایرانی ناشناخته هستند و اطلاع دقیقی از آنها در دست نیست.
تاکنون بیش از ۵ میلیون دز واکسن خارجی در کشور تزریق شده است. پس از مدتها توقف واکسیناسیون نوبت اول و دوم، تکمیل دز دوم واکسیناسیون افراد بالای ۷۰ سال از روز گذشته وعده داده شده بود. سخنگویان چندین دانشگاه علوم پزشکی در مراکز استانها نیز اعلام داشتهاند که برای دز دوم واکسن وجود دارد و جای نگرانی نیست. این در حالی است که محموله جدید واکسن علیرغم تاکید بر توزیع آن از اوایل این هفته هنوز به مراکز استانها نرسیده است. خبری از واکسن نیست و پس از حضور و تجمع و معطلی چندین ساعته، مردم در مراکز واکسیناسیون به در بسته خورده اند و به آنها گفته شده یا واکسن نیست یا به دلیل ازدحام و شلوغی جمعیت محل را ترک کنند. وضعیت عجیب واکسیناسیون کرونا در حالی از روز شنبه در کشور رقم خورده است که مردم این پرسش را مطرح میکنند که چرا با وجود طرح شعارها درخصوص ورود چندین میلیون واکسن به کشور، واکسیناسیون نوبت دوم و تزریق دز واکسنی که باید هر ساله تکرار شود با تاخیر دوباره رو به رو شده است. نتیجه برخورد شعاری با بیماری کرونا و سلامت مردم از سوی وزارت بهداشت و درمان و ستاد ملی کرونا توقف ادامه واکسیناسیون در کشور و عمل نکردن به وعدهها و شعارها با وجود واردات واکسن به کشور بوده است. فاصله افتادن بین تزریق دز اول و دوم واکسن کرونا، اثر بخشی واکسن را کاهش خواهد داد و بی نظمی در ارسال پیامک برای تزریق دز دوم واکسن کرونا نیز به گونهای بوده است که با آغاز پیک پنجم کرونا در کشور و چرخش گونههای آفریقایی و هندی ویروس در کشور عده زیادی از هموطنان در مراکز واکسیناسیون از روز شنبه گذشته سرگردان شدهاند و با پاسخ منفی مسئولین واکسیناسیون در این مراکز مواجه شدهاند.
همزمان با وعده تکمیل دز دوم واکسیناسیون افراد بالای ۷۰ سال از روز گذشته، وزیر آموزش و پرورش و وزیر علوم خبر از واکسیناسیون معلمان و کادر اجرایی مدارس و دانش آموزان و اساتید دانشگاه و دانشجویان با واکسن ایرانی در مرداد و شهریور دادهاند. با انتشار چنین خبری موجی از واکسن گریزی در کشور به راه افتاده است و مردم میپرسند انجام واکسیناسیون عمومی بدون تأییدیه و مجوز سازمان بهداشت جهانی چطور ممکن است؟ و چرا واکسنی که سازمان غذا و دارو تحت فشار و زور وزارت بهداشت و درمان تنها مجوز مصرف اضطراری آن را صادر نموده است، به اسم واکسیناسیون عمومی و ایمنی جمعی، برای انجام آزمایشات مرحله سوم بالینی مورد مصرف قرار میگیرد؟!
استفاده از واکسن ایرانی برای واکسیناسیون عمومی از این هفته و اصرار بر بازگشایی مدارس و دانشگاهها آن هم در شرایطی که روند واکسیناسیون جمعیت حساس و پرخطر جامعه همچنان متوقف است، در مهرماه قابل فهم و درک نیست. به نظر میرسد تأکید سخنگوی سازمان غذا و دارو درخصوص توزیع واکسن ایرانی و انتشار خبر ورود محموله های واکسن وارداتی به کشور و شتاب گیری واکسیناسیون از این هفته در کشور با توصیفی که از حال و هوای مراکز واکسیناسیون طی دو روز گذشته رفت، اعتماد شهروندان ایرانی به شفافیت مقامات بهداشت و درمان در زمینه رسیدگی به پاندمی کرونا در کشور را مخدوش میکند و قابل اطمینان بودن اطلاعات رسمی و نحوه کنترل بیماری همه گیر کرونا در ایران را زیر سوال خواهد برد.
محمدرضا محبوب فر
کارشناس حوزه سلامت و بحرانهای محیطی
گام بعدی در جنبش رهائی بخش ملّی ایرانیان، محمد ترابی
دو بیانیه دو صدا، ابوالفضل محققی