مینو علوی - ایران وایر
در دنیای امروز پژوهشهای زیادی درباره جزییات زندگی انجام میشود که گاه نتایج اعجابآوری دارند؛ مثلا با تغییر رژیم غذایی یا عادت خواب و یا حتی انجام یک ورزش کوچک، ممکن است بتوانیم جلوی نفوذ یک بیماری سخت را در بدن خود بگیریم.
«ایرانوایر» در سلسله مطالبی با عنوان «سلامت روح و جسم»، به همین جزییات و تغییرات کوچک و قابل دسترس میپردازد که روی کیفیت زندگی تاثیرات شگرف دارند.
***
حتما شما هم شنیدهاید که میگویند هر لقمه غذا را باید ۳۲ بار جوید ولی احتمالا شما هم این کار را انجام نمیدهید، چون کار بسیار سختی است. حالا نه ۳۲ بار ولی دانشمندان ژاپنی در دانشگاه «واسدا» در شهر توکیو به این نتیجه رسیدهاند که زیاد جویدن غذا چون میزان انرژی مصرف شده بدن برای هضم غذا را افزایش میدهد، در لاغر شدن و لاغر ماندن فرد موثر است.
به احتمال زیاد انسانهای غارنشین هم به غریزه یا تجربه فهمیده بودند که خوب جویدن غذا به هضم بهتر آن کمک میکند ولی آنها مثل ما دغدغه چاق شدن را نداشتند. با این حال، ما انسانها از حدود یک قرن قبل که چاقی را رو به گسترش دیدیم، به کمک دانش و تجربه خود فهمیدیم که خوب جویدن غذا، از چاق شدن جلوگیری میکند و به تناسب اندام منجر میشود.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
البته کمتر پژوهشی درباره رابطه این تناسب اندام با خوب جویدن غذا و تحریک چشایی موشکافی کرده است. بنابراین، محققان دانشگاه خصوصی «واسدا» در قلب شهر توکیو جزو اولین گروههای تحقیقاتی هستند که درباره علت این رابطه پژوهش کردهاند.
آنها میگویند محرکهای دهانی با مدتزمانی که نوشیدنیها و غذاهای مایع در دهان فرد چشیده یا غذاهای جامد جویده میشوند، مرتبط هستند و نقش بسیار مهمی در میزان انرژی مصرفی بدن بعد از خوردن غذا ایفا میکنند.
این محققان معتقدند همین موضوع احتمالا عامل تناسب اندام افرادی است که غذا را زیاد مزمزه میکنند و بیشتر از دیگران میجوند.
زیاد جویدن غذا چهگونه باعث تناسب اندام میشود؟
قضیه از این قرار است که خوب جویدن غذا، مصرف انرژی مرتبط با سوزاندن غذا و تحرک روده را افزایش میدهد.
به اعتقاد محققان علم پزشکی، همه اینها به افزایش تولید گرما در بدن، درست بعد از مصرف غذا منجر میشوند؛ اصطلاحی که به «DIT» یا «گرمازایی ناشی از غذا» معروف است.
تحقیقی که دکتر «یوکا هامادا» و پروفسور «نائویوکی هایاشی» از دانشگاه واسدا انجام داده و به تازگی نتایج آن را در ژورنال «ساینتیفیک ریپورتز» منتشر کردهاند، در واقع همین رابطه علت و معلولی بین جویدن و گرمازایی را بررسی میکند.
DIT که به عنوان اثر حرارتی مصرف غذا نیز شناخته میشود، سوختوساز بدن را بالا میبرد و آن را به سطحی بیشتر از سطح ناشتا میرساند. این به آن معنا است که وقتی غذا میخوریم، دستکم در چند ساعت اولیه، حتی اگر فعالیتی هم نداشته باشیم یا بخوابیم، بیشتر از وقتی که گرسنه هستیم، انرژی مصرف میکنیم.
به اعتقاد متخصصان، این یعنی جلوگیری از افزایش وزن و نهایتا تناسب اندام.
اما این که زیاد جویدن یا نگه داشتن غذا در دهان به افزایش گرمازایی پس از خوردن غذا منجر میشود، موضوع جدیدی است که محققان دانشگاه واسدا به آن دست یافتهاند.
تحقیقات آنها نشان میدهند که آهسته غذا خوردن و جویدن کامل نه تنها DIT بلکه گردش خون را نیز در ناحیه اسپلانکنیک شکم یا رودهها افزایش میدهد.
آنها میگویند گرمازایی ناشی از زیاد جویدن با افزایش هضم و فعالیت مرتبط با جذب در شکم ارتباط دارد.
آنگونه که پروفسور هایاشی به سایت این دانشگاه گفته است، آنها مطمئن نبودهاند که آیا اندازه ذرات بولوس غذایی که وارد دستگاه گوارش میشود، است یا محرکهای دهانی ایجاد شده حین جویدن که به گرمازایی بیشتر میانجامند.
او در همین راستا تاکید کرده است: «آهسته غذا خوردن و خوب جویدن، یک استراتژی موثر و علمی برای مدیریت وزن است و ما باید به این موضوع نگاه عمیقتری داشته باشیم.»
بولوس غذایی که حاصل اولین مرحله هضم غذا، یعنی نگه داشتن غذا در دهان، جویدن و در معرض آنزیمها قرار دادن آن است، در واقع مادهای است که ما آن را میبلعیم. هر چهقدر این ماده نرمتر باشد، هضم آن آسانتر است.
این تحقیق که از طریق بررسیهای بالینی انجام شده، به دنبال این نبوده است که ببیند افراد در صورت زیاد جویدن، زودتر سیر میشوند یا اصلا چهقدر سیر میشوند. این برخلاف آن چیزی است که از کودکی به ما میگفتند که اگر غذا را زیاد بجویم، زودتر سیر میشویم. هدف محققان این پژوهش این بوده است که ببینند گرمازایی بعد از خوردن هر وعده غذای مشخص، با مدت زمانی که فرد با نگه داشتن غذا در دهانش، حس چشایی خود را تحریک میکند یا غذا را میجود، مرتبط است یا نه!؟
نتیجه شگفتانگیز بوده است. آنها دریافتهاند که هر چه غذا را بیشتر در دهان خود نگه داریم، صرف نظر از این که ذرات غذایی که میبلعیم، چهقدر بزرگ یا کوچک هستند، بخشهایی از روند هضم در همان دهان، مانند تبادل گاز و اکسیداسیون پروتئین بیشتر انجام میشود و متعاقبا جریان خون در شریانهای رودهها نیز افزایش چشمگیری مییابد. این یعنی بلافاصله بعد از خوردن غذا، احساس گرمای بیشتری خواهیم کرد و در نتیجه انرژی بیشتری خواهیم سوزاند.
به باور پروفسور هایاشی، یکی از نویسندگان این تحقیق، این مطالعه نشان میدهد که خوب جویدن، از راه افزایش مصرف انرژی میتواند به پیشگیری از چاقی و سندروم متابولیک کمک کند.
هایاشی در پایان میگوید: «در حالی که اختلاف مصرف انرژی در هر وعده غذایی، مقدار بسیار کمی است، در طول زمان و با توجه به این که ما بارها در طول روز غذا میخوریم و هر سال ۳۶۵ روز است، این مقدار قابل توجه خواهد بود.»