خیر، پارسال وارد سدهی جدید شدیم. این که ادعا میشود با پایان سال ۱۴۰۰ وارد قرن جدید میشویم، اشتباهی است که بدون توجه به تناقض آن تکرار میشود.
اما تناقض در کجاست؟
وقتی کسی به دنیا میآید، از زمان تولد تا یک سالگی، در سال اول زندگی است، و در سد (صد) سالگی خود، وارد یکسد (یکصد) و یکمین سال زندگی خود میشود. پرسشی که پیش میآید این است که:
اگر تولد مسیح یا هجرت پیامبر اسلام را بهعنوان آغاز گاهشماری میلادی یا خورشیدی در نظر بگیریم، از لحظهی تولد یا هجرت تا یک سال بعد، جزء کدام سده (قرن) در نظر گرفته میشود؟
احتمالاً این سوءتفاهم از آنجا ناشی شده است که در زمان سالگرد تولد هر شخص، مجموع سالهای سپری شده (پایان یافته)ی عمر او به عنوان نام و مشخصهی این روز ویژه گفته میشود، در حالی که سده (قرن) به یک دوره اطلاق می شود و نمیتوانیم یک سال اول را جزء هیچ سدهای (قرنی) ندانیم و همزمان سال اول هر سده را به سدهی گذشته نسبت دهیم.
به عنوان یک مثال ساده: اگر کسی در یکم فروردین ۱۳۰۰ به دنیا آمده باشد، در یکم فروردین ۱۴۰۰ چند ساله شده است؟ ۱۰۰ ساله. یعنی سدهی اول عمر خود را پشت سر گذاشته است.
در صورت اصرار مدعیانِ روشِ محاسبهیِ سده و قرن، پس از سپری شدن سال اول، می توان از آنها پرسید: اولین سال، پیش از سدهی اول، جزء کدام سده میآید؟ اگر پاسخی برای این پرسش داشته باشند، میتوان روش محاسبهی آنها را پذیرفت.
از نوروز تا رهايی...! عارف پژمان
غزلی برای نازنین، مهران رفیعی