مجتبی دهقانی - ایندیپندنت فارسی
رسول سنائیراد، سردار سپاه و معاون دفتر عقیدتی-سیاسی فرمانده کل قوا در سرمقاله روز شنبه ۱۷ اردیبهشت روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران از تصمیم دولت ابراهیم رئیسی برای گران گردن نان و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کالاهای اساسی دفاع کرد و گفت سرانه مصرف نان مردم ایران بالا است و با اجرای نرخگذاری جدید مصرف نان ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت.
او در بخشی از این سرمقاله مدعی شده است که سرانه مصرف نان در ایران دو برابر متوسط جهانی است و همین زیاد مصرف کردن نان باعث شده که جمهوری اسلامی مجبور شود از خارج از کشور گندم وارد کند: «سرانه مصرف ماهانه افراد باید حدود ۷ تا ۵/۷ کیلو آرد باشد، به هر فرد ایرانی حدود ۱۴ کیلو آرد دولتی اختصاص مییابد. به عبارتی درحالی که میتوان با مصرف درست و بهینهسازی تولید از همان محل تولید گندم در داخل، جوابگوی نان مصرفی کشور بود، اما ناچار سالانه مقادیر زیادی گندم به کشور وارد میشود.»
معاون دفتر علی خامنهای در بخش دیگری از این مطلب اقدامات دولت رئیسی برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و گران کردن کالا و غذا را نشانه «تعهد و مسئولیتشناسی» او دانست و گفت که افرادی که پیش از او زمام امور را در دست داشتند به دلیل ترس از قضاوت افکار عمومی و نیازشان به رای مردم دست به این کارها نمیزدند: «از جمله مسائل اساسی کشور ما، انباشت مشکلات و مسائلی است که یا به موقع تشخیص داده نشده یا در صورت تشخیص جرئت و ارادهای برای حل آن نبوده و به جای تعهد و مسئولیت شناسی برای حل آن کتمان یا به آینده موکول شده است. چنین پدیدهای هرگاه با قضاوت افکار عمومی نسبت به کارگزاران و دولتمردان پیوند خورده و بهویژه بر رأی سیاسی مردم اثرگذار بوده به مراتب سختتر و پیچیدهتر شده است. مسئله حذف ارز ترجیحی یا دولتی و ارائه کالاها و خدمات یارانهای در رأس چنین مسائلی قرار دارد.»
سردار سنائی راد در بخش دیگری از مطلبش نوشته است که «پرداخت ارز ترجیحی و اقلام یارانهای»، سبب تشکیل «باندهای مافیایی» شده است. ارز ترجیحی برای تامین کالاهای اساسی پس از خروج آمریکا از برجام و وقوع شوک ارزی تصویب شد و قرار بود کالاهای اساسی را از گزند تغییر قیمت دلار برهاند.
حسن روحانی در سال پایانی دولتش و ابراهیم رئیسی در ۹ ماه گذشته بارها بر این نکته تاکید کردهاند که دولت مدتها است که بی آنکه به صورت رسمی اعلام کند، ارز ۴۲۰۰ تومانی بسیاری از کالاهای اساسی را قطع کرده است. از جمله بهرام دارایی، رئیس سازمان غذا و دارو در فروردین ماه امسال گفت که دولت ابراهیم رئیسی ۲ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای واردات دارو در سال ۱۴۰۰ را تخصیص نداده است و به همین دلیل بسیاری از داروها در بازار ایران کمیاب یا به شدت گران شده است.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
در دو سال گذشته قیمت برنج، گوشت، حبوبات، روغن، لوازم بهداشتی و لبنیات تا ۳۰۰ درصد رشد داشته است این در حالی است که دولت میگوید به این کالاها ارز ترجیحی احتصاص داده است. مشخص نیست که اگر ارز ترجیحی به شرکتهای وابسته به کانونهای قدرت در جمهوری اسلامی برای واردات این کالاها اختصاص یافته چرا این اقلام با قیمت دلار آزاد در بازار به دست مصرفکنندهها میرسد. بخش عمدهای از شرکتهای ورادکننده نهادهّای دامی، گوشت، برنج و حبوبات از زیرمجموعههای ستاد اجرایی فرمان امام و بنیاد مستضعفان یا هلدینگهای اقتصادی سپاه پاسدارن است که همگی زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی هستند.
معاون دفتر علی خامنهای بدون آنکه نامی از نقش شرکتهای عمدتا وابسته به دفتر رهبر جمهوری اسلامی در سوءاستفاده از ارز ۴۲۰۰ تومانی نام ببرد مدعی شده است که مردم ایران به دلیل آنکه گندم ارزان در اختیارشان قرار داده شده در تولید و مصرف نان مراقبت ندارند:
«مصرف بالا و ضایعات خسارتبار نان تهیه شده با آرد دولتی که به دلیل ارزانی هم اضافه بر مصرف خریداری میشود و هم به دلیل غیررقابتی بودن، در پخت آن استانداردها رعایت نمیشود و حدود یکسوم نان تولیدی هدر میرود.»
سردار سنائی راد مدعی شد که با گران کردن نان، مصرف آن ۵۰ درصد کم میشود و دولت هم میتواند مقداری یارانه به مردم بدهد: « با واقعی کردن مصرف، حدود ۵۰ درصد از مصرف آرد و گندم دولتی کاسته خواهد شد که میتواند صرفهجویی ناشی از یارانه را، حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان رقم بزند. با اختصاص یارانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومانی بر هر مصرفکننده ایرانی، هم فشار ناشی از واقعی شدن قیمت جبران میشود و هم دست مصرفکننده برای انتخاب نان و کیفی مصرف کردن آن، باز میشود.»
در این سرمقاله به موضوع وضعیت مهاجران عمدتا افغان در ایران هم توجه شده و آنها هم بخشی از مشکل خوانده شدهاند. معاون دفتر علی خامنهای مدعی شده است که ۱۰ میلیون مهاجر در ایران زندگی میکند و مقامهای جمهوری اسلامی متفقالقولند که آنها نباید از نان دولتی استفاده کنند. چنین اظهارنظری فارغ از نادرست بودن اطلاعاتش در مورد جمعیت مهاجران میتواند شرایط را به ویژه برای مهاجران افغان دشوارتر از قبل هم بکند.
او نوشته است: «باید به استفاده حدود ۱۰ میلیون مهاجر خارجی از نان دولتی اشاره داشت که بعضاً با برخورداری از رژیم غذایی نانپایه، چندبرابر خانوادههای ایرانی نان مصرف میکنند و در واقع از سرانه یارانه آرد بیشتر از ایرانیان برخوردار هستند؛ بنابراین در ضرورت تغییر این رویه خسارتبار و اصلاح آن هیچ تردیدی نیست و تقریباً مورد اجماع تمامی کارشناسان اقتصادی و دلسوزان منافع ملی قرار داشته و دارد.»
جمهوری اسلامی برای سرکوب آماده میشود
انتظار میرود گرانی آرد و نان و نایاب شدن معدود قوت باقیمانده در سفره ایرانیها به اعتراضاتی دنبالهدار منجر شود. شب گذشته اخباری از اعتراضات در ایذه و سوسنگرد و چند شهر دیگر خوزستان منتشر شد.
در تهران، علی خامنهای از دو سال پیش با انتصاب فرمانده تامالاختیار سرکوب فرودستان، خود را برای شورش نان آماده کرده است. در تیرماه ۱۳۹۹، حسین نجات با حکم فرمانده کل سپاه پاسداران به عنوان جانشین قرارگاه ثارالله سپاه، برای دومین بار به این سمت منصوب شد.
قرارگاه ثارالله مهمترین قرارگاه منطقهای سپاه در ایران است و مأموریت آن، دفاع از مراکز و نهادهای حساس و کلیت حکومت جمهوری اسلامی ایران عنوان شده است. این قرارگاه همچنین مسئولیت دفاع از مراکز حساس حکومت را در برابر هرگونه تهدید نظامی علیه تهران به عنوان مرکز حکومت، داراست. از سال ۱۳۷۴ قرار بر این شد که «قرارگاه ثارالله در صورت بروز بحران به تشخیص شورای عالی امنیت ملی و تائید آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت برقراری امنیت شهر تهران را عهدهدار باشد، ولی در شرایط عادی این مسئولیت برعهده نیروی انتظامی است.»
یگانهای تحت امر این قرارگاه در شرایط بحران، شامل سپاه محمد رسولالله و سپاه امام حسن مجتبای استان البرز هستند و متشکل از نیروهای کادر و وظیفه سپاه و گردانهای عاشورا و الزهرا، گردانهای امام علی است. وزارت اطلاعات ، نیروی انتظامی و تمامی وزارت خانههای دولت هم در شرایط بحران تحت کنترل عملیاتی این قرارگاه قرار میگیرند. فرماندهی این قرارگاه، مانند سایر قرارگاههای سپاه، بر عهده فرمانده کل سپاه است.
قرارگاه ثارالله همچنین شامل نیروهای داوطلب مردا و زن است که در قالب بسیج مساجد، ادارات، دانشگاهها و مدارس سازماندهی شدهاند. مهمترین یگانهای تحت امر این قرارگاه، لشکرهای ۲۷ و لشکر ۱۰ سیدالشهدا هستند.
در جریان اعتراضهای خرداد ۱۳۸۸ به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری، قرارگاه ثارالله در کنترل و مهار اعتراضها نقش اصلی را برعهده داشته است.
اما اهمیت انتصاب حسین نجات به این سمت چیست؟
حسین نجات، ۶۵ ساله و از چهرههای شناخته شده سپاه پاسداران در ایران است. سردار نجات، مرد مورد اعتماد علی خامنهای که برای نزدیک به یک دهه نیروهای حفاظت از او و خانوادهاش را فرماندهی میکرد.
او از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ بهعنوان معاون سیاسی و اجتماعی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی فعالیت میکرد. از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ نیز معاون فرهنگی و اجتماعی فرمانده کل سپاه بود. وی از ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ جانشینی رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران را برعهده داشت.
حسین نجات که پیشتر معاون فرهنگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود، در اعتراضات آبان ماه ۹۸ «طبقات فرودست، حاشیهنشین و بیسواد» را تکیهگاه جدید مخالفان حکومت دانست. این سخنان او، واکنشهای بسیاری را بین مردم در ایران برانگیخت.
نجات گفته بود: «مدل براندازی غرب در مقابل انقلاب اسلامی طی این ۴۰ سال تغییر کرده است و در این مدل جدید براندازی، تکیه بر افراد فرودست جامعه و کسانی است که محصول حاشیهنشینی و بیسوادی هستند و در فضای مجازی آلوده شدهاند.»
اولین اقدام او در جایگاه جدیدش حمله به موسسه خیریه غیردولتی امام علی و دستگیری مدیران آن بود. شاید همین اقدام کلیت جهانبینی او را نشان دهد: فرودستان تهدیدی بزرگ هستند و سازمان خیریه فرودستان هم یا باید زیر نظر حکومت باشد و یا به عنوان تهدید امنیتی تلقی شود.
این فرمانده سپاه همچون علی خامنهای، مردم ایران و طبقه محروم را بزرگترین خطر موجودیتی برای جمهوری اسلامی میداند و در بین فرماندهان سپاه بیش از دیگران به سرکوب هر نوع اعتراض معتقد است. او سرکوب را صرفاً در بعد سخت نمیداند و در زمانی که بهعنوان معاون فرهنگی و جانشین سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، مشغول به کار بود، مبتکر راهاندازی واحد مشترک عملیات جنگ روانی و حمله سایبری است و سازمان فضای مجازی سراج و واحدهای استانی آن بود.
سازمان سراج مسئول بهکارگیری، تأمین مالی، و هماهنگی میان کاربران طرفدار سپاه و آیتالله خامنهای و مرتبط کردن آنها با واحد عملیات جنگ سایبری در تشکیلات رسمی سپاه است. این افراد در فضای مجازی به «کاربران ارزشی» مشهورند و معمولاً بهصورت هماهنگ و بر اساس برنامه از پیش تعیینشده فعالیت میکنند.
حال میتوان حدس زد که اجرای طرحهایی مانند طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی که نمایندگان مجلس یازدهم به دنبال آن هستند از کجا پیگیری میشود.
حکومت جمهوری اسلامی و شخص علی خامنهای در تلاشند تا هر اعتراضی را در نطفه خفه کنند. حسین نجات و سمت فعلی او را از این منظر میتوان به فرمانده میدانی سرکوب سخت، نیمه سخت و نرم تعبیر کرد. کسی که در هنگام بحران اسلحه و نیروی سرکوب را گسیل میکند، قبل از اعتراضات به دنبال شناسایی و کشف هستههای اعتراضی است و در نهایت فضای مجازی را به عنوان بستر ارتباطدهنده مردم با یکدیگر به عنوان تهدید فوری میداند و برنامه مفصلی برای قطع ارتباط ایرانیها با یکدیگر از طریق پیامرسانها و فضای مجازی دارد.