ایران وایر - «پریسا جهانفکریان» دختری که توانسته بود سهمیه رقابتهای المپیک توکیو را برای نخستین بار برای وزنهبرداری زنان ایران کسب کند، به آلمان مهاجرت کرده است. او این تصمیم را در صفحه اینستاگرام خود به صورت رسمی اعلام کرد.
خانم جهانفکریان در بخشی از این پیام نوشته است: «هیس. دخترها که فریاد نمیزنند. این نجوایی بود که دائما در گوشمان میخواندند. فریادم را بی صدا، بغضم را نوش جان و اشکهایم را پنهان کردم. من از نیمه فراموش شدهی ایران میآیم. من از نیمه تحقیر شده و محدود شدهی ایران برمیخیزم. ولی من از نسلی سخن میگویم که فراموش شدن را باور نداشت. تحقیر شدن و محدود شدن را نپذیرفت.»
در فاصله ۴۸ ساعت پیش از پریسا جهانفکریان، «یکتا جمالی» وزنهبردار جوان ایران نیز در یونان هتل تیم ملی را ترک کرد و به اردو برنگشت. یکتا جمالی اولین مدالآور وزنهبرداری زنان و پریسا جهانفکریان اولین دختری بود که سهمیه المپیک را کسب کرد. حالا هر دو ترک وطن کردهاند.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
پریسا جهانفکریان از حضورش در آلمان به ایرانوایر چه گفت؟
ساعاتی پس از اعلام مهاجرت پریسا جهانفکریان، با او در مورد چرایی این تصمیم و زمان خروج از ایران همصحبت شدیم. خانم جهانفکریان به «ایرانوایر» گفت: «من از هفتهها قبل برای مهاجرت برنامهریزی کردم و به آلمان آمدم. پس از المپیک، ورزش و تمرین کردن برای من ساده نبود. همه چیز سخت شد و جایی احساس کردم که دیگر اینجا جای من نیست. سادهترین نمونههایش این که من سالن تمرین نداشتم، امکانات اولیه وزنهبرداری را نداشتم. کسی هم کمک نمیکرد.»
پس از آنکه یکتا جمالی در اردوی یونان، تیم ملی را ترک کرد، این تصور به وجود آمد که پریسا جهانفکریان نیز در یونان حضور داشته و به آلمان رفته است. اما او عضو تیمهای پایه وزنهبرداری ایران نیست و میگوید: «نه. من الان سه هفته است که به آلمان آمدهام و کارهای اقامتیام را پیگیری میکنم. مهمترین چیزی که به آن فکر میکنم شروع مجدد تمریناتم است که به زودی آن هم شروع خواهد شد.»
او تمایلی به چگونگی حضورش در آلمان و اعلام وضعیت حضورش در این کشور، لااقل در مقطع زمانی کنونی ندارد: «اگر به من اجازه بدهید، راجع به موضوع اقامت فعلا توضیح ندهم. شاید الان زمان مناسبی نباشد. من در تلاش هستم که کارهای اداریام را انجام دهم و این که به چه صورتی، زیاد اهمیتی ندارد.»
از پریسا جهانفکریان میپرسیم که آیا طی این سه هفته اخیر یا لااقل در ساعتهای پس از اعلام خروجش از ایران، از فدراسیون وزنه برداری یا وزارت ورزش با او تماس گرفتهاند. با حالتی کنایهآمیز میگوید: «سوال جالبی بود؛ من وقتی در ایران بودم هم کسی سراغم را نمیگرفت، چه برسد حالا که اینجا هستم. فکر میکنم خوشحال هم میشوند که از این که ما میرویم.»
از وزنهبردار نامدار زن ایرانی خواستیم بخشی از مشکلات زنان وزنهبردار ایرانی را توضیح دهد. او گفت: «موضوع وزنهبرداری زنان و مشکلاتش در یک مصاحبه چند دقیقهای نمیگنجد. یکی از فشارهای بسیار پیش پا افتاده و همیشگی که وزنهبرداران زن در ایران تحمل میکنند، اردوهای به شدت بیکیفیت و غیراستاندارد ما بود. هیچ امکاناتی نداشتم؛ چه از نظر رفاهی، چه از نظر تغذیه و چه از نظر امکانات تمرینی. اما باید تحمل میکردیم چون در ایران این یک رسم است که زن ورزشکار با اولین اعتراض، از تیم اخراج میشود. این اردوها همه آینده ما بود و ما مجبور بودیم بدون هیچ حرف و حدیثی در اردوها زندگی کنیم.»
چگونه وزنهبرداران زن ایران را فراری میدهند؟
دوازدهم تیرماه سال ۱۴۰۰ کمیته بینالمللی المپیک رسما اعلام کرد که با انصراف کشور «ساموا» از رقابتهای المپیک توکیو، سهمیه وزنهبردار زن این کشور به پریسا جهانفکریان خواهد رسید.
یک روز بعد، پریسا جهانفکریان در گفتوگو با رسانههای ایران مدعی شد که مسئولان فدراسیون به او نگفته بودند که شانس کسب سهمیه المپیک را دارد و به همین دلیل پس از جلسه انضباطی که با مدیران فدراسیون وزنهبرداری داشت، دست خود را عمل کرد. پریسا جهانفکریان گفت در صورتی که میدانست ممکن است سهمیه المپیک بگیرد، با همان وضعیت در توکیو حاضر میشد.
پیش از این مدیران فدراسیون وزنهبرداری ایران به دلیل آنچه «انتقادات مکرر از وضعیت مدیریتی فدراسیون وزنهبرداری در رسانهها» خوانده میشد، پریسا جهانفکریان را تهدید به محرومیت قطعی کرده بودند. این وزنهبردار زن ایرانی نیز که تصور میکرد به زودی از سوی مدیران فدراسیون ایران محروم خواهد شد، دست خود را جراحی کرد.
همان روز سیزدهم تیرماه، پزشک معالج پریسا جهانفکریان اعلام کرد که او با وجود عمل جراحی، قادر است در رقاتبهای المپیک حاضر شود. با این وجود هفدهم تیر ۱۴۰۰ کمیته ملی المپیک ایران رسما خبر داد که پریسا جهانفکریان در رقابتهای المپیک توکیو شرکت نخواهد کرد.
در صورتی که خانم جهانفکریان در این مسابقات حاضر میشد، اولین زن ایرانی بود که مجوز حضور در رقابتهای وزنهبرداری المپیک را به دست میآورد.
پس از اعلام این حکم از سوی کمیته ملی المپیک ایران، خانم جهانفکریان به «شهرآرانیوز» گفته بود: «چهار سال بود که برای رسیدن به سهمیه المپیک تلاش میکردم؛ اما متاسفانه اقداماتی که فدراسیون انجام داده، این وضعیت را به وجود آورده است. آنها من را از ریشه سوزاندند.»
اما جمهوری اسلامی هم علاقهای به حضور ورزشکاران زن ایرانی در چنین رشتهای را نداشت؛ از ابتدای انقلاب اسلامی در ایران، رشتههای ورزشی مانند کشتی، وزنهبرداری، بوکس و بدنسازی در کنار بیش از ۱۰ رشته ورزشی آبی مانند تمامی رشتههای مرتبط با شنا، شیرجه و واترپلو برای زنان ایرانی ممنوع شد. برخی رشتهها فقط در بُعد داخلی برگزار شدند و برخی رشتهها حتی در داخل ایران نیز برای زنان ممنوع ماندند.
جالب است بدانیم که حتی بدنسازی مردان در ایران هم از سال ۱۳۸۴ صاحب فدراسیون مستقل و قانونی شد. شهریور سال ۱۳۹۶، «ناصر پورعلیفرد»، رییس فدراسیون بدنسازی ایران با اشاره به «فرهنگ اسلامی» حاکم بر ایران اعلام کرد: «برگزاری هرگونه رقابتی در رشته بدنسازی برای زنان، حتی در بین خودشان ممنوع است.»
پیشنهاد او را «مریم کاظمیپور»، معاون زنان وزارت ورزش و جوانان دولت «ابراهیم رئیسی» به صورت کامل تبدیل به قانون کرد.
وزنهبرداری زنان ایران، صرفا با اعمال فشار از سوی فدراسیون جهانی وزنهبرداری متولد شد. فدراسیون جهانی اعلام کرده بود که در صورت جلوگیری از فعالیت زنان، اجازه حضور ورزشکاران مرد وزنهبرداری ایران در رقابتهای بینالمللی را هم نخواهد داد.
بهمن ۱۳۹۶، پس از آن که «لباس شرعی» وزنهبرداران زن ایرانی به تایید وزارت ورزش و جوانان، کمیته ملی المپیک و در نهایت فدراسیون جهانی وزنهبرداری رسید، نخستین «رکوردگیری» وزنهبرداران زن در ایران برگزار شد.
وزنهبرداران زن ایران اما در فاصلهای کوتاه موفق به کسب مدال و موفقیتهای بینالمللی شدند. اما در داخل ایران، سلبریتیهای جمهوری اسلامی به آنها تاختند. «داریوش ارجمند»، بازیگر صداوسیما و از چهرههای نزدیک به اصولگرایان، در برنامه زنده صداوسیمای حکومتی مدعی شده بود که وزنهبرداری زنان با مادر شدن آنها منافات دارد.
از دیدگاه داریوش ارجمند، «مادر شدن» وظیفه اصلی زن است. او گفته بود زنان وزنهبردار زیر فشار سنگین وزنهها، تخمدانها و رَحِم خود را از دست میدهند.
تیرماه ۱۴۰۰ و اندکی پس از آنکه یکتا جمالی روی سکوهای قهرمانی رقابتهای وزنهبرداری آسیایی و جهانی ایستاد، «مهدی کوچکزاده» با انتشار تصویری از این وزنهبردار نابغه ایرانی، او را «الگوی چاقوکشها» در ایران دانست.