در مقابل، در هفته‌های گذشته اسرائیل نسبت به شکل‌گیری ائتلافی با کشورهای عربی برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه ابراز خوشبینی کرده است. همزمان خبرهای بسیاری در مورد سفرهای محرمانه مقام‌های ارشد امنیتی اسرائیل به عربستان سعودی و فشار آمریکا برای عادی‌سازی روابط این دو کشور منتشر شده است. ملک عبدالله دوم پادشاه اردن ننیز هفته گذشته از ایجاد چیزی شبیه «ناتو» در منطقه حمایت کرد و گفت که این ائتلاف باید فراتر از موضعات امنیتی به مسائل اقتصادی هم تسری یابد.

همه این اظهارنظرها و احتمالات، تهران را بیش از گذشته نگران کرده است. اصرار تهران به موکول کردن مذاکره غیرمستقیم با آمریکا به پایان سفر بایدن، شاید برای آن است که جمهوری اسلامی می‌خواهد یک جمع‌بندی روشن در مورد برنامه آمریکا برای آینده خاورمیانه داشته باشد.

ایران و متحدان شرقی‌اش

ایران پس از پایان مذاکرات دوحه، متحد شمالی‌اش یعنی روسیه را در جریان جزئیات قرار داده است. سفر علی باقری به مسکو که خشم مخالفانش را هم برانگیخت علاوه بر برجام برای سنجش نحوه مواجهه با ایجاد سطوح مختلفی از ائتلاف به رهبری آمریکا و مشارکت اسرائیل و کشورهای عربی در خاورمیانه است.

روایت علی باقری از این مذاکرات اما بر تلاش برای کنترل خشم مخالفانش متمرکز بوده است. او گفت که در طول دوران مذاکرات، با همه طرف‌های مذاکره از جمله چین و روسیه رایزنی و مشورت داشته است.

او دلیل سفرش به مسکو و البته سفر نکردنش به پکن را هم به محدودیت‌های کرونا ارتباط داد: «چین به دلیل وضعیت کرونا شرایط مناسبی برای سفر ندارد به این جهت ما با چینی‌ها از طریق سفارت ‌آنها در تهران و سفارت ما در پکن و از طریق تلفن رایزنی‌های مستمری داریم و به علت آنکه روس‌ها محدودیت کرونایی ندارند بعضی وقت‌ها یا آنها می‌آ‌یند یا ما می‌رویم‌.»

فعلا حسین امیرعبداللهیان خوش‌بین‌ترین فرد در میان همه طرف‌های مذاکره است. او شامگاه یکشنبه در تماس تلفنی با کاترین کولونا، وزیر امور خارجه جدید فرانسه گفت که «ارزیابی ما از گفتگوهای اخیر دوحه مثبت است. اما باید دید طرف آمریکایی چگونه می خواهد از فرصت دیپلماسی بهره گیرد. اکنون مسیر دیپلماسی باز است. ما برای رسیدن به نقطه نهایی توافقی خوب و پایدار، جدی و صادق هستیم و همواره در مذاکرات، پیشنهادات و ایده‌های مثبت خود را مطرح کرده‌ایم.»

او البته گفت که دلیل نارضایتی غربی‌ها از نتیجه مذاکرات دوحه آن است که «طرف آمریکایی‌ بدون رویکرد مبتنی بر ابتکار و پیشرفت در دوحه حضور یافت».

به نظر می‌رسد فعلا و تا پایان سفر بایدن به خاورمیانه، چنین اظهارنظرهای کلی و کلیشه‌ای از زبان همه طرف‌ها شنیده خواهد شد. ادامه مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا یا توقف آن هم در گرو ارزیابی ایران و متحدان شرقی‌اش از «برنامه‌های جدید آمریکا برای خاورمیانه» است.