این روزها قتل حکومتی مهسا مردم ایران رو به مرز انفجار رساند. مهسا (ژينا) امینی یک نماد زن؛ زندگی؛ آزادی یک شعارکه تمام مردم ایران را فارغ از جنس و دین و قومیت و طبقه در یکجا جمع کرد که تا همگی باهم نه به جمهوری اسلامی و نه به بردهداری رو فریاد بزنند.
من شراره مهبودی شاید بشه گفت یک ژینای قصر دررفته از دست گشت ارشاد و حکومت اسلامی ...چون من هم مثل مهسا تو چنگ اون مأموران گشت ارشاد افتادم ...من هم مثل مهسا قبل از سوارشدنم با مشت و لگد تو سرم و بدنم کوفتن من رو هم به وزرا بردند بازداشتم کردند. و از همون راه رو و گردنم انداختن نام: شراره مهبودی، جرم بدحجابی، ازم تعهد گرفتن تهدیدم کردن، تحقیرم کردن و کتکم زدن من الان اینجا نشستم و دارم با شما حرف میزنم؛ این یعنی خوششانس بودم یعنی قصر دررفتم. مرگ ژینا برای من بسیار تلخ و یادآور تجربه های تلخ زیسته ی من در جمهوری اسلامی بود.
من امروز تصمیم دارم در خصوص اینکه چرا ژینا نماد اتحاد مردم شما شد صحبت کنم. من فکر میکنم آنچه که باعث شده وجدان جامعه به این شکل تکان داده شود. آنچه ملتی در سوگ مهسا را سوگوار کرده و حتی بهت و ناراحتی به وجود آمده از مرزهای ملی فراتر رفته و واکنشها در سطح جهانی رو برانگیخته، علاوه بر خشم و تأثر گسترده ناشی از قتل مظلومانه مهسا احساس هم سرنوشتی و همذاتپنداریه چطور همه مردم تونستن با مهسا همزادپنداری کنند؟ من در ادامه توضیح خواهم داد.
اولین مسئله تبعیض جنسیتی:
در وهله اول ژينا یک زن و نماد هزاران هزار زنی است که قربانی سیاستهای ضد زن حکومت اسلامی بودند. از شلیر رسولی تا مونا حیدریها و رومینا اشرفیها و ریحانه جباریها و ثریا منوچهریها و هما دارابیها و زهرا بنییعقوبها و هزاران زن ناشناخته که قربانی بدحجابی و کودک همسری و تجاوز و قتلهای ناموسی و قتل و اعدام در زندانها و خارج از زندانها و یا خودکشی و خودسوزی در اعتراض به این وضعیت غیرقابلتحمل شدند. بله ژینا نماد تمام این زنها و نماد ۴۳ سال سرکوب و ظلم سیستماتیک به زنها بوده زنان ایران با هچین گذشتهای با مهسا احساس هم ذات پنداری را دارند چون میلیونها زن ایرانی در تراژدی مهسا زندگی به تاراج رفته در مسلخ تمامیتخواهی و واپسگرایی را به نظاره نشستهاند.
بنیادگرایی اسلامی شیعه محور که خویشاوندی نظری و گفتمانی با نگرشهای طالبانی وداعشی دارد در همه این سالها باحجاب اجباری باعث خدچه دار شدن کرامت انسانی اکثریت زنان ایرانی شده.
درسته که جان افراد کمی از بین رفته، اما روانهای متلاشیشده و آزرده در ۴۳ سال گذشته عدد بزرگی است؛ که انباشت زجرهای پیدا و پنهان آن پهنه بزرگتری از قتلهای اعلامی را دارد. شما نمود این خشم را این روزها در رفتار نمادین دخترهای ایرانی میتوانید ببیند. دخترانی که خشمشان بزرگتر از ترسشان است و حال تراژدی مرگ مهسا دریچهای شده به روی تغییر ژرف جامعه ایران در پذیرش زندگی آزادانه زنان و اراده زنانی که دیگر نمیخواهند حتی به شکل حداقلی پوششی را در عرصه عمومی به تن کنند که باوری به آن ندارند.
همانطور که در بالا اشاره کردم این نخستین بار نیست که دختر جوانی قربانی بیداد و نگرش طالبانی حکومت اسلامی شده است. زهرا بنییعقوب و سحر خدایاری و هما دارابی قربانیانی هستند که در روندی کمابیش مشابه جان خودشون رو باختند.
حالا زنها قیام کرده اند و می گویند دیگر نیازی به قیم ندارند و نمیپذیرند چه مردان خانوادههای شان و چه مقامات حکومتی برای آنها تصمیم بگیرند. بله! این روزها ما با یک انقلاب زنانه رو به رو هستیم چرا که زنان نه تنها در حال مقاومت؛ که در حال جنگیدن برای کسب قلمرو یا عرصه ای جدید هستند. برمیگردم به سئوالمون چرا ژینا نماد اتحاد شد؟
در این بخش میخواهم اشاره ی کنم به تبعیض قومیتی
ژینا یک دختر کرد بود و سالها مورد تبعیض قومیتی قرار گرفته بود؛ مثل بلوچها و عربها این افراد در جامعه با این جمعیت رو هم اضاف کنید؛ همه این افراد مهسا به شدت همزاد پنداری کردند. سیستم توتالیتر جمهوری اسلامی که در تمام این سالها با یک حکومت ایدئولوژیک فقط به دنبال حفظ منافع گروه یا طبقه، خودشون یعنی همون امت اسلامی بودند.
آزادیهای فردی و اجتماعی اکثریت افراد جامعه را نادیده گرفته و برای حفظ اقتدار خود، به خشونت و ترور متوسل شده؛ و با تمامیتخواهی بین مردم تفرقه انداخته بود با کلیشه هایی مثل کردها؛ بلوچ ها؛ عربها تجزیه طلب هستند و ما در این اتفاق دیدیم که اعتراضات از سقز شروع شد و به از آن تبریز و تهران و همه شهر های دیگر به حمایت برخواستند؛ و الان فریاد حمایت از ایرانیان را از بلوچ ها می شنویم. این بار تبلیغات زیاد مانع همبستگی ایرانیها شده بود شکسته شد ملت به آغوش هم برگشتند و این اعتراضات باعث همبسگی مردم ایران شد.
تبعیض های دینی و امت پروری
مهسا از لحاظ گرایش مذهبی گرایشی متفاوت داشت. همان طور که تمام افراد دیگر با هر گرایش دینی مورد تبعیض نظام جمهوری اسلامی بوده اند و همواره فرقی نمی کرده سنی باشند مسیحی باشند؛ یهودی باشند؛ یا بهایی باشند؛ و دراویش ...و حتی بخشی از شیعیان چرا که از نظر حاکمان جمهوری اسلامی همواره به دنبال امت بودند و مسئله امت یعنی برده پروری که اقلیت کمی از افراد جامعه رو در بر می گیرد؛ یعنی اقلیت کوچکی از شیعیان؛ پس اکثریت جامعه هم زاد پنداری کردند و این شد که مهسا دیگر یک دختر کرد نبود مهسا دختر ایران شد و ما دیدیم که تمام شهر ها به خاطرش به پا خواستند.
ژينا فرزند کسی بود
ژینا فرزند کسی بود؛ تمام خوانواده هایی که از ابتدای حکومت جمهوری اسلامی عزیزی از آنها توسط جمهوری اسلامی کشته شده بود؛ از نوید افکاری و پویا بختباری ها گرفته تا از اعدام های دهه ۶۰ تا سرکوب و زندانی شده های سال ۷۸ و ۸۸. ۱۵۰۰کشته شده ی آبان ۹۸ و خانواده های پرواز ۷۵۲ اوکراین که هرگز نبخشیده بودند و نه فراموش کرده بودند و هر کسی که فرزندی داشت با مرگ مظلومانه مهسا امینی همزاد پنداری کرد.
رژیم هیچ وقت فکرشو نمی کرد که ژینا با مرگش نماد بشه
این اعتراضات با پیش گامی زنان شروع شد. از طرفی مردم مقاومت کردند و ازدفاع مشروع برای دفاع از خود در مقابل سرکوبگران تا دندان مسلح استفاده و مقاومت کرده اند. ما در اعتراضات گذشته بیشتر مردم مطالبه آزادی سیاسی داشتن در سالهای اخیر مردم مطالبه اقتصادی داشتند ولی این بار مطالبه مردم اجتماعی بود. البته این به آن معنا نیست که مطالبات اقتصادی و سیاسی نداشته باشند. و این شد که علاوه بر این اقشار مختلف جامعه در اعتراضات حضور پر رنگی دارند. دانشجوها؛ ورزشکاران؛ هنرمندان؛ فعالین مدنی و حزبهایی که بیانیه دادند.
و در این روزها مردم معترض کل نظام را نشانه گرفته اند و می گویند که ما این نظام دیکتاتوری رو نمیخواهیم. مردماینبار به درستی فهمیدند که این نظام اصلاح پذیر نیست و تصمیمشان عبور از جمهوری اسلامی است.
ده روز از این قیام ملی گذشته و تقریبا ۸۳ شهر و تمام مناطق تهران درگیر این اعتراضات سراسری بوده که در نوع خود خیلی از تحلیل گران آن را مادر جنبش ها می نامند. برخی از تحلیلگران حتی میگویند یک انقلاب زنانه است.
این اعتراضات از نظر شدت و مردمی که در خیابان ها هستند و از نظر تند بودن شعارها میتوانیم بگوییم؛ مهمترین اعتراض و بزرگترین اعتراضی بوده که در طول این ۴۳ سال رژیم با آن رو به رو بوده است.
فعالیت های سایبری
در این اعتراضات برای اولین بار افرادی که در خارج از کشور وجود دارند به صورت منظم و هماهنگ امتداد صدای مردم بودند. حضور هکر ها در کنار معترضین نمودی دیگری از مبارزه بود که در دوره های گذشته نشانه ای از آن نبود. افراد با زبانهای مختلف شروع به سخنرانی و مقاله نوشتن وایمیل زدن کردند و این بار جلوی اطلاع رسانی غلط ماله کش های نظام را در خارج از مرزهای ایران گرفتند و توی توییتر بیش از صد ملیون بار هشتگ مهسا امینی تکرار و در صدر ترند ها برای روزهای متوالی؛ از این طریق توجه اینفلوينسرهای مختلف از تمام جهان به این مسئله جلب شد و آنها همراه ایرانیان سرکوب رژیم و رفتار خصمانه اش با مردم و معترضین را محکوم کردند.
بله همچنان اعتراضات ادامه دارد با رمز ژینا و شعار زن؛ زندگی آزادی به امید آزادی و برابری در نزدیکترین زمان ممکن برای مردم ایران چرا که تک تک ایرانیان شایسته و مستحق این آزادی هستند.
شراره مهبودی پژوهشگر و فعال حقوق بشر
زنان ایرانی، رضا فرمند