انصاف نیوز: آقای حمید نوری چه مسئولیت‌های در زندان داشتند؟

نگهبان، منشی زندان و کارمند بخش حسابداری

انصاف نیوز: این مسئولیت‌ها مربوط به چه سال‌هایی است؟

۶۱ تا ۶۳ به نگهبان «پاسداربند» هم می‌گفتند، به همین دلیل فکر می‌کردند ایشان پاسدار است، ۶۳ تا ۶۴ منشی بخش حسابداری و ۶۴ تا ۷۰ منشی بخش دادیاری، منتهی استعفایشان تا سال ۷۱ طول کشید.

انصاف نیوز: اساساً چه در دولت آقای روحانی چه در دولت آقای رئیسی و چه زمانی که آقای رئیسی رئیس قوهٔ قضائیه بودند این‌ها چقدر به آقای نوری به عنوان یک ایرانی کمک کردند؟

مسعود نوری: وقتی اتفاقی برای یک ایرانی خارج از مرزهای ایران می‌افتد به بخش امور اجتماعی وزارت امور خارجه مراجعه می‌کنند. عموی ما به جایی متصل نبوده که بخواهند مثلاً تحت عنوان ماموریتی به سفر رفته باشند. ما به این بخش وزارت امور خارجه مراجعه کردیم و این در حالی بود که ما برای مدت زیادی خبری از عمو نداشتیم. حتی برای گرفتن ویزا سنگ‌قلاب شدیم ان زمانی که واقعاً این بنده خدا به دیدن خانواده‌اش نیاز داشت و واقعاً داشت می‌شکست، ولی موفق به ملاقات نشدیم.

خانم نوری: تا ۸ ماه ما اصلاً تماسی نداشتیم. بعد از هشت ماه فقط یک تماس تلفنی ۲۰ دقیقه‌ای داشتیم.

مسعود نوری: انگار این مسئله اصلاً دغدغه‌شان نبود که گامی بردارند.

انصاف نیوز: آقای رئیسی و قوهٔ قضائیه چطور؟ کمکی کردند؟ بالاخره آقای حمید نوری کارمند قوهٔ قضائیه بوده‌اند، انتظاری نداشتید؟

مسعود نوری: چه زمانی که ایشان در قوهٔ قضائیه بودند و چه زمانی که در قوهٔ مجریه بودند؛ هر دو قوه هر کاری که از دستشان برمی‌آمد برا یک تبعه انجام دادند. بعضی وقت‌ها کمک این نیست که یک مامور مثلاً دائم پیگیر کارهای ما باشد یا کمک مالی کنند. همین که در بحث وزارت خارجه یا ویزا دادن، یا در وزارتخانه‌ها اگر کمکی بود دریغ نمی‌کردند کمک بود.

انصاف نیوز: اصلاً دغدغه‌ای برایشان بود با توجه به اینکه قبلاً کارمندشان بودند؟

مسعود نوری: خودتان چه فكر می‌کنید. قوهٔ قضائیه که نیامده بزند زیر همه‌چیزکه اصلاً ایشان کارمند ما نبوده؛ خیر اینطور نبود؛ هر کمکی که می‌توانستند کردند. انتظار حرف دیگری از ما دارید؟!

انصاف نیوز: انتظار دارید چه نیتی پشت حرف‌های من باشد؟

مسعود نوری: سؤال شما دقیقاً مثل سؤال بی‌بی‌سی است.

انصاف نیوز: ممکن است شما هم شکایتی داشته باشید از کمک‌هایی از جانب قوهٔ قضائیه که کافی نبوده‌اند. از این جهت پرسیدم. در مورد وزارت خارجه می‌گویید که آنطور که شاید و باید کمک نکرده‌اند ولی در مورد قوهٔ قصائیه می‌گویید که کمک کافی را کرده‌اند.

مسعود نوری: خیر من چنین حرفی نزدم. من از سیکل کاری وزارت خارجه گفتم که انتظار می‌رود اگر اتفاقی برای یک تبعه افتاد بعضی مراحل قانونی حذف شود. بعضی وقت‌ها که دوستان به ما جواب نمی‌دادند من به مجید می‌گفتم که ما شاید در بعضی موارد هرچقدر کمتر بدانیم بهتر باشد. بعضی وقت‌ها کمک را به عینه و در لحظه می‌شود دید ولی بعضی اوقات اینطور نیست. به ما می‌گفتند که چهل درصد یا پنجاه درصد ذهنشان درگیر عمو و شرایط ایشان بوده.

مجید نوری: یکسری کمک‌ها کردند مثلاً وزیر امور خارجه دیداری با ما ترتیب دادند که بنظر من خیلی باارزش است.

خانم نوری: تاریخ‌ها را هم بگو. این دیدار با مطالبی که مسعود گفت حداقل یکسال اختلاف زمانی دارد.

انصاف نیوز: کدام وزیر؟

مجید نوری: آقای امیرعبداللهیان. آقای ظریف را هرچه تلاش کردیم موفق نشدیم ببینیم.

انصاف نیوز: الان اگر آقای ظریف را می‌دیدید چه چیزی می‌خواستید به ایشان بگویید؟

مجید نوری: اجازه ندادید سؤال قبلی را من جواب بدهم. عبور می‌کنم ولی مواردی هست که انتظار داشتیم انجام بدهد و انجام ندادند در عین حال که مواردی هم انجام دادند. من سؤال جدید شما را پاسخ می‌دهم. من اگر آقای ظریف را ببینم یا می‌دیدم حتماً به ایشان می‌گفتم که طبق نقل‌قول‌هایی که ما شنیدیم اصلاً اراده‌ای برای کمک به این قضیه در وزارت امور خارجه وجود ندارد. آقای ظریف لطفاً خودتان شخصاً این موضوع را پیگیری کنید. ایشان علاوه بر شخصیت حقوقی شخصیت حقیقی دارند. اگر آقای ظریف چیزی بگویند مسلماً بهتر پیگیری می‌شود. دست ما به ایشان نرسید؛ خدمت آقای جابر انصاری، معاون کنسولی، رفتیم. اگر پیگیری‌ای هم اتفاق افتاده ما بی‌خبریم. کرونا هم شما دخیل بدانید. حوادث مختلفی پشت سرهم اتفاق افتاد که مانع دسترسی ما برای پیگیری و مشورت به مسئولان می‌شد. هواپیمای اوکراینی، سردار سلیمانی و ... . نمیگم عمدی در کار بوده؛ کرونا هم دخیل بدانید.

شورای حقوق بشر داخلی هم رفتیم. آقای باقری کنی بودند و بعد هم آقای غریب‌آبادی. حرف ما این بود که آقا باشه محکوم کنید ولی چرا به این شکل و تحت فشار؟! سوئد در حقوق بشر ادعا دارد؛ چرا به هیچ چیز آن عمل نمی‌کند. می‌توانم موردی مثال بزنم. برای مثال اگر کسی بازداشت می‌شود باید ظرف ۲۴ ساعت و در ایران ۴۸ ساعت به خانواده‌اش اطلاع بدهند. تا امروز اطلاعی بابت بازداشت بابا به ما ندادند؛ ما از رسانه‌ها شنیدیم. این قطعاً جرم است. باید راجع به مکان و اتهام شخص به خانواده اطلاع بدهند. مورد بعدی اینکه ایشان هشت ماه با خانواده ارتباطی نداشت. این خلاف موازین اولیهٔ حقوق بشر است. عملاً ما در یک سال و خرده‌ای اول فقط یک تماس داشتیم. می‌گفتند ایشان باید تحت نظارت سنگین باشند. ما می‌گفتیم چه اشکالی دارد یک تماس؟! هرجا احساس کردید ما کدی می‌دهیم تماس را قطع کنید. به ما ویزای ملاقات خانواده می‌دادند ولی بعد از چندبار سفر تازه سفر پنجم اجازهٔ ملاقات به ما دادند. خود دولت سوئد آگاه است که چه نوع ویزایی به ما داده؛ ویزای شینگن اعتبار بالایی دارد. با این رفتارها ما را امیدوار و ناامید می‌کردند. این عذاب بود. مورد دیگر، ضرب‌وشتم، از دو موردش اطلاع دارم. ضرب‌وشتم شدید بوده طوری که گوش و سر بابا درد می‌کند. مثل اینکه یکبار به ایشان تذکر داده‌اند که حجم برگه‌هایت زیادند. بابا می‌گوید که بالاخره لایحه‌هایم هستند و فردا کیفرخواست من است. ایشان را به اتاقی می‌برند و ضرب‌وشتم می‌کنند. این اتاق دوربین هم نداشته اما ما شکایت کردیم ولی فکر نمی‌کنم به جایی برسد. چون ما اتباع سوئد نیستیم می‌گویند پیگیری نمی‌کنند. مورد دیگر حق دسترسی به چشم پزشک، چشم‌های بابا ضعیف است چند بار درخواست دوباره معاینه شدن توسط چشم‌پزشک را دادیم اما کسی اهمیت نداد تا اینکه نهایتاً با ایما و اشاره در یکی از این جلسات به ما گفتند همان عینک قبلی دو شماره بالاتر را برای ایشان فراهم کنیم. مورد دیگر دسترسی به خود پزشک است. مورد هفتم دسترسی آزاد به وکیل است. یک وکیل انتخاب می‌کنند و می‌گویند اگر نمی‌خواهی باید بگردی و پیدا کنی؛ خب کجا بگردد؟!

انصاف نیوز: یعنی برای وکیل شما تلاشی نکردید؟

مجید نوری: اصلاً قابلیتش وجود نداشت. موضوع موضوعی است که هر وکیلی تخصصان را ندارد. علاوه بر این باید سوئدی باشد. با این شرط ما شخصی را پیدا کردیم؛ گفتند ایشان سابقهٔ کار در این زمینه را ندارد. ما عملاً مجبوریم همان وکیل دادگاه را بپذیریم.

مسعود نوری: یک نکته‌ای که باید در تکمیل حرف مجید اضافه کنم این است که ما نمی‌توانیم مطمئن شویم از اینکه این وکیل سوگیری پیدا نکند و گل به خودی نزند. یکی از این وکیل‌ها را منافقین برایش جلسه گذاشته بودند.

انصاف نیوز: پس می‌توانستید انتخاب کنید؟

ببینید انتخاب آزادانهٔ وکیل با انتخاب وکیل دو موضوع جداگانه است. انتخاب می‌توانستیم کنیم. ببینید وکیل اول بابا به او می‌گفت دروغ بگوید. خب ما چنین وکیلی را نمی‌خواهیم. این را ما دو ماه بعد فهمیدیم. اشتباه بابا را راهنمایی می‌کرد.

انصاف نیوز: اما به هر حال انتخاب خودتان بوده؟

بله انتخاب با پدر است ولی انتخاب آزادانهٔ وکیل برای زمانی است که پدر بتواند تحقیق کند، مشورت کند و با خانواده حرف بزند.

خانم نوری: انتخاب برای زمانی است که گزینه‌ای وجود داشته باشد ما گزینه‌ای نداشتیم.

مجید نوری: پدر باید بتواند مشورت کند. با ما که ارتباطی ندارد. یک لیستی در اختیار او قرار می‌دهند خب چطور می‌تواند انتخاب کند؟! اصلاً با بیرون از زندان ارتباطی ندارد. سوئد در رسانه‌ها شوآف خوبی دارد. مثلاً عکسی از زندان می‌گذارد که تلویزیون دارد؛ چه چیزی پخش می‌کند؟ شبکه‌های سوئدی. این تلویزیون بیشتر برای پدر عذاب بوده است. خب شبکهٔ فارسی بگذارید.

انصاف نیوز: عجب!

مجید نوری: از این دست آزارها دولت سوئد خیلی خوب انجام می‌دهد. مثلاً ده دقیقه قبل از ملاقات تحت فشار ایشان را حمام فرستادند. زمانی که ایشان را دیدیم آشفته و ژولیده بود. کارهای عجیبی می‌کنند. این یعنی ما اجازه می‌دهیم حمام برود اما کاری می‌کنند که شخص عصبی شود. پدر عادت به چای خوردن دارد. یک هفته مرتب به او چای می‌دادند بعد یکباره این چای را برای بابا قطع می‌کنند. وقتی درخواست چای هم می‌کنند جوابی نمی‌دهند. تخصص سوئد در شکنجهٔ سفید خیلی بالاست.

انصاف نیوز: آقای نوری، خودتان هم احساس می‌کنید پروندهٔ پدر شما به وسیلهٔ ستاد حقوق بشر و کلاً به شکل خاص‌تر و ویژه‌تری پیگیری می‌شود؟

بله. به این دلیل که شرایط ایشان واقعاً سخت است و اساسی اذیتشان می‌کنند. برای ما عجیب بود که چطور اونور واکنشی نشان نمی‌دهند! ما به اتحادیهٔ اروپا نامه زدیم.

انصاف نیوز: شاید یکی از دلایل هم این است که ایشان کارمند قوهٔ قضائیه بوده‌اند و ستاد حقوق بشر هم بخشی از معاونت امور بین‌الملل قوهٔ قضائیه است.

سایر زندانی‌های ایران هم بلاخره کارمند جایی بوده‌اند اما از دید حقوق بشری بنظرم خیلی شرایط درامی پدر دارند.

انصاف نیوز: شما اطلاعی از زندانی‌ها در داخل ایران هم دارید؟ خبرهایش به گوش شما هم رسیده؟ می‌خواهیم قیاسی انجام دهیم.

ممکن است قیاس نکنیم؟! در مورد ایران که رصد ۲۴ ساعته است؛ در مورد سوئد کسی حرف نمی‌زند. ما که راجع به سوئد حرف بزنیم مخاطب راجع به ایران هم شنیده و می‌تواند قیاس کند. ما چرا مقایسه کنیم؟! ما که زندانی‌ای در ایران نداریم؟! من با خانم رها بحرینی مصاحبه کردم؛ از شرایط ایران پرسیدند در پاسخ به ایشان گفتم که شما دائماً می‌خواهید از فکر خودتان حرف بزنید یکبار هم به حرف‌های ما گوش بدهید. شما از عفو بین‌الملل هستید خوب نیست که فقط یکطرفه به قضایا نگاه می‌کنید. گوش شنوایی نداشتند. حرف ما همین است اخبار ایران دائم در حال پخش شدن است؛ درست یا غلط. ما در جایگاه قضاوت نیستیم. اگر در ایران هم این موارد اتفاق می‌افتد اشتباه است.

انصاف نیوز: من به عنوان خبرنگار تصور می‌کنم یکی از دلایلی که بعضی ممکن است مقابل شما گارد بگیرند این است که شما به سوئد می‌پردازید ولی حاضر نیستید راجع به ایران حرف بزنید.

من به نکته‌ای باید اشاره کنم و آن هم این است که گارد نمی‌گیرند! بسیاری افرادی که موافق حکومت جمهوری اسلامی نیستند حتی من دیده‌ام که با ما ابرزا همدردی می‌کنندچه در خانواده و جه در خارج از خانواده. موضوع ما بابا است ما تخصصی راجع به سایر موارد نداریم که نظر بدهیم. خیلی ما را سمت این چالهٔ رسانه‌ای می‌برند اما این سؤالات تخصصی و حقوقی هستند. پاسخ من به این سوالت مثل همان جاهلی است که ندانسته راجع به پدر من نظر می‌دهد؛ این همان خطاست. من معلمم تخصصم در این امر نیست.

انصاف نیوز: برای مثال رشتهٔ من مهندسی است؛ کار رسانه‌ای و مسائل حقوقی را با تجربه یاد گرفته‌ام. شما هم در مورد حقوق بشر قبلاً چیزی شاید نمی‌دانستید اما الان نسبت به این موضوع آگاه هستید. مخاطب این مصاحبه انتظار دارد که من از شما راجع به وضعیت حقوقی افرادی که در داخل ایران هستند هم بپرسم که آیا در جریان هستید یا خیر؟ باتوجه به اینکه الآن آگاهی کاملی مثلاً نسبت به حقوق زندانی در سوئد دارید، آیا راجع به وضعیت داخل ایران هم آگاهی دارید؟

مسعود نوری: اگر روزی زندانی‌ای در ایران داشتیم در این مورد تحقیق خواهیم کرد که اگر حقی تضییع می‌شود آیا می‌توان کاری کرد یا خیر.

خانم نوری: از آنجا که خود آقای نوری سال‌های دور کارشان در این فضا بوده می‌گویم چیزی که من دیده‌ام این است که واقعاً به زندانی‌ها کمک می‌کرده‌اند و پیگیر خانواده‌هایشان بوده‌اند.

انصاف نیوز: ولی ایشان در مسئولیتی نبوده‌اند که بخواهند مرخصی به زندانی‌ها بدهند.

خانم نوری: نه اینکه ایشان مرخصی بدهند تسهیلاتی را برای خانواده‌ها ایجاد می‌کرده‌اند. ایشان خیلی کمک می‌کردند.

مسعود نوری: مسئول زندان که به تک به تک زندانی‌ها رسیدگی نمی‌کند! وقت این کار را ندارد. منشی یا دفتردار پرونده را می‌آورد و توضیحی می‌دهد. یک دادیار یا یک بازپرس که نمی‌رورد به تک تک سلول‌ها سر بزند و صحبت کند؛ هرچیزی تعریف دارد.

خانم نوری: اگر به اداره‌جات رفته باشید حتماً متوجه شدید که یک آبدارچی گاها اثرگذارتر از مدیر آن اداره است این دلیل بر این نیست که آقای نوری آن‌جا کاره‌ای بوده‌اند. گذشته از این اقوام خیلی دور ما که به سبب مثلاً چک برگشتی زندان هستند و من از آن‌ها می‌شنوم که خیلی راحت ملاقات و تماس تلفنی دارند. در مقابل شرایط ماست که کلی شرایط برای ما می‌گذارند بعد باز هم ما را ناامید می‌کردند.

مسعود نوری: ما واقعاً با همان پیشفرض‌ها را راجع به سوئد داشتیم. اتفاقاً خوشحال هم بودیم که در همین دادگاه جنایاتی که این فرقه انجام داده است بالاخره برملا می‌شود. ۴۰ سال این‌ها یکطرفه حرف زدند بالاخره در این دادگاه حرف صحیح هم شنیده می‌شود. فکر می‌کردیم این دادگاه حتماً صالح است. ما جدیداً متوجه شدیم مثلاً راجع به نوع طبخ غذایی که آقای نوری دارند رعایت نمی‌کنند. منظور من این است که اگر ادعایی دارند باید باید این موارد اولیه را رعایت کنند که مثلاً ایشان مسلمان است روزه می‌گیرد یا احتیاط‌هایی دارند. واقعاً خنده‌دار است ادعای رعایت حقوق بشر از سوی چنین کشوری!

انصاف نیوز: چرا هیچ مسئولی در ایران صریحاً نقش داشتن یا نداشتن آقای نوری را اعلام نکرد؟ فکر نمی‌کنید این خیلی می‌توانست به ایشان کمک کند؟

خانم نوری: آقای رئیسی راجع به این اعدام‌ها به وضوح توضیح داده‌اند.

مجید نوری: آقای نوروزی، آقای اژه‌ای، آقای غریب‌آبادی و آقای امیرعبداللهیان گفته‌اند. دوستان قوه هم گفته‌اند اصلاً چنین کسی دادیار نبوده است.

انصاف نیوز: خانم نوری سن شما به آن سال‌ها می‌خورد و همسر آقای نوری هم بوده‌اید. برداشت خودتان را از آن سال بفرمایید.

خانم نوری: ۷ مرداد سال ۶۷ دخترم به دنیا آمد. آقای نوری هم همراه من بود. مدارک تولد دخترم هم ارائه کرده‌ام. می‌گویند آن روز آقای نوری در زندان بوده چه می‌توانیم بگوییم وقتی به وضوح دروغ می‌گویند.

همان روز تولد دخترم مارش جنگی می‌زدند. عملیات مرصاد بود. معروف است که می‌گویند زن حامله‌ای که فارغ می‌شود دعایش مستجاب می‌شود. من دعا کردم این جنگ تمام شود. آقای نوری هم اتفاقاً می‌خواست جبهه برود بخاطر شرایط من نرفتند.

انصاف نیوز: منظور من مشخصاً اتفاقاتی است که در سال ۶۷ اتفاق افتاده. شما برداشت خاصی در این مورد ندارید؟

خیر چون بنظر من اتفاق خاصی نیفتاده است. داستان‌سرایی می‌کنند.

انصاف نیوز: بالاخره این اتفاق که افتاده حالا روایت‌های مختلفی در این مورد وجود دارد. همان سال در خطبه‌های نماز جمعه در این مورد صحبت شد.

مجید نوری: می‌توانیم همین الآن روزنامه‌های آن سال را چک کنیم.

انصاف نیوز: دادگاه آقای حمید نوری ۹۲ جلسه طول کشید. این فرآیند خیلی طول کشید. من می‌خواستم نظر شما راجع به دادگاه‌های داخلی که خیلی به سرعت به حکم نهایی که بعضاً سنگین هم هستند می‌رسند را بدانم.

مجید نوری: یکی از اشتباهات سوال پرسیدن شما این است که نظر خودتان را در سؤال مطرح می‌کنید و نظرتان هم به‌عنوان فرضیه مطرح نمی‌کنید بلکه به‌صورت قضیه مطرح می‌کنید. اینکه دادگاه‌های ایران سریع برگزار می‌شوند خودش محل بحث است.

انصاف نیوز: اینکه اتفاق افتاده. برای مثال در دادگاه اعتراضات یا اغتشاشات اخیر حکم‌های سنگینی در فاصلهٔ زمانی کوتاهی داده شد. موضوع سؤال من فرآیند دادگاه است. محکومیت‌های سنگین مانند اعدام معمولاً فرآیند طولانی‌ای دارند.

مسعود نوری: نباید به طول زمان توجه کرد بحث این‌جاست که خروجی این دادگاه برای آقای نوری خود آقای نوری چه بوده؟ آن‌ها که خوشحال هم می‌شوند این دادگاه پنج سال هم طول بکشد. این روند فرسایشی چه کسی را اذیت می‌کند؟!

خانم نوری: با همین روند سه سال ایشان را در انفرادی نگه داشته‌اند.

مجید نوری: ما با اینکه کسی جاهل باشد و نظر بدهد مخالفیم. بحث ما این بود که طرف مقابل ما از پروندهٔ بابا بی‌اطلاع است خود ما که دیگر نباید همان کار را انجام دهیم. در این بحث خانوادهٔ افرادی که منتظر شما هستند می‌تواند راجع به این موضوع خوب حرف بزنند.

فرض کنید شخصی که محکوم به اعدام است را دعوت کنند و هشتاد جلسه را به حرف‌های شاکیان اختصاص بدهند و هرموقع ایشان قصد می‌کنند که حرف بزنند قاضی اجازه ندهد و بگوید وکیل می‌تواند حرف بزند. وکیل هم وکیل تسخیری است و اجازه ندارد علیه آن دولت حرف بزند. اگر ادعای شما راجع به ایران درست باشد ما این شرایط را نمایشی‌تر می‌دانیم. ما می‌گوییم اگر شما قرار است ۹۲ جلسه برگزار کنید عدالت، تساوی یا هر کلمه‌ای که شما فکر می‌کنید حکم می‌کند که ۴۶ جلسه متهم و ۴۶ جلسه شاکی صحبت کند. این درست نیست که ۸۴ جلسه همه علیه آقای نوری صحبت کنند و آقای نوری هم تحت این شرایط سخت باشد.

انصاف نیوز: وکیل‌تان در این مورد اعتراضی کرد؟

مشکل ما وکیل تسخیری است. خود آقای نوری در این مورد اعتراض کرد که گفتند این را باید وکلا بگویند. گفتند که خب وکلای من حقوقشان را از شما می‌گیرند. عدد کلانی وکلای تسخیری ما گرفتند. این‌ها اجازه ندارند علیه دولت سوئد حرف بزنند شاید ظاهراً با ان‌ها برخوردی نشود ولی باطناً حتماً برخورد می‌شود.

انصاف نیوز: ولی موضوع که علیه دولت سوئد نیست.

ما از وکیل خواهش کردیم یک جمله را بگوید که دادستان دروغ گفته است چون در دادگاه اعلام کرده بود از ایران استعلام کرده که به ایران بیاید و ایران جواب نداده است. ما اطمینان داشتیم که این کار انجام نشده. وکیل ما ترسید این حرف را بزند. ما موارد بسیاری به وکیل‌هایمان متذکر شدیم مثلاً گفتیم چرا به بابا حق صحبت نمی‌دهند. پاسخ می‌دادند که روال همین است. ما هم نمی‌توانستیم این‌ها را عزل کنیم چون پروسهٔ حقوقی پدر به هم می‌خورد. وکلای ما به ما قول داده بودند بابا آزاد می‌شود. حقیقتش را بخواهید ما یک قدری فریب خوردیم. می‌گفتند مدرکی در دست شاکیان نیست؛ دروغ هم نمی‌گفتند به لحاظ حقوقی می‌گفتند. ما به آن‌ها می‌گفتیم این دادگاه سیاسی است.

خانم نوری: اصلاً ان‌ها نمی‌فهمیدند سیاسی یعنی چه!

مجید نوری: ما واقعاً به سختی می‌توانستیم حتی یکسری کلمات مثلاً ترجمهٔ فتوا یا محاربه را ترجمه کنیم. نمی‌توانستد بفهمند. باز در مورد ایران نظر نمی‌دهم؛ حتماً در ایران ظلم‌هایی می‌شود و سران قوهٔ قضائیه هم این را می‌گویند که ظلم‌ها یا فسادهایی وجود دارد اما ما در ایران تخلفی نکرده‌ایم که درگیر شویم و بدانیم که چقدر جانب انصاف را رعایت می‌کنند.

ما اعتقاد داریم که پدر بی‌گناه است و نه کم‌گناه. شما اطلاع داشتید که سوئد هر سال بابت بازداشت بدون محدودیت از اتحادیهٔ اروپا اخطار دریافت می‌کند؟ پدر من هنوز در بازداشت است. شما به ما می‌گویید اعتراض کنیم من می‌گویم قبل از اعتراض ما شورای حقوق بشر اتحادیهٔ اروپا اخطار داده است. قرار است این قانون تغییر کند و یک سقف یک ساله یا دوساله تعیین کنند. دلیل نگه‌داشتن پدر در انفرادی هم همین است که می‌گویند ایشان هنوز در بازداشت است. ما تحقیقات کاملی در این حیطه انجام داده‌ایم طوری که حتی می‌دانیم به این بازداشتگاه به سوئدی «هکته» می‌گویند. حالا اینکه شما می‌گویید این عدد ۹۲ نشانهٔ خوبی است؛ خیر اتفاقاً نشانهٔ بی‌عدالتی است وقتی بیشتر از ۸۰ جلسه طرف مقابل صحبت می‌کند.

خانم نوری: دادگاهی که از اول حکمان معلوم است بنظر شما تفاوتی می‌کند چند جلسه باشد؟ حالا اصلاً ۵۰۰ جلسه باشد! شما فکر می‌کنید این‌ها واقعاً دنبال حق و حقیقت بودند؟! این فقط یک نمایشنامه بود

مسعود نوری: بیرون از دادگاه خیلی جالب بود. این‌ها ۹۲ روز مجوز می‌گرفتند و جلوی دادگاه تجمع تشکیل می‌دادند. اصلاً شما بگو هزار جلسه، این‌ها از خدایشان بود! هر روز می‌امدند و علیه جمهوری اسلامی شعار می‌دادند. در مقابل ۹۲ روز تبلیغات مستمر و متنوع این‌ها فقط سه روز جنایات این‌ها را عده‌ای آمدند و در همان محل بنر زدند. تحمل همین را هم نداشتند. عین سه روز حمله کردند و بنرها را پاره کردند. حتی به روز سوم نکشید.

انصاف نیوز: این عکس‌ها و فیلم‌هایی که از موبایل ایشان یافته‌اند را چقدر نقض حریم خصوصی می‌دانید؟

مسعود نوری: ما گفتیم مستندات دادگاه بین‌المللی ریکاوری گوشی آقای نوری است.

انصاف نیوز: همین‌ها بنظر شما نقض حریم خصوصی هست یا خیر؟

مسعود نوری: رسانه چه می‌گوید؟ اگر در ایران چنین اتفاقی می‌افتاد رسانه چه می‌گفت؟

انصاف نیوز: رسانه که چیزی نمی‌گوید.

مسعود نوری: پس خانواده هم چیزی نمی‌گوید

انصاف نیوز: این را نقض حریم خصوصی می‌دانید؟

خانم نوری: بله. از طرف مقابل حتی اسم اشخاص را نمی‌بردند و می‌گفتند ممکن است برای آن شخص دردسر شود ولی از این طرف حتی کانتکت‌های گوشی آقای نوری را در دادگاه عنوان کردند؛ مثلاً می‌گویم شمارهٔ تلفن منزل پدر من چرا باید روی صفحهٔ نمایش دادگاه بیاید؟! این‌ها حریم خصوصی است. شما می‌گویید دادگاه ولی این واقعاً فقط بیدادگاه بود. برای آن‌ها همه جور تسهیلاتی فراهم بود حتی اشخاصی که می‌آمدند و شهادت می‌دادند را پیگیری می‌کردند که در مضیقهٔ مالی نباشند؛ حتی هزینهٔ سفر آن‌ها هم می‌دادند که بیایند شهادت بدهند. از این سمت اما هیچی! حتی یک تماس تصویری هم نگرفتند. حتی یک ایمیل هم نزدند که حتی اگر بی‌جواب ماند به ما نشان دهند. اگر چیزی داشتند که نشان می‌دادند.

انصاف نیوز: در حاشیهٔ این دادگاه‌های آقای حمید نوری اتفاق افتاد که با یکی از این شاکیان یکی، دو ساعت حرف بزنید؟

مسعود نوری: متاسفانه عده‌ای از این افراد فقط برای جنگ روانی می‌آمدند. ما تنها روزنه امیدمان این بود که به دادگاه برویم و به عمو لبخند بزنیم و به ایشان روحیه و امید بدهیم؛ ما اینجا هستیم که هر کاری در توان ما باشد انجام می‌دهیم. آن‌ها تیم اجیر می‌کردند که همین لبخند یک ساعته‌ی ما نیم ساعت شود. چه فشاری از سمت این‌ها به ما وارد می‌شد؛ آدم‌هایی که غالباً هم بی‌تربیت بودند. خدا را شکر ما در همین زمینه هم اجازه ندادیم آن‌ها به هدفشان برسند.

یکبار خانمی از اهالی رسانه آمدند داخل دادگاه؛ طوری رفتار می‌کردند که انگار از لندن آمده بودند و کلاً انگلیسی زبان بودند. ما رفته بودیم سرویس بهداشتی که نماز بخوانیم. همان خانم که انتظارش را نداشتیم به یکباره گوشی‌اش را بیرون آورد و شروع کرد به تصویر گرفتن که ما هوادارن سازمان مجاهدین اجازه نمی‌دهیم یک آب خوش از گلوی شما پایین برود. تک تک شما را دادگاهی می‌کنیم و از این قسم حرف‌ها! تمام این مستندات را ما جمع‌آوری کردیم برخلاف آن‌ها که مستندی ندارند. فیلم این خانم را ما آهسته‌تر کردیم و متوجه شدیم همزمان چیزی در گوش ایشان هست که تک تک حرف‌ها را به ایشان می‌گوید. در مقابل ما لبخند زدیم و گفتیم آب می‌خواهید برایتان بیاوریم تا کمی استرستان فروکش کند؟ چرا عصبانی هستی؟ این برخورد ما باعث جری‌تر شدن آن‌ها می‌شد.

انصاف نیوز: منظورم گفتگویی است که خارج از جو حب و بغضی باشد که می‌فرمایید.

مجید نوری: بله خیلی زیاد. ما با مستندسازی که علیه پدر ما فیلم ساخته بود حرف زدیم و گفتیم چیز که ساخته‌ای دروغ است. عذرخواهی کرد. حتی ملاقات پدرم هم رفت و عذرخواهی کرد. ایشان جز شاهدان بود ولی قاضی او را به هر دلیلی حذف کرد. ادعا می‌کرد که برادرش سال ۶۱ یا ۵۹ اعدام شده است. ما با ایشان بیشتر از دو، سه ساعت حرف زدیم. با بسیاری از آن‌ها حرف زدیم. اگر کسی توهین نکند ما مشکلی با صحبت کردن نداشتیم. با مترجمین دادگاه خیلی گفتگو داشتیم و حتی مراوده داشتیم. ما را راهنمایی می‌کردند که مثلاً کجا خرید کنیم چون در استکهلم جایی را بلد نبودیم. مثال غلام را بگویم؛ غلام جلوی در می‌ایستاد و خیلی به ما فحش می‌داد. فکر کردیم به سبک امام حسن عمل کنیم. یک روز صدایش گرفته بود. از او پرسیدیم که چرا دیگه فحش نمیدی؟! گفت صدایم گرفته. گفتیم خب آبجوش بخور تا صدایت درست شود؛ ایشان به اشتباه شنید آبگوشت و گفت پدرت آبگوشت بخورد! فیلم این هم موجود است. ما همیشه فیلم می‌گرفتیم چون دوربین این برخوردها را کمتر می‌کرد. پلیس از ما حراست نمی‌کرد. ما با همهٔ این‌ها حرف می‌زدیم. مختار شلالوند، هم مسعود و هم من با او حرف زدیم و گفتیم که مطمئنیم پدر ما کاری نکرده است و نظام هم رفتارش در بعضی موارد درست بوده است. ایشان هم با ما کامل حرف زد؛ درد دل کرد و ما هم اصلاً جلوی ایشان لبخند نزدیم. همدردی کردیم. گفتیم بیاید ایران پیگیری کنید ما هم به تو کمک خواهیم کرد. گفت ما بدبخت شدیم؛ ما زندگی خود را از دست دادیم. البته ما این صحبت‌ها را ضبط نکردیم. این‌ها خیلی در صحبت کردن با ما تحت فشار بودند. حس ما به این‌ها این بود که تصور غلطی دارند و جاهلند. می‌خواستیم ببینیم آیا این کار برایش نان دارد یا واقعاً حق‌طلب است.

انصاف نیوز: هیچوقت فکر نکردید که شاید بخشی از حقیقت هم نزد آن‌ها باشد؟

مجید نوری: گفتم، صحبت می‌کردیم که ببینیم آیا واقعاً حق‌طلب است یا دنبال نان است. عرض کردم مثلاً به مختار گفتیم مگر نمی‌گویی دنبال جنازهٔ برادرت هستی خب بیا ایران پیگیری کن. این‌جا که جای پیگیری نیست. مایِ ایرانی عقل‌مان تا این‌جا می‌رسید. ما حکومت نیستیم. متاسفانه فضا، فضای توهین بود.

انصاف نیوز: بین حرف‌هایتان گفتید آقای منتظری اشتباه کرده؛ مگر اطلاع داشتید که چه اتفاقی افتاده؟

مجید نوری: حضرت امام به ایشان می‌گویند که شما آدم ساده‌لوحی هستید و در سیاست دخالت نکنید. دخالت ایشان می‌شود اشتباه. ایشان در آن نامه به امام می‌گویند چشم.

انصاف نیوز: پس خود شما اطلاعی ندارید که آقای منتظری اشتباه کرده یا نه؟ شما خودتان اطلاعی ندارید؟

مجید نوری: خیر من که ۴ سال بوده‌ام. این گفتهٔ حضرت امام است؛ خبر موثق برای من می‌شود.

انصاف نیوز: به عنوان سوال آخر، امیدی در مورد پروندهٔ آقای نوری دارید؟

مجید نوری: بله.

انصاف نیوز: فکر می‌کنید چه اتفاقی می‌افتد؟ یعنی از چه طریقی حل می‌شود؟

مجید نوری: تبرئه می‌شوند.

خانم نوری: امیدواریم.

مجید نوری: ما امیدواریم که رویه‌شان عوض شود. وکیل جدید ما سابقاً وزیر دادگستری سوئد بوده است. خیلی امید داریم چون ایشان آدم سیاسی‌ای بوده ماهیت سیاسی این دادگاه را درک کنند. این رویه غلط است امیدواریم که عوض شود.

انصاف نیوز: این وکیل هم تسخیری بوده؟

مجید نوری: حکومتی دیگه. یعنی انتخاب با ما نیست

خانم نوری: باید سوئدی باشد.

انصاف نیوز: در ایران هم خب همین‌طور است.

خانم نوری: اگر این‌جا بودند هزار نفر آشنا پیدا می‌کردیم ولی آنجا که ما آشنایی‌ای نداریم که بخواهیم انتخاب کنیم. ما حتی زبانشان را بلد نیستیم. نظام قضائی و حقوقی آن‌ها را نمی‌دانیم.

انصاف نیوز: به هرحال که نمی‌توانستید وکیل ایرانی بگیرید.

خانم نوری: خب همین. وقتی دادگاه بین‌المللی است...

انصاف نیوز: دادگاه بین‌المللی که نه؛ دادگاه سوئدی است.

خانم نوری: از این جهت که طرف دیگر این دادگاه یک تبعهٔ ایرانی است و این اتفاق هم ربطی به کشور آن‌ها ندارد. به زعم آن‌ها که می‌گویند اتفاقی افتاده است. وقتی این‌ها چنین دادگاهی برگزار می‌کنند حداقل اجازه بدهند ابزارش هم بین‌المللی باشد.

انصاف نیوز: یا حداقل دسترسی شما به وکیل را ساده‌تر کنند. این فرآیند حقوقی چقدر دیگر قرار است طول بکشد؟

سپتامبر ۲۰۲۳ تمام خواهد شد. دادگاه تجدیدنظر در ۱۳ ژانویه شروع خواهد شد و سپتامبر ۲۰۲۳ تمام خواهد شد. ۹ ماه طول خواهد کشید. حکم هم معمولاً یک پروسهٔ ۴۵ روزه را طی می‌کند. تقریباً سال آینده همین موقع حکم نهایی را خواهند داد.

انصاف نیوز: بازداشت فکر می‌کنید تا کی ادامه خواهد داشت؟ وکیل پیش‌بینی‌ای ندارد که بشود در این مورد کار کرد؟

بازداشت نامحدود است و این قانون سوئد است.

ما درخواست دادیم که افرادی که اسم‌شان ذکر شده با آن‌ها مصاحبه کنند. البته رویهٔ دفاعی ما کلاً روی اصل صلاحیت دادگاه است یعنی وکیل ما با قاطعیت می‌گوید که اصلاً دادگاه سوئد صلاحیت بررسی این قضیه را ندارد. آقای توماس بوتس روم نظریه‌هایی هم از افراد متخصص دارند و می‌خواهند اثبات کنند که دادگاه سوئد اصلاً صلاحیت بررسی این موضوع را ندارد. من فکر می‌کنم موفق هم خواهند شد چون فکت‌هایی که دارند خیلی درست هستند. بحث خیلی حقوقی می‌شود ولی بخواهم بیشتر توضیح بدهم این ذیل اصل صلاحیت جهانی بررسی می‌شود. ایشان می‌خواهند بگویند که این اصلاً یک حملهٔ تروریستی بوده است و جنگ نبوده که تحت عنوان جنایت جنگی بررسی شود. چون جنگ تعریف و مشخصات خاصی دارد و اینکه یک گروهک داخلی بوده. فکر می‌کنم این فکت‌ها ذیل اصل صلاحیت دادگاه است. امیدوارم گوش شنوایی بین ۴ نفر قاضی وجود داشته باشد.

انصاف نیوز: با توجه به وضعیت ایران و اروپا که رو به وخامت گذاشته است؛ فکر می‌کنید این روی دادگاه آقای حمید نوری تأثیر خواهد داشت؟

بله، چون دادگاه سیاسی است.