کیهان لندن - حسن ناهید از نوازندگان سرشناس نی و موسیقی ردیف دستگاهی ایران شامگاه پنجشنبه ۲۸ بهمن در خانهاش در تهران در سن ۷۹ سالگی از دنیا رفت.
«خانه موسیقی ایران» روز جمعه ۲۸ بهمنماه با انتشار این خبر اعلام کرد حسن ناهید که از مدتی قبل در بستر بیماری بود، شامگاه پنجشنبه در منزل خود درگذشت.
حسن ناهید پس از یادگیری نوازندگی نی برای شرکت در ارکستر رودکی متشکل از چهرههای سرشناس موسیقی ایران از جمله علی تجویدی، حبیبالله بدیعی و فرهاد فخرالدینی دعوت شد. او در سال ۱۳۴۱ به دعوت حسین قوامی همکاری خود را با برنامه رادیویی «گلها» آغاز کرد و بعدها در ارکستر فرامرز پایور به نوازندگی نی پرداخت.
نوازندگی در ارکستر «گلها» به رهبری روحالله خالقی، نوازندگی در ارکستر «صبا» به رهبری حسین دهلوی و نوازندگی در ارکستر گروه «پایور» به سرپرستی فرامرز پایور از جمله تجربیات گروهی این هنرمند متولد کرمان به شمار میرود. او همچنین در دوران فعالیت حرفهای خود کنسرتهایی در کشورهای ترکیه، بلغارستان، یوگسلاوی، ایتالیا، فرانسه، بلژیک، هلند، آلمان و اتریش برگزار کرد.
انتشار آلبومهای «گل و نی» و «آوای نی» شامل تکنوازی در دستگاههای مختلف موسیقی ایرانی از دیگر فعالیتهای ماندگار حسن ناهید در عرصه موسیقی به شمار میروند.
حسن ناهید در سال ۱۳۲۲ در کرمان زاده شد. پدرش ارتشی بود و این اتفاق باعث شد که خانوادهاش در ماههای ابتدایی تولدش به شیراز مهاجرت کنند و اینگونه بود که بخشی از کودکی حسن ناهید در این شهر سپری شد. حسن ناهید فراگیری موسیقی را در سنین کودکی و از ده سالگی آغاز کرد.
حسن ناهید در یک گفتگو درباره این دوران گفته بود: «زمانی که فقط ۱۰ سال داشتم تحت تاثیر نوای نی کسایی قرار گرفتم. من که شیفته استاد بودم در راه مدرسه جلوی مغازههایی که رادیو داشتند میایستادم و صدای ساز وی را میشنیدم. روزی به این فکر افتادم که یک نی تهیه کنم، ولی ما در شیراز زندگی میکردیم که آنجا فقط نی چوپانی بود؛ بالاخره سال ۱۳۳۲ به همراه یکی از اعضای خانوده به اصفهان رفتم و نی خریدم، بعد که به شیراز آمدم آنقدر با خودم کلنجار رفتم تا توانستم صدایی از آن دربیاورم. هر روز جلوی مغازه میایستادم و زمانی که صدای ساز استاد پخش میشد آن نواها را در حافظهام نگه میداشتم.»
او همچنین به مشکلاتی که برای تبدیل شدن به یک هنرمند حرفهای وجود داشت گفته است: «پدرم نظامی و مذهبی بود و با موسیقی به شدت مخالف بود. به ناچار من سه، چهار لحاف روی سرم میانداختم و بعد شروع به تمرین میکردم و یک روز که مشغول نواختن بودم، پدرم زودتر به منزل آمد و نی را گرفت و شکست.»
حسن ناهید پس از این اتفاق به حسن کسایی نامهای مینویسد و ماجرا را برای او توضیح میدهد. کسایی نیز در جواب او مینویسد: «بچه جان برو درست را بخوان.» سالها بعد، زمانی که حسن ناهید میهمان حسن کسایی است، کسایی نامه را پس از ۵۰ سال به او نشان میدهد.
چند سال بعد زمانی که شانزده ساله بود در اردوی رامسر رتبه اول را میان نوازندگان ایرانی کسب کرد. این اتفاق باعث شد به مدت دوماه به کشورهای ترکیه، بلغارستان، یوگسلاوی، فرانسه، ایتالیا، بلژیک، هلند، آلمان و اتریش سفر کند. ناهید پس از بازگشت به ایران، در سال ۱۳۳۹ هنگامی که هفده سال سن داشت نزد زندهیاد حسین دهلوی رفت و از او تئوری موسیقی را آموخت.
حسین دهلوی، حسن ناهید را برای حضور در اکستر سازهای ملی به اداره هنرهای زیبای وقت معرفی کرد و حسن ناهید برای ورود به این ارکستر، که رهبری آن به عهده نصرت الله گلپایگانی بود، انتخاب شد و به عنوان سولیست فعالیت خود را آغاز کرد. او کمی بعد در سال ۱۳۴۱ توسط حسین قوامی و به گفته برخی توسط روح الله خالقی به رادیو دعوت شد و در ارکسترهای مختلف رادیو از جمله ارکستر «گلها» ساز زد.
حسن ناهید گفته که طی سالهای فعالیتش در ۱۳ ارکستر نی نواخته که ترتیب آنها بدین قرار است: سه ارکستر فرامز پایور، ارکستر مرتضی حنانه، ارکستر لطف الله مجد، ارکستر فرهنگ شریف، ارکستر همایون خرم، ارکستر مهدی مفتاح، ارکستر ابراهیم منصوری و ارکسترهای رادیو.
حسن ناهید درباره علت موفقیتش در موسیقی گفته که «هر نوازندهای باید سبک شخصی و صدای ساز مخصوص به خود را داشته باشد. برای همین من هیچوقت از زنده یاد کسایی تقلید نکردم و دنبال کار خودم رفتهام و تکنوازیهای زیادی داشتهام.»