صدای آمریکا - در ادامه روند صعودی نرخ دلار در بازار ایران قیمت هر یک دلار آمریکا در دهمین روز از سال ۱۴۰۲ دوباره به رقم ۵۵ هزار تومان نزدیک شده و یک کارشناس اقتصادی هشدار داده است که چنانچه «شوک مثبت به اقتصاد وارد نشود» ایران «در آستانه تورمهای سه رقمی و شاید ابرتورم» خواهد بود.
نرخ دلار که در اسفند ۱۴۰۱ به ۶۰ هزار تومان رسیده بود، با توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط در روزهای پایانی سال به شدت کاهش یافت و به کانال ۴۳ هزار تومان برگشت. اما با آغاز سال نو دوباره رو به افزایش است، چنان که در روز پنجشنبه ۱۰ فروردین در لحظه تنظیم این گزارش، ۵۴ هزار و ۹۵۰ تومان فروخته میشود.
سیامک قاسمی، کارشناس اقتصادی، با ابراز نگرانی از در پیش بودن «ابرتورم»، روز پنجشنبه ۱۰ فروردین در توییتی نوشت: «آمارهای با تأخیر زیاد منتشر شده از وضعیت نقدینگی و پایه پولی در پایان دی ماه ۱۴۰۱، اطلاعات مهم و خطرناکی دارد.»
این اقتصاددان با اشاره به «رشد شدید پایه پولی، کسری بودجه قابل توجه، رشد شدید بخش پول نقدینگی و ادامه بیاعتمادی و انتظارات تورمی و ادامه افزایش قیمت دلار» تأکید کرد که این وضعیت «اقتصاد ایران را بیشتر از هر زمان دیگری - اگر شوک مثبت به اقتصاد وارد نشود -، در آستانه تورمهای سه رقمی و شاید ابرتورم قرار داده است.»
به گفته این کارشناس اقتصادی در ایران، «سرعت رشد پایه پولی به ۳۸ درصد و نقدینگی به ۳۴ درصد رسیده است. معنی این شکاف بیسابقه، این است که دولت به شدت مشغول چاپ پول است و کسری بودجه را از محل قرض گرفتن شدید از بانکها و مجبور کردن آنها به استقراض از بانک مرکزی جبران میکند.»
آقای قاسمی افزود: «سرعت رشد بخش پول یا بخش تورمزای نقدینگی به ۷۰ درصد رسیده است. این افزایش شدید ناشی از افزایش قابل توجه انتظارات تورمی، سهم پول یا بخش داغ نقدینگی از کل نقدینگی را به ۲۵ درصد رسانده است که بالاترین در ۱۰ سال اخیر است.»
افزایش روزانه قیمت دلار
در روز چهارشنبه قیمت دلار آمریکا در بازار ایران نزدیک به ۵۴ هزار تومان بود و در یک روز هزار تومان افزایش یافته است.
قیمت دلار در روز پنجم فروردین در نخستین روز کاری سال نو در ایران با آغاز به کار بازارها ۵۱۵۰۰ تومان بود.
نشریه اکونومیست در نموداری از نوسانات برابری نرخ ریال در مقابل دلار در ماه فوریه (اسفند) ارزش پول ملی ایران را «۵۵ درصد ضعیفتر از یک سال قبل و ۹۴ درصد ضعیفتر از یک دهه پیش» اعلام کرده و نوشته است، اعتراضات سراسری از شهریور ماه پس از کشته شدن مهسا امینی روند سقوط نرخ ریال ایران را تشدید کرده است.
به گزارش اکونومیست، «رهبران ایران بر این باورند که یک "اقتصاد مقاومتی" ساختهاند که میتواند تحریمهای بلندمدت را تحمل کند» و جمهوری اسلامی فکر میکند چین و روسیه «به سر پا نگه داشتن آنها کمک خواهند کرد.»
وند فزاینده نرخ دلار در ایران در حالی است که وضعیت معیشت، رشد نقدینگی، و افزایش تورم، گروههای صنفی از جمله کارگران، معلمان، و بازنشستگان را در روزهای آغازین سال نو در شهرهای مختلف به خیابانها کشانده است.
نرخ تورم اعلام شده توسط مرکز آمار ایران در اسفند ماه ۴۶.۵ درصد اعلام شده است اما مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت جمهوری اسلامی هشتم فروردین ادعا کرده بود که «اگر جدی عمل کنیم میتوانیم تورم را به زیر ۳۰ درصد هم برسانیم.»
محمود احمدی بیغش، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اظهارات رئیس سازمان برنامه و بودجه را «بیاساس» دانسته و گفته است: «از مدیریت پرداخت یک ماه حقوق معلمان عاجز و ناتوانید، آن وقت این ادعای درشت را دارید؟»